Sommighe nieuwe schriftuerlijcke liedekens, ghemaeckt uyt den ouden ende nieuwen testamente,
(1593)–Anoniem Sommighe nieuwe schriftuerlijcke liedekens–
Auteursrechtvrijnu onlancx ter eeren Gods, ende tot stichtinghe des eenvuldighen sanghers by malcanderen vergadert ende uytghegheuen
nae de wijse: Ghy die niet meer in't vleesch en zijt.
Ga naar margenoot+TOt prijs des hooghsten Majesteyt
Werdt hier een Liedt verbreyt,
Ga naar margenoot+Van zijn wonderbaerheyt,
Vol onbegrijpelijcke daden,
Ga naar margenoot+Van eeuwighe tijden was hy bereyt,
Ghetuyght de Schrift planteyt,
Van als t'begin gheleyt,
| |
[pagina 31]
| |
Niemant wasser om hem beraden,
Hy heeft, den keest wel smaeckt,
Hemel, Aerde ghemaeckt, Ga naar margenoot+
Zee en Rivieren,
Voghelen, Visschen ende dieren.
Door't Woort maeckte Godt de Vaer
Dach ende nacht voorwaer,
Twee groote lichten claer,
Om dach end' nacht vooren te stane, Ga naar margenoot+
Scheydde dat water allegaer,
Hinck in't midden van haer
T'firmament wonderbaer,
Setter in Sterren, Sonne, end' Mane,
Door zijn woort crachtich saen
Dede hy't water staen
Onder ende boven,
Sulck Godt moet men prijsen en loven.
Loeft ende prijst Gods hooghen Naem,
Die van slijck t'zijner vraem,
Heeft ghemaeckt het lichaem,
Al van den eersten Mensche, Ga naar margenoot+
Blies hem in levende adaem,
Reyn, heylich nae t'betaem,
Levende Ziele al t'saem,
Nae zijn beelde tot zijnen wensche,
Nam een ribbe uyt zijn lijf,
En boude hem een Wijf,
Met vleesch en beene,
Loeft desen Godt groot ende cleene.
Loeft en prijst desen Godt goet,
Al die door zijn woort soet,
En met zijnen Gheest vroet,
Die in't begin me was ontloken,
In de Scheppinghe met der spoet,
Dreef hy op s'waters vloet, Ga naar margenoot+
Een eenich Godt ootmoet,
Werdt met dese drie uytghesproken,
Door Esaiam spreeckt hy,
Gheen Godt behalven my Ga naar margenoot+
| |
[pagina 32]
| |
Isser, wy lesen,
Ga naar margenoot+Waer door alle dinck heeft zijn wesen.
Desen eenighen Godt lofsingt,
Ga naar margenoot+Die doet al wat hy dinckt,
Wat hy belast volbringt,
Ga naar margenoot+Zijnen wille vinden wy gheschreven,
Wie hem vreest hy ghenade schinckt,
Den stercken hy wel crinckt,
Den machtighen wel dwingt,
Ga naar margenoot+Stootse van haren stoel verheven,
Coninghen herten, want
Heeft hy al in zijn handt,
En sonder letten
Can hyse wel af end' aen setten.
Och, hoe gheweldichlijck is hy,
Ga naar margenoot+Die de berghen, hoort my,
Verset verre ofte by,
End' die rivieren doet versijpen,
Ga naar margenoot+Niet onmoghelijck is voor dy,
Maeckt door u straffen ghy,
Ga naar margenoot+Dat de Zee drooghe zy,
O Godt, hoe hoogh' ist om begrijpen,
Ghy hebt alle ghewelt,
Ga naar margenoot+End' de sterren ghy telt
Alle te samen,
Ende noemtse alle by namen.
Ghewelt-hebber over al dat leeft,
Ga naar margenoot+Door u aenschouwen, sneeft
De Aerde datse beeft,
Aenroert de berghen datse roocken,
Ga naar margenoot+T'water ghy in de wolcken gheeft,
Den reghen dit aencleeft,
D'Aerde die den dauw' heeft,
T'comt al van u, dits claer ontploken,
Ga naar margenoot+End' in den reghen wel
Gheeft ghy u Blixem snel,
Ga naar margenoot+Al nae Schrifts leeren,
Door dijn bevel moet hy wederkeeren.
Loeft desen hooghsten Regent,
| |
[pagina 33]
| |
Die sneeuw' als wolle sendt,
Hier onder t'firmament, Ga naar margenoot+
Als asschen stroyt hy rijm op d'Aerde,
Wt wiens lijf comt dat ijs solvent,
Wie maeckt dat water jent,
Claer als glas excellent?
T'is dien die Moses openbaerde, Ga naar margenoot+
In een vyerich ghesicht,
Den bosch die brande licht,
Moses bysonder
Stondt en besach dat groote wonder.
Loeft desen hooghen Godt en Heer,
Door zijn donderen seer,
De berghen voor hem teer
Daveren, nae Schrifts allegieren, Ga naar margenoot+
De Zee besluyt hy, nae Schrifts leer,
Met zijn woort en niet meer,
Datse moet nemen keer,
Wonderlijck is hy in't regieren,
Hy doorgrondeert terstont
Haer diepte, en den afgrondt
Heeft hy ghemeten, Ga naar margenoot+
Niet en isser buyten zijn weten.
Van de ghedachten weet hy't voorstel,
Hert' en nieren, hy wel
Doorsoeckt, en niemant el,
Ende weet al s'Menschen bedrijven, Ga naar margenoot+
Met zijn vyervlammighe ooghen snel
Siet hy't bedencken fel,
End' de wercken rebel,
Daer en can niet voor hem ontblijven,
T'is al claer en perfeckt,
Voor hem bloot en ontdeckt,
De conversacy
Van gheslachte, tonghen, ende nacy.
Vreest dien die gheen Menschen aensiet, Ga naar margenoot+
Maer door wien t'quaet gheschiedt,
Waer dat hy henen vliedt, Ga naar margenoot+
En can desen Godt niet ontloopen,
| |
[pagina 34]
| |
Ga naar margenoot+De heele weerelt en spaerde hy niet,
Maer brachtse al in't verdriet,
Sonder te laten yet,
Sy moestent over al becoopen,
Sonder alleene die,
Noahs huysghesin blie,
In d'Arcke liet vloten,
Met al datter in was besloten.
Veel daghen dreefse sonder grondt,
Tot datse plaetse vondt,
Al daer sy stille stondt,
Dat d'Aerde droochde, en t'water stilde,
Met Noah maeckte Godt zijn verbondt,
En sprack met zijnen mondt,
Dat hy die weerelt ront
Niet meer alsoo verdoen en wilde,
Tusschen u ende my,
Sprack Godt tot Noah vry,
Tot teecken hooghe
Ga naar margenoot+Des verbondts, sette ick mijnen boghe.
Desen Godt is goedertier,
Voor die hem vreesen hier,
Maer die quaet van bestier
Zijn, als die te Sodoma waren,
Ga naar margenoot+Daer liet hy reghenen solfer en vier,
Om te verdoeme schier,
En aensach Mensch noch Dier,
Maer Loth die wilde hy wel bewaren,
Met zijn twee dochters me,
Al in een cleyne ste
Dede haer vluchten,
Vreest desen Godt, wilt voor hem duchten.
Ga naar margenoot+Jonas om te ontvluchten Godt,
En verlaten t'Gebodt
Van den Heere Zebaoth,
Tradt van Godt nae de Zee met vlijten,
En ginck te schepe, verstaet wel t'slot,
Door tempeest of rabot,
Wierpen sy, op hem viel't lot,
| |
[pagina 35]
| |
Ginghen Jonas in de Zee smijten,
Godt beschickte terstondt
Een Walvisch, die hem verslondt,
Hoort met verstande,
Binnen drie daghen wierp hem te lande.
Wie can desen Godt ontvlien,
Sulck gheweldich ingien,
Dat landt davert voor dien, Ga naar margenoot+
En den Hemel beeft nae't verclaren,
Die Sonne het schijnsel hy can verbien,
Zijn moghentheyt laet sien,
Door zijn wercken de lien, Ga naar margenoot+
Met zijn woort stilt hy de Zee baren,
David die tuyght daer van, Ga naar margenoot+
Dat Godt die Zee wel can
Besluyten rassche
Vast, als in een lederen flassche.
Esdras ons noch schrijven ginck,
Dat Godt op't water hinck
Die Aerde sonderlinck,
En spant den Hemel daer boven,
Als een ghewelf, hy omme vinck,
Daer me des weerelts rinck,
Met zijn woort alle dinck Ga naar margenoot+
Doet hy, dus moet men hem wel loven,
Van zijner plaetse en stant
Beweeght hy wel een landt,
Met groot vervaren,
Dat daveren al s'landts pijlaren.
Loeft desen Godt, Man, Wijf, en kindt,
T'gheschiet soo hy't versint,
Ende maeckt dat den windt Ga naar margenoot+
Voort comt uyt heymelijcke plecken,
Der Leeuwen muylen hy toebindt,
Bewaert die hy bemindt,
Dat t'vyer haer niet verslint,
En can die doode wel verwecken,
Hy gheeft sterckheyt ende moedt,
Drooght uyt des waters vloedt,
| |
[pagina 36]
| |
Maeckte de bane
Om zijn volck door die Zee te gane.
Pharao meende met al zijn macht,
Te verdoene het gheslacht,
Dat uyt'trock by der nacht,
Met een groot heyr ginck hy't nae jaghen,
Door die Zee te volghen hadd' hy ghedacht,
Maer bleeffer in versmacht,
Door Gods toornighe cracht,
Met knechten, rossen, ende waghen,
Ga naar margenoot+Godt Pharao daer verde,
End' alle zijn heyr me,
Door groot afgrijsen,
Zijn moghentheyt ginck hy bewijsen.
Moses met t'volck henen vloodt,
Ghelijck hem Godt gheboodt,
In de woestijne groot,
Daerse Godt overvloedich spijsde,
Hy gaf haer t'eten Hemels broodt,
Teghen haer dorstich noot,
Maeckte dat t'water sproot,
Wt een steen, hy daer me bewijsde,
Dat hy almachtich is,
Hemel, Aerde ghewis, Moet obedientich
Tot dienste staen Godt excellentich.
Ga naar margenoot+Heer, u handt hevet al ghemaeckt,
Doen ghy't woordeken spraeckt,
Het worde, den keest smaeckt,
Soo ist dan al uyt niet gheworden,
Door u goetheyt die niet en staeckt,
Liefde die vierich blaeckt,
Ga naar margenoot+D'Aerde die niet en daeckt,
Hingt ghy aen niet, t'uwen confoorden,
Ga naar margenoot+Al op't water seer juyst,
Ghy metet met der vuyst
T'water, wy lesen,
Loeft desen Godt hooghe ghepresen.
Over al desen Godt vreest,
Oudt, jonck, minst ende meest,
| |
[pagina 37]
| |
Die den wech maeckte t'eest,
Van den blixem end' van den donder, Ga naar margenoot+
End' van den windt t'ghewichte eest
Maeckte hy, smaeckt wel den keest,
Al door zijn heylich Gheest
Doet hy veel daden groot van wonder,
Die heuvels nae zijn behaegh
Weeght hy al met de waegh, Ga naar margenoot+
End' in't ghewichte
Weeght die berghen groot in't ghesichte.
In de Zee, heeft Godt vailliant
Ghesaeyt ofte gheplant,
Soo menich groot eylandt, Ga naar margenoot+
En vaet den Hemel met der spannen,
Begrijpt de Aerde triumphant Ga naar margenoot+
Met zijnen drielinck, want
Die heel' Aerde playsant
Is voor hem (hoort Vrouwen end' Mannen)
Wel soo cleyn in't aenschou,
Als een druppelken dou,
Dat in den morghen
Is ghevallen door zijn besorghen. Ga naar margenoot+
Een Eylandt is voor Godt certeen,
Als een zandeken cleen,
Tuyght ons Esaias reen,
Wie can zijn moghentheyt uyt spreken?
Hem moet men eeren end' anders gheen,
Almachtich Godt alleen,
Die heel' Aerde ghemeen
Is voor hem by een tongh' gheleken,
Die in de waghe roert,
Wonderlijck ghy uyt voert
V wercken crachtich,
Ghy zijt wijs, sterck, goet, en waerachtich.
Loeft desen gheweldighen Helt, Ga naar margenoot+
Voor wien de berghen smelt
Als was, die Schrift vertelt,
Zijn werck is crachtich en avijsich,
Over al heeft hy ghewelt,
| |
[pagina 38]
| |
Wat hy breeckt ofte velt,
Niemant timmert oft stelt,
Zijnen toorne is seer afgrijslich,
Ga naar margenoot+Een gherecht Richter schier,
Een verteerende vyer
Gaet voor hem coene,
Om alle boosheyt te verdoene.
Vreest dit gheweldich Goddelijck graen,
Voor wien d'Enghels belaen
Met grooter vreesen staen,
Tot vyervlammen maeckt zijn dienaren,
Gheesten die tot dienste saen
Hooren nae zijn vermaen,
Wat hy wil hebben ghedaen,
Om zijn bevel te openbaren,
T'moet al ghehoorsaem zijn,
In Hemel, Aerde fijn,
Nae Schrifts ghetuyghen,
Voor hem moeten alle knyen buyghen.
Eer ende prijs desen Godt zy,
Want van hem lesen wy,
Ga naar margenoot+Hoe die Seraphim vry
Riepen tot Gods lof boven sommen,
Heylich, Heylich, Heylich, daer by
Oock der dieren ghecry,
Heylich, Heylich is hy,
Die was, is, en noch sal commen,
Hemel en Aerde is, Heer,
Al vol van uwer eer,
V wercken verheven
Selve ghetuyghenisse gheven.
Ga naar margenoot+De gheheel Godtheyt en crachten dijn,
Daer in begrepen zijn,
In de scheppinghe fijn,
Die't wel waerneemt met t'wasdom spoedich,
Van u comet al broodt en wijn,
Gheneest druck ende pijn,
Gheeft als recht Medecijn,
S'Menschen behoeven overvloedich,
| |
[pagina 39]
| |
Ghy zijt die't leven gheeft,
End' t'lichaem ghemaeckt heeft,
Met goen avijse
Verleent ghy cleedinghe end' spijse.
Van alle dinghen moeten wy danck
Godt van spijse end' dranck
Segghen van den ontfanck,
Hy gheeft al wat ons is behoevich,
Om leven hier op zijn voetbanck,
T'zy moe, creupel oft kranck,
Maeckt hy wel op den ganck,
End' troost, die zijn Goddelijck droevich,
Met zijn hulpe bystaet
Zijn volck, end' gheeftse raet,
Waerschout van schalich,
Hy verdoemt, en can maken salich.
Bidt aen Godt, die zijt benout,
Ghelooft en vast betrout
In't hopen niet en flaut,
Houdt u aen Godt, de liefde ydoone,
Die't willen end' t'volbrenghen bout,
Als hy't voornemen schout,
Met zijnen Gheest bedout,
Ende sandt zijn eenighe Sone,
Al door zijn liefde groot,
Om die ghelooven bloot,
Hen om beclijven,
Sy niet verloren souden blijven.
Desen Princier loeft altemael,
Eert hem als principael,
Prijst hem in't generael,
Gheslachten, natien, en tonghen,
Laudeert desen Godt liberael,
Wiens ooghen als Cristael:
Singt hem lof nae't verhael,
Als die't nieu Liedeken songhen,
Noch wonderdaden meer
Dede Godt onsen Heer,
Soeckt mijn beminden,
| |
[pagina 40]
| |
In't Lust-hof sult ghy veel meer vinden.
Vreest gheen ellende,
Maer vreucht bedrijft // loyalich fijn,
Wie tot aen't eynde
Volstandich blijft // sal salich zijn.
By my J. Jansz. Datum desen 26. Julij, 1579. |
|