Die hystorie van die seuen wijse mannen van romen

Dat vijfte exempel der keyserinnen

HEt was een coninc seer opdrachtich int aensicht ende so leelic van formen. dat hem alle vrouwen versmaden Dese dochte romen te destrueren die romeynen te doden Ende die heylighe lichamen der apostelen sinte peter ende pouwels van romen te nemen Als hi dit inden sinne hadde. riep hi tot hem sinen rentemeester die hi seer lief hadde. die oeck sijn secretarius was Ende seide tot hem Soect mi een formoes ende scoen wijf. die in deser nacht in minen schoet slapen mach Die rentemeester

[p. 47b]

antwoerde Ic weet wel dat ghi uwe crancheit kennet. ende heb daer om anxt dattet gheen wijf doen en sel het moeste haer groteliken of ghecoft worden Doe seide die coninc En heb ick niet gout ende siluers genoech. meent ghi dat ic om ghelts wille die vrouwen soude ontberen willen. al waert oec dat si M. gulden eyscheden Als dit sijn rentemeester hoerde. wort hi mit ghiericheden becoert Ende ghinck tot sijn selfs huusvrou die seer scoen was ende nochtant daer seer eerbaer bi ende reckelic van leuen Ende hi seide tot haer O mijn lieue wijf Mijn here den coninc begeert een schoen vrouwe bi hem te hebben ende en wilse oeck niet ontberen al eyschede si dusent gulden Ende heeft mi last gheheuen hem een te besorghen Daer om rade ic dat ghi v pijnt dat ghelt te crighen Die huusvrouwe antwoerde En waer die coninc so obdrachtich niet ende lelic nochtant en woude ic dat quaet niet doen Ende die sonde daer ic mede teghens god soude sondighen Doe antwoerde haer man die rentemeester Doet dat ic v rade. want ic consenteer v dat ende ghebiede oec dat ghijt doet Doe dat wijf dat hoerde wort si also seer veruaert dat sijt van anxte hem consenteerde Als die rentmeester dit hoerde. ghinc hi tot ten coninc ende seide. heer coninc. ic heb een seer scoen wijf geuonden die oec van groten geslachte is die

[p. 48a]

niet min hebben en wil dan dusent gulden ende sel ten auontstonde tot v comen. ende morgen als die dach coemt weder van v sceyden op dat si niet ghesien en worde vanden menschen die coninck antwoerden ende seide. ic ben des wel te vreden Doet auont gheworden was brochte die rentemeester sijn wijf tot des conincs bedde ende sloet die doer der cameren toe ende ghinc sijns weges Des morghens voer daghe quam die rentemeester totten coninc ende seide Heer coninc het sel haest dach wesen het waer tijt dat ghi der vrouwen gheeft dat ghi beloeft hebt dat si gaen mach Die coninck antwoerde Dese vrouwe behaghet mi so wel dat si so haest van mi niet gaen en mach: Doe dit die rentmeester hoerde wort hi bedrouet. ende ghinc ende wachtede een weynich tijts ende quam weder totten coninc ende seide O mijn here coninc die dach coemt wiltse daer om laten gaen dat si niet bescaemt en worde want ic haer alsoe hebbe beloeft Die coninck seide Noch en selse van mi niet ontgaen Sluyt daer om die door ende gaet uwer vaerden Doe wort die rentemeester alte seer bedroeft ende ghinck wech wanderende hier ende daer bedrucket van herten. hent dattet schoen dach was. ende quam doe weder in die camer. ende seide Heer coninck. het is nv schoen dach. wilt doch dat

[p. 48b]

wijf laten gaen dat si alheel niet bescaemt en worde Die coninc antwoerde Ic segge v voer waer dat si noch niet opstaen en sel. want my haer gheselscap seer wel behaghet Als dit die rentemeester hoerde soe en mocht hi hem niet langer bedwingen ende seide O lieue heer coninck wilste doch laten gaen. want het mijn huusvrouwe is Als dat die coninc hoorde seide hi. doet op die veynsteren ende als hise op hadde gedaen so wast schoon dach. ende doe sach hi dat wijf aen dat si seer schoon was ende dattet sijn huusvrouwe was ende seide tot hem O du boese ende snode boef waer om hebstu dijn huusvrouwe die seer eerbaer ende reckelijck was om soe cleyn ghelt bescaemt ende hebtse mi gebrocht dat icket niet en wiste dattet uwe huusvrouwe was Gaet daer om wt mijn ryke ende en coemt niet meer onder minen oghen want waer ghi voertmeer coemt voer mijn ogen daer sal ic v laten doden mit versmader doot Doe hi dat hoerde tooch hi wech ende en dorste niet meer in des conincks rijc wonachtich bliuen Ende die coninck hielt sijn huusvrouwe in groter eeren ende gaf haer oueruloedelijcken al dat si behoefden Daer nae vergaderde die coninc een groot heer van volc ende quam met groter macht ende beleyde romen also crachtelijcken

[p. 49a]

ende so langhe dat si hem beloofden te gheuen die lichamen der heyligher apostelen sinte peter ende pouwels Doe waren daer inder stat van romen seuen wise als ghi hebt. bi welcken alle die stat gheregiert wort Tot welcken alle die borgers quamen ende seiden tot hem luden. wat radet ghi ons te doen. want wi moeten anter die stat op gheuen of die lichamen der heyligher apostelen in des conincs handen leueren Doe antwoerde die eerste Ic sel mit mijnre wijsheit die stat ende die lichamen der heyligher apostelen bescermen desen dach lanc. ende also seiden si elc bi sonder oeck daer na als uwe meesters uwen soen hebben beloeft. mer die coninc began die stat starckeliken te beuechten Doe began die eerste meester te spreken ter vreden ende sprac also wijselicken dat die coninc dien dach lanc of liet die stat te beuechten Ende so deden si alle daghe die een na den anderen. tot dattet quam totten laetsten. tot welcken die borghers quamen ende seiden O meester. siet wat gaen wi nv doen. die coninck heuet ghesworen dat hi morghen die stat hebben sel ghewonnen. ende soe moeten wi alle steruen. wi bidden wilt ons nv bescermen als uwe ghesellen hebben ghedaen Doe antwoerde die meester En weest niet veruaert. ic sel morghen een werc doen dat die coninc sal moeten vlyen met

[p. 49b]

alle sijn volck Des anderen daghes bestreet die coninc die stat seer craftelic Als doe ghinc die meester ende toech an enen wondeliken roc hebbende paeus veren daer in gemaect ende een scellekijn ende menigherhande verwe van vogelen veren mit starten van winter coninckskens ende nam twee blancke swaerden ende ghinc daer mede staen opten hoechsten toern die in romen was ende keerde hem tegen dat heer mitten volcke dat si hem sien mochten. ende keerde hem om ende weder om ende hielt in sijn mont die twee swaerden die seer blickeden Als dit sagen die geen die int heer waren so seiden si den coninc Siet heer coninck een wonderlike dinc bouen opten toorn Hy seide Ic siet. ende het tis een wonderlic dinck Mer wattet bedudet dat en weet ic niet. doe seiden si dat is ihesus god der kersten menschen die vanden hemel ghecomen is. ende ons allen mit die twe swaerden doot slaen sel ist dat wi hier langher bliuen Doe dat die coninck hoerde soe wort hi veruaert ende seide Wat gaen wi doen Hier en is mer enen raet. als dat wi wech trecken sonder merren eer hem god wreket in ons Doe began die coninc te vluchten met alle sijn volck daert nochtans gheen noot en was Mer alsoe si vanden meyster bedroeghen waren soe liepen si wech

[p. 50a]

Ende als dat die romeynen saghen toghen si na mit ghewapenden volck ende versloeghen den coninc mit veel van sinen volcke Ende alsoe wort die coninc mit sinen volc verwonnen bi die cloecheit des meesters Doe seide die keyserinne. hebdi wel verstaen heer coninck dat ic gheseit hebbe Hi seide. ia ic wel Si seide. hebdi niet eerst ghehoert hoe die rentemeester daer die coninc in betrouwede om ghiericheit sijn eyghen wijf bescaemde ende hi daer om buten den rijcke verdreuen wort. also meent v soon om begheerlicheyt die hi totten rijke heeft v te confunderen ende te verderuen Daer om der wilen dat ghi inder macht sijt soe doet mit uwen soen. als die coninc dede mit sinen rentmeester Ende en wildi hem niet doden verdrijft hem wt uwen rijcke. dat ghi sonder vresen leuen moocht in uwen rijcke Voert hebdi ghehoert hoe die coninc die stat van romen beleghen hadde. ende hoe hi die wise bedroeghen wort dat hi mit sinen volcke versleghen wort Inder seluer manieren meenden die wijse mit haerre cloecheit ende subtijlheyt v te bedrieghen. ende ten laetsten v te doden. dat uwen soen regnieren mach Hier op antwoerde die keyser Het en sel wilt god alsoe niet gheschieden. want mijn soon sel morghen moeten steruen Des anderen daghes

[p. 50b]

gheboet die coninck sinen dienres dat si sinen soon leyden souden ter galgen Ende als dat onder dat volck vernomen wert soe wort daer een seer groot rumoer ende gheloop des volckes beclagende hoe des keysers enige soon gedoot soude werden Ende als dat die seste meester verhoorde haestede hi hem totten keyser te lopen ende als hi bi hem quam gruetede hi hem eerliken Mer die keyser nam dat in onwaerheden ende dreyghede hem te doden mit sinen soene. want sijn soon bi hem luden stom was geworden ende alheel een quaet mensche als hy in sijnre huusvrouwen wel bewesen hadde Doe seide die meester Den doot en hebbe ic in uwen soen niet verdient. mer grote ghiften ende gauen. want hi niet stom en is als ghi ten derden dage ende hi leuen mach horen selt Mer laet ghi hem doden om uwe wijfs woorden dat sal mi verwonderen van uwer wijsheyt Ende v sal sonder twiuel vallen als enen ridder gebuerde die also seer op sijns wijfs woorden stont dat hi gebonden wort an een paerts stert ende wort also ghesleept alle die stat omme ter galgen waert Doe seide die keyser Om gode wilt mi seggen wat dat was dat ic my oeck van dien perykel wachten mach Die meester seide. dat en sal ic niet doen ten si dat uwen

[p. 51a]

soen vander galghen weder roepen wort Doe dede die keyser sinen soen weder roepen. ende die meester began voer hem allen te segghen. alst hier volghet