De Saksenspiegel in Nederland

Van weren. CIII. (II. 24.)

Men sal ⁷) nieman wt sinen weren wisen ⁸) van gherechtes halven alse hi mit onrecht daer an ⁹) ghecomen is, men breke se hem ¹⁰) mit rechter tale daer hi selve ieghenwoerdich si of men laden vore van gherechtes halven te sinen rechten deghedinghe ¹¹), ende hi ¹²) dan niet vore comen en wil, so verdeelt ¹³) men hem die ghewere mit rechte. Iewelic man mach sines rechtes goedes wel ledich werden mit rechte ¹⁴). Ist dat hyt vercoept of verset of oplaet of hem veriaret ieghen sinen here of dat hem verdeelt wert ¹⁵) te lantrecht of te leenrecht of te welker wys hys of gaet onbedwonghen ¹⁶), so is hi der were gheloest ¹⁷) mit rechte. Daer omme ne moet men die were niet of dwinghen ¹⁸) den ghenen die die were hevet, sine werde hem ofghewonnen ¹⁹) daer hi te antwoerden si ²⁰), of hine werde daer omme beclaghet ende gheladet te sinen rechten ghedinghe ²¹). Wert oec een man beclaghet om

[p. 58]

tekstkritische noten

roeflike were daer men die haathaften daet bewisen mach, ende wert die rechter mitten gheruchte daer toe gheladet, die rechter sal volghen te hant ende rechten den claghere om den roef ende over den rovere ende over sinen onrechten volleest ¹). Te hant daerna sel hi hem gheweldighen synre were of die ghene daer die claghe op gaet niet ne weder redent mit rechte ²). So waer hem die rechter niet ne rechtet of niet volrechten en mach, daer sal hem die coninc rechten alse hi alre eerst coemt in zassesscher aert, ofmen der claghe ghetuuch hevet.

1) sinen rechten vollest O. volle eest W. syn behoerren C.
2) Ende te hant sel hy dat ghewere gheweldich maken dest die ghene daer die claghe op gaet mit recht niet weder segghen en mach C.
3) vernuwen als die heer starft ende een nuwe heer coemt C.
4) monter O. muntenaer C.
5) an sinen hals O. an syn hals C.
6) an syn hant O.
7) he ne moge ir gewere hebben O. hy en mach bewysen diese hem ghegeven heeft C.
8) penninghe hi verloren A. heefft hi verloren om so veel penning, niet meer O.
9) mer heefft hee der aver iet meer O.
10) hy en bewyse die se hem gaf C. he ne moge it gewer hebben O.
11) monter O. munther C.
12) die wile ne mach he neman valsches tien daer he wandele umme doen durve O. valse tyen dat sy betteren sellen C.