Reis van Jan van Mandeville

Waer pryester jan meest woenachtich is jn een stat gheheten zusee ende anders.

Die coninc pape jan hi woont ghemeenlike in die stat van suse ende daer is sijn principaelste pallaes, dat so edel ende so rikelijc is, datment niet ghedencken

[fol. 141ra]

en mach. Ende opten meesten toorn van desen palayse zijn ij gulden appelen groot ende ront ende in enen ygheliken appel staen ij grote carbonkel, die des nachts herde scoon ende herde claer schinen. Die principaelste ende die grootste poorte van desere palayse is van dierbaren ghesteente, die men heet sardonie, ende die stene sijn gheboort mit yuore. Ende die glase veynsteren vander cameren ende vander zalen sijn van cristale. Ende die tafelen, daer men op et, sijn van myrauden en sulke sijn van amatisten of van goude ende van dierbaren ghesteente. Ende die pilaernen of scraghen, die de tafelen houden, sijn ooc van sulken ghesteynte. Ende die graden ende die trappen, daer die keyser mede tsinen troon waert climt, daer hi pleghet

[fol. 141rb]

te sitten, sijn al van goude ende van dierbaren ghesteente, deen van cristale, dander van jaspere ende die derde van groenen dyaspre, die vierde van mastite, die vijfte van sardonien, die seste van torcoline ende daer hi sinen voet op set is van crisoliten. Ende si sijn alle gheboort mit finen goude ende mit ghesteynte ende mit paerlen van orienten ende die stoele, diere neuen staen op die side van sinen trone, zijn van myrauden, gheboort mit goude ende rikelicken ghechiert mit andren ghesteente ende mit groten perlen. Ende die pylaernen van sijnre cameren die sijn van finen goude ende daer in staen vele ghe\steenten

[fol. 141va]

ende vele carbonkele, die herde grote claerheit des nachs maken. Ende al ist dattet ghesteente zeer des nachs licht ende grote claerheit gheeft, nochtan bernt in sijnre cameren een groot cristalen vat vol van balsemen om goeden roke te hebben ende om te verdriuen die quade lucht. Sijn drachbedde is van finen saphyere mit goude gheboert ende ghewracht, want die saphiere doen wel slapen ende blusschen oncussheit. Want hi en wil niet mit sinen wiue slapen meer dan iiij weruen tsiaers na die iiij saysunen van den jare ende dan doet hijt alleen om kinder te winnen. Jn die stat van vise heeft hi oec een herde rickelijc palaes ende edele, daer hi in woont als hi wil, mer die lucht en is daer niet so wel ghetempert, alsi in die

[fol. 141vb]

stat van suse is. Jn al sijn lant en eetmen mar een weruen sdaechs, ghelike dat men doet in des groten cans lant. Ende in sijn hof eten alle daghe xxx^m parsonen zonder die gaen ende keren, mer die xxx^m. van sinen lande ende van des groten cans lande en verteren niet so vele als xij^m. zouden verteren van desen lande. Ende altoos heeft hi enen coninc mit hem om hem te dienen. Ende die coninghen van sinen lande sceden hem ende deylen hem mit maenden ende ontbieden andere. Ende mit desen coninghen dienen hem altoos lxxij hertoghen ende iij^c. ende lx grauen. Ende altoos eten in sijn hof xij aerdsche bisscoppen ende xx bisscope. Die patriarke van sinte thomaes is daer, also die paeus

[fol. 142ra]

hier is, ende alle aerdsche bisscopen ende bisscope ende abde sijn coninghe in dit lant. Ende een yghelijc van desen groten heren weten wel, waer of si dienen sullen, die een is een meester vander herberghen, dander camerlinc, die derde dient van scotelen, die vierde vanden coppen, die vijfte is marscalc, die seste is drossate, die zeuende is prinche vanden heren ende aldus is hi rikeliken ghedient. Ende sijn lant duert in die breide iiij maenden dachuaerden ende is lanc zonder mate mitten eylanden, die onder daerde sijn, dat wi heten onder ons.