Reis van Jan van Mandeville

Hoe dat si wyeroec ende welrukende cruden int vier werpen den keyser teren.

[fol. 125rb]

Alse die keyser vaert vanden enen lande totten andren, also jc v hier voor gheseit hebbe ende hi lijdt door die steden of ooc daer neuen, een yghelijc maect vier voor sijn huus ende werpt daer in wyerooc wel rukende om den heren goede roke te maken. Ende dat volc knielt daer om in alle straten ende doen hem grote waerdicheit. Ende daer die kersten liede van oordene wonen, also si te menigher stat wonen binnen zinen lande, si gaen hem ieghen mit processien, met crucen ende mit wijnwatere ende singhen mit hogher stemmen ieghen hem gaende: veni creator. Ende alse hise hoort, ghebiet hi den heren die bi hem sijn ridende, datsi die liede tot hem doen comen. Ende als si hem ghenaken ende hi tcruce ziet, hi doet zijn caproen

[fol. 125va]

of, die op sijn hooft staet in die maniere van enen vilt hoedde, die van goude ghemaket is ende van ghesteynte ende van perlen die groot sijn ende is so rikelijc, dat niement en is hi en souden prisen een conincrike waert in dit lant. Ende dan so nijcht hi den cruce. Ende daer na die prelaet van desen gheordenden lieden seit voor hem een bedinghe ende dan gheuet hi hem die benedictie met den cruce ende hi nijcht hem ieghen dat cruce entie benedictie herde deuotelijc. Ende dan gheuet hem die prelaet van enighe frute toten ghetale van neghenen toe in een platele van suluere peren ofte appelen ofte ander fruut ende hi neemter een ende die

[fol. 125vb]

ander gheeft hi den andren heren, die omtrent hem sijn. Want die costume is alsulc, dat en gheen vreemt mensche voor hem comen en mach, hi en gheuet hem enich dinc na die costume vander ouder wet, die seit: nemo accedat in conspectu meo vacuus, dat is te segghene: jn mine ieghenwoordicheit en come niement ydel. Ende dan seit die keyser tote dese liede van oordinen, dat si achter waert trecken, te mets dat si niet vertreden noch verdronghen en worden vander menichfoudicheit der paerde, die achter hem comen. Ende die ghene, die woonen daer die keyserinne lijdt, doen ooc aldus. Ende also doen si ooc den outsten zone ende enen ygheliken presenteren si aldus van\den

[fol. 126ra]

frute. Ende weet, dat al dat volc dat met hem rijdt en woont niet al metten keyser daghelijcs, mar also dicwille als hijt te doen heeft ontbietmense. Ende alsmen van hem ghedaen heeft, so keren si weder in haers selues huse sonder alleen die ghene, die met hem wonen om hem te dienen ende sinen wiue ende sine kinderen ende om sijn hof te regieren. Ende nochtan dat die van daer ghescheyden sijn, nochtan so wonen stede vast met hem in sijn hof l^m. man te paerde ende cc^m. te voete zonder die ministreers ende zonder die ghene, die wilde beesten bewaren ende tamme ende voghele, vanden welken ic seide hier voren tghetal.