Opwaartsche Wegen. Jaargang 12

[p. 247]

Boekbespreking

Badseizoen, door M. Mok, Uitg.: Rozenbeek-Venemans, Uitgeversbedrijf N.V., Hilversum.

Reeds uiterlijk is dit boekje door zijn fleurige, open omslagteekening aantrekkelijk. In tegenstelling met de door de titel gewekte verwachting geeft de schrijver ons geen verhaal over het mondaine strandleven, maar hij tracht ons een kijk te geven op de bestaansstrijd der neringdoenden in een kleine, hollandsche badplaats.

Frans Doornbos, het type van een gesloten mensch met een hevig verlangen naar zelfbeschikking, zegt plotseling het kantoorleven vaarwel en zet in een boulevardkiosk een sigarenzaak op. Een seizoen lang vecht deze jongeman met de wisselvalligheden van weer en klandizie. Tenslotte raakt hij, de zwaartillende bespiegelaar, heelemaal in zijn mistroostigheid verstrikt en vindt hij de dood in het koele water.

Een heel andere figuur is de vrachtrijder Revel, een vrome jongen, die met een ziek lichaam te kampen heeft, maar een groot vertrouwen stelt in Gods weg met hem. Hij is de simpele, die tenslotte uit de lichte eenzaamheid van zijn kleine kamer zijn Koninkrijk binnengaat.

Verder zijn daar de blijmoedige onderwijzer, die voor herstel van gezondheid buiten vertoeft; de aan lager wal geraakte, Duitsche Baron Siebenstein met zijn communistische neigingen; het kamermeisje Käthe met haar strijd tegen de laffe aantijgingen van haar directeur; het echtpaar Schipper, ze hebben een moeilijke tijd, nu de zaak niet floreert en de vrouw alsmaar aan de sukkel blijft.

Op al deze levens laat de auteur even een verrassend licht vallen.

Deze, naar de Uitgevers opmerken, eerste poging in de Nederlandsche letteren tot het uitbeelden van de vinnigen bestaansstrijd tijdens het badseizoen, lijkt mij voldoende geslaagd om recht te hebben op veler belangstelling.

d. B.

Het spellingsvraagstuk en de uitgever. Nederlandsche Uitgeversbond, Bureau Heerengracht 124, Amsterdam. 1934.

Deze op ruime schaal gratis verspreide brochure heeft tot doel de publieke opinie (en de minister) er van te overtuigen, dat de uitgevers 5 jaar lang gelegenheid moeten hebben om hun oude voorraad leeg te verkopen, eer er een nieuwe spelling wordt ingevoerd, daar anders de schade te groot zou zijn.

Er is al zoveel dwaas gebabbeld over de spelling, dat het goed doet, dat de Uitgeversbond zich tot haar eigen terrein, bij de spellingverandering zo nauw betrokken, beperkt. Zij gaat er dus niet toe over, de spellingsvoorstellen zelf te bestrijden, maar bespreekt de zakelike zijde er van.

De uitgever is te zeer partij om dit niet zo te doen, dat de bezwaren tegen spellingverandering wat sterk worden gekleurd, terwijl er nagelaten wordt de praktiese voordelen en bezwaren van het ‘vijfjarenplan’ voldoende onder de ogen te zien.

Ik geloof niet erg in de wenselikheid en uitvoerbaarheid van de korrektie der school-

[p. 248]

boekjes door kinderen, maar de foto van een gekorrigeerd blad in deze brochure, waarbij elke inktstreep beslist aan de achterzijde ook een vlek nalaat, waarbij zelfs niet de mogelikheid is opengelaten om bij zulk slecht papier dan maar potlood te gebruiken, laat te zeer de opzet zien.

Over de onmogelikheid om bij vijf jaar respijt het zo te regelen, dat de distributie van boeken goed blijft, terwijl toch geen boeken overblijven, hoef ik niet te schrijven, de uitgever Tersteeg heeft duidelik de dwaasheid er van aangetoond.

Ondertussen blijven de ekonomiese bezwaren tegen de huidige invoering van een spellingwijziging de enige, die reëel zijn en de moeite van 't overwegen waard. Heeft het echter zin om iets wat zo broodnodig is uit te stellen, in de hoop, dat over enige jaren de moeilikheden van de uitgever iets minder groot zullen zijn?

v. H.

Kerk en Maatschappij in verleden en heden, door Dr. J.C. Rullmann en Dr. J.A. Nederbragt, Maatschappij Afl. 1 en 2. Kerk Afl. 2 en 3.

Bij het verschijnen van Kerk, 1e afl., heb ik over deze beknopte Chr. encyclopedie een en ander meegedeeld. Deze aankondiging geschiedt slechts om te wijzen op de regelmatige voortzetting. Dr. J.A. Nederbragt toont zich in de afdeling Maatschappij inderdaad bij uitstek deskundig.

v. H.

Liefde en Trouw. Gedenkboekje ter herinnering aan onze Koningin-Moeder, door W.G. van de Huist. D.A. Daamen's Uitgevers-Mij. N.V., 's Gravenhage. (z.j.).

Meer dan een korte aankondiging heeft dit boekje, dat voor ik dit aan mijn lezers kan brengen, reeds 't grootste deel van z'n lezerskring bereikt zal hebben, niet nodig. Ondertussen wil ik gaarne vermelden, dat van de Hulst ook ‘gelegenheidswerk’ met liefde verricht. En aangezien het hier een ‘gelegenheid’ gold, die van de Hulst met ons volk diep heeft getroffen, is deze herdenking een voortreffelik boekje geworden, dat vele kinderen iets zal doen begrijpen van de grote betekenis, die de koningin-moeder voor ons volk heeft gehad.

v. H.

De Zwaardgeesten, door G.C. Hoogewerff. D.A. Daamen's Uitgevers-Mij. N.V., 's Gravenhage (z.j.).

De heer Hoogewerff geeft in dit boek een historiese roman over de Wederdopers in Munster. De historiese roman is een genre, dat nu al meer dan een eeuw met grote ijver wordt beoefend en daarom is er veel materiaal om een nieuwe historiese roman aan te toetsen. De roman van de heer Hoogewerff staat halfweg tussen de oude en de moderne historiese roman, zijn stijl, die van een nauwgezette zorg blijk geeft, heeft weinig karakter, zijn karaktertekening en intrigue is niet onwaarschijnlik, maar weinig diepgaand of boeiend; kortom, het is de met getrouwheid volbrachte taak van een middelmatig talent. Zonder er enige literaire betekenis aan toe te kennen, in die zin, dat dit boek een eigen plaats toekomst, verwachtingen wekt, of om een andere reden opmerkelik is, mogen we toch konstateren, dat dit boek als lektuur voor het publiek van Daamen's bibliotheek een behoorlik boek is. Als het niet in deze bibliotheek was opgenomen, en zo op de vrije markt kwam, geloof ik niet, dat het een groot debiet zou hebben. Want ondanks het goede, dat het boek ontegenzeggelik bezit, mist het kwaliteiten, die het de een bij de ander doet aanbevelen, of waarover een recensent zich verheugen kan.

v. H.