Ontmoeting. Jaargang 12

[p. 400]

Kritieken

Belcampo
Tussen hemel en afgrond.
Amsterdam - N.V. Uitg.-mij. ‘Kosmos’.

Er sluipt door deze verhalen van Belcampo iets dat mij deed denken aan de middeleeuwen. Toen ik mij dit nader ging realiseren, drong zich onweerstaanbaar de figuur van Jeroen Bosch aan mij op. Beiden scheppen een hallucinaire wereld, doorschoten met een zeer grillige humor die meestal niet bevrijdend werkt, maar het gevoel van beklemming versterkt.

Toch is er één belangrijk verschil: Jeroen Bosch neemt de bovenzinnelijke wereld volkomen au sérieux; voor Belcampo is ze niet meer dan een van de vele toneelrekwisieten. God is bij hem geseculariseerd tot een joviaal Opperwezen dat je zonder bezwaar mag tutoyeren.

Hoewel ook verhalen zijn opgenomen, die beslist onbevredigend genoemd moeten worden, maakt toch de hierboven aangeduide bizarre sfeer deze bundel tot een boeiend bezit.

M.M.

Belcampo
De fantasieën van Belcampo.
Amsterdam/Antwerpen - N.V. Uitg.-mij. ‘Kosmos’.

Dit boek bevat de vier afzonderlijk verschenen bundels, die de verhalen bevatten, geschreven tussen 1923 en 1953: ‘Liefde's verbijstering’, ‘Sprongen in de branding’, ‘Nieuwe verhalen’, en ‘Verhalen’.

Belcampo's fantasie onderscheidt zich wel vooral door de konsekwentheid waarmee deze, eenmaal in gang gezet, doorgaat een idee te ontwikkelen. Het is of men in een donkere kamer is: na even wennen begint men de negatieven van zijn verbeelding te ‘lezen’, als positieven. Negatief en positief ook wel in dubbele zin. Maar niet daar waar Belcampo zich verstout tot een dergelijke fantastische ‘doorlichting’ van b.v. de verwachting van de jongste dag. En we zijn tenslotte gelukkig weer buiten te staan in het daglicht, het was toch luguber in die donkere kamer.

I.L.