in de rand
andré demedts ● kortrijk
In het maartnummer van 1964 heeft ‘Ons Erfdeel’ geprotesteerd tegen een maatregel waarbij de Waalse en Franse steden in Vlaanderen in het Frans en de Vlaamse en Nederlandse in Wallonië in het Nederlands vermeld werden. De verkeersborden te Kortrijk wezen de weg naar Tournai en die in Luik naar Tongeren. De bedoeling zal wel geweest zijn de Belgische eenheid te versterken. Maar uit Vlaanderen is er nooit iemand naar Tournai gereisd en de Luikenaars hebben aan de drie lettergrepen van Tongeren een te veel en houden het op Tongres.
Nog gekker werd het geval als men aan de afleidingen van die plaatsnamen ging denken. De inwoners van Namen zouden dan in het Nederlands ‘de Namurois’ geheten hebben en die van Antwerpen ‘les Antwerpenaars’ te Bergen. Geen sprake van dat de Walen, wier nationale sensus veel gevoeliger is dan die van de Vlamingen, zich tot zo'n taalbederf zouden laten misleiden. De namen Doornik, Namen, Luik, Bergen en veel andere behoren tot de gewone Nederlandse taalschat, zoals Gand, Anvers, Bruges en Louvain tot de Franse behoren en er bestaat geen dwingender reden dan een politieke, die geen reden is, om daarin verandering te brengen.
Onze overheid heeft dat na enige maanden ingezien en we herademden toen de verkeersborden opnieuw overschilderd en verbeterd werden. Maar we zijn nog niet tevreden! We stellen namelijk vast dat de Franse namen van de steden uit Frans-Vlaanderen zijn blijven staan. In Antwerpen-Centraal vertrekt tweemaal daags een trein naar Lille, die te Gent en Kortrijk verder naar Lille rijdt en in West-Vlaanderen kan men op nagenoeg alle verkeersborden die daarvoor in aanmerking komen Lille, Dunkerque en Bergues lezen. Een semi-officiële dienst gings zelfs zo ver een brief te adresseren aan de Lillestraat te Kortrijk, niettegenstaande die straatnaam officieel niet eens bestaat.
Mogen wij de overheid vragen ook die kronkel recht te trekken en Rijsel, Duinkerke en Sint-Winoksbergen te noemen zoals ze in het Nederlands altijd geheten hebben? Wie een gezond lichaam wil mag zelfs die kleinigheden niet verwaarlozen. Het zijn ook geen zaken zonder belang. Wie in het Nederlands bewust en gewild over Lille, Dunkerque en Bergues spreekt, heeft iets in zijn achterhoofd dat niet mooi is en laten wij er, mocht er nog iemand wantrouwen koesteren, tot zijn geruststelling aan toevoegen dat het officiële Frankrijk er nog niet aan gedacht heeft, op de verkeersborden in Frans-Vlaanderen het Belgische voorbeeld te volgen en de stadsnamen leper, Kortrijk en Menen te gebruiken, hoewel de bevolking daar juist die namen en geen andere gebruikt, zoals ze ook Atrecht zegt en Sint-Omaars. Met een duidelijke klemtoon op de O bovendien! Wij zijn ervan overtuigd, dat, als deze aantekening onder de ogen van de bevoegde personen komt (wij denken dus aan mensen en niet aan naamloze, onvatbare machten), dat zij er goed gevolg aan zullen geven en als ze aan hun aandacht ontsnapt, dat er dan wel een volksvertegenwoordiger of senator zal zijn die hen erop wijst.