In de rand
Het Brusselse maandschrift ‘La Revue nouvelle’ heeft in zijn augustus-september-nummer van het lopend jaar een reeks belangrijke artikels over de Vlaams-Waalse verhoudingen in België gepubliceerd. Wij moeten vooral de aandacht vestigen op de bijdrage van E. Terwanen over ‘Quelques Postulats essentiels du Mouvement flamand d'aujourd'hui’. Kort en klaar, met de glasheldere eenvoud van een groot intellect, dat wars van intellectualisme is, verklaart de schrijver de grondslagen, de toestand en de doeleinden van de Vlaamse Beweging.
De merkwaardigste zin uit zijn betoog is de volgende: ‘Il ne s'agit donc pas d'obtenir seulement l'autonomie culturelle; nous voulons une autonomie plus consistante qui garantisse notre existence en tant que peuple, en Europe et dans le monde: non seulement la délimitation de notre territoire, sans concession aucune aux éléments qui ne veulent pas s'intégrer mais préfèrent rester des étrangers à notre peuple; non seulement l'application selon leur esprit et dans tous les domaines (commerce et industrie) des lois linguistiques; mais également souci et édification de notre propre économie; acquisition de la personalité juridique pour la Flandre, et présence flamande dans le monde, pour la protection et le développement de nos intérêts’.
Indien wij die tekst aangehaald hebben, is het vooral om de zinsnede waarin Terwanen zegt dat er voor Vlaanderen enigerlei vorm van rechtspersoonlijkheid nodig is. Dat kan binnen het Belgisch staatsverband verwezenlijkt worden. Het is mogelijk zich een Vlaamse en Waalse subnationaliteit in te denken, die met een Belgische nationaliteit verenigd gaat. België zou dan voor de gemeenschappelijke belangen van beide volkeren zorgen; specifiek Vlaamse of Waalse belangen zouden door Vlaamse of Waalse organen behartigd worden. Zulkdanige juridisch geïnstitutioneerde meerledigheid zou ten andere niet alleen in België, maar in verschillende Europese landen, waar een nationaliteitenprobleem bestaat, tot een opheffing van de spanningen kunnen voeren.
Vooral zou het de mogelijkheid scheppen om te verhinderen dat, tot onherstelbare schade van de Europese cultuur over het algemeen, de geestelijke eigenheid van kleine volkeren voorgoed vernietigd wordt. In een gezond Verenigd Europa zouden er onder de Europese lichamen en naast de gevestigde staten wettelijk ingerichte organen ter beveiliging van de ethnische groepen moeten voorzien worden. Op lange afstand beschouwd, zullen zij bovendien het enige middel zijn om aan de machtshonger der groten weerstand te bieden en een kleurloze nivellering te voorkomen.
andre demedts