Nieuwe Wegen. Jaargang 4

Van de Boekenmarkt.

Marcel Breyne (Bertholf Biekens)
Uit dagen van jong leven (Verschenen bij J. Vermaut te Kortrijk 2,50 fr.)
Voorwoord van E.H. Cyr. Verschaeve

Het is gevaarlijk voor een oningewijde - die slechts poësie voelt - recensie over dichtwerk te maken.

Het is dubbel gevaarlijk, die recensie te maken, na deze van een man, als Eerw. Heer Verschaeve, doch ik stel mij niet aan als kenner, - dat ben ik niet - maar als eenvoudige proever; niet bewonderaar van den vorm, maar genieter der ziel van het werk.

Een woordje slechts over de taal: ze is rijk en prachtig en zwierig; ze is het zelfs voor ontwikkelden en niet-ontwikkelden; ze is verstaanbaar en bekoorlijk voor iedereen, spijts ze door-en-door edel is - en dat is geen kleine gave, voorwaar!

Met I. Oorda moet ik nochtans bekennen, dat de dichter hem welééns aan onechtheid in woordgebruik plichtig maakt - en ook al hier en daar twee woorden nevens één gebruikt, die juist dezelfde beteekenis hebben; doch dit alles is zoo gering, dat we er gemakkelijk overstappen - we moeten immers ook bermhertigheid verwerven - en met vaste zekerheid, rijkdom en juistheid, in de toekomende werken van den jongen dichter mogen verwachten.

Wat doorstraalt in het werk, is wel waarheid. Ja, Marcel Breyne heeft gezien en gevoeld, hetgeen hij weergeeft - en doet hij dat soms met gevoelerigheid, wel, hij is jong en dat zal den jongeren bevallen en... mij ook - die oud ben, doch geerne jong blijf.

[p. 48]

Laat gij maar uw hertje zwellen, Marcel, 't is zoo zoet, zoo goed, zoo levengevend, zoo sterkmakend - en drijft uw hert en gemoed u soms wat hoog of diep, of te bij, of te ver, en schuifelt ge wat dol uw levensblijheid uit, of zucht ge te smachtend uw liefde, of zingt ge te geweldig uw genot, of nokt ge te kroppend uw leed, wel, wel, dat past aan jonkheden - en zoo ook zullen we meevoelen, meeschuifelen, meezuchten, meezingen en meenokken - en 't zal er te schooner om zijn. Ge moet uw geweld niet doodleggen, al dreve het u soms over de schreef!

Of wilt ge misschien opstijgen tot hooge kunst? Zoo ja, dan moogt ge naar mij niet luisteren. Doe wat God u in het herte steekt, maar onthoudt het, als ge te veel meet en weegt en regelt en cijfert en neerduwt en bedwingt, dan zult ge zoo gelukkig niet meer zijn en... wij ook niet. Laat ze maar draaien!

De dichter heeft de natuur scherp en veel en met innige liefde bekeken en hij geeft haar ook getrouwelijk weer, zoo bij v.b. in Najaar, in Smart-indruk, in De Winter komt; dat alles is wel zóó en zóó zien en voelen wij het. Hoe waar ook en meeslepend zingt hij zijn zotte vreugde uit in Lentesotternij, en zijn begeestering in Eerste Sneeuw; we leven er in mee.

In Hart en Zielevooizen blijft hij nog waar, doch meer teerpoëtisch dan in natuurgedichten; hoe juist in Abyssus en in Wee hem, hoe grootsch in Strijd!

Mag ik, eindigende, U een raad geven. Vriend Marcel, blijf poëet, doch als ge vroolijk, jolig gestemd zijt, hang dan de harp aan den nagel, neem de fluit en schuifel ons een dier geestige liedjes waar ge zeker en onbetwistbaar de kneep van hebt, zelfs 'n meesterlijke!

En nog een raad, alwie zijn boekenkas met 'n ingoed, deugddoende, zielverfrisschend boek wil verrijken, hij koope ‘Uit dagen van jong leven’ en... hij zal er mee verjongen.

Edward VERMEULEN.

VERSCHENEN:

DE WERKMAN, door Styn Streuvels, een boekdeel in linnen band, aan één frank Uitgever L.J. Veen, Amsterdam.

NIEUW VLAANDEREN, 3 frank, Brusselsche straat, 33, Leuven. Tweemaandelijksch tijdschrift voor kunst en letteren. Wij wenschen onzen nieuwen kunstbroeder goed heil.