De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 11

[p. 97]

[Nummer 13]

wereldtentoonstelling te antwerpen - Gezicht op de tentoonstelling bij vogelvlucht.

[p. 98]

Het geheim van Duberly,
Door
Mathilde.
(Vervolg.)

Waarlijk! het was verleidelijk genoeg; weer stond hij op den tweesprong, weer moest hij kiezen. Nu benadeelde hij niemand dan zich zelf door de ware toedracht der zaak te verhalen; niet alleen zich zelf, maar ook zijn vader bracht hij anders in moeilijkheden.

Was het niet eenvoudiger, verstandiger de zaken te laten zooals zij waren? Hij zag in den geest de van vreugde schitterende oogen van zijn oom, hij voelde zijn dankbaren, hartelijken handdruk, hij hoorde zijn luide, opgetogen dankbetuigingen, hij zag den vochtigen blik zijner tante, haar trillende lippen, die zooveel minder spraken als die van haar man, maar waarvan elk woord, dat ze doorlieten, zulk een beteekenis had, en vooral hij koesterde zich aan den zonnigen glans, die van Celeste's gelaat uitstraalde. Allen bedankten, allen bewonderden hem; 't kostte hem maar een woord en zijn oom nam hem aan als opvolger, schonk hem de hand zijner pleegdochter; nooit zou iets verraden wat hij gewild, wat hij gedaan had; hij hoefde niets te doen dan te zwijgen.

Hij streek met de hand over de oogen, het visioen aan den eenen kant was zoo schoon, het vooruitzicht aan den anderen zoo afschrikwekkend en hij voelde zich nog zoo zwak in zijn goede voornemens, zoo weinig bevestigd in de deugd.

‘O God, wat moet ik doen?’ fluisterden onwillekeurig zijn lippen, maar reeds toen hij den naam van God uitsprak, teekende zich zijn plicht duidelijk en vast voor zijn oogen, bleek hem het verkeerde van zijn plan helder als de dag.

Hoe kon God willen, dat hij de leugen zou kiezen boven de waarheid? Want leven met een leugen op de ziel, zou toch voortaan zijn lot wezen, als hij voortging met zijn bloedverwanten te bedriegen; op een leugen zou hij zijn toekomst bouwen. Wilde hij breken met het verleden, dan kon het alleen zijn ten koste eener volledige schuldbekentenis, dan moest hij het weefsel van leugen en bedrog, waarin hij zich gewikkeld had, met vaste hand verscheuren.

Zoo nadenkend en strijdend was hij de kom van het dorp genaderd; daar, een honderd stappen van de kerk, zag hij aan gene zijde van het beekje een arme hut van hout en leem met stroo gedekt staan; ten overvloede vroeg hij aan een meisje, dat bij de beek bezig was te wasschen, of daar Matthieu Linders woonde.

‘Ja, daar was het,’ en verbaasd keek zij den heer aan, die zoo ‘hoog Hollandsch’ sprak. Wat zou die bij Linders toch komen doen?

Ferdinand ging de plank over, die de straat met het huis verbond; een paar kippen vlogen op, toen hij het erf betrad, een varken gromde hem een knorrig welkom toe, een keffende keeshond sprong hem te gemoet en een vrouw met een kind op den arm kwam in de deur staan, terwijl een ander kind zich huilend aan haar morsigen boezelaar vastklampte.

't Kostte Ferdinand moeite zich verstaanbaar te maken met zijn zuiver Hollandsch, waar hij vrij onhandig eenige woorden plat, die hij wel eens opgevangen had, doorheen wierp; de goede vrouw begreep niet, wat die mijnheer met zijn Hubertine, het Anker en een oude jas bedoelde: het scheen dat zij niets wist van een oud kleedingstuk, dat haar man, terugkomend van zijn dochter, zou hebben tehuis gebracht; 't was om er het geduld bij te verliezen.

‘Maar je hebt toch een dochter, die Hubertine heet?’

O jawel, die had zij.

‘En ze dient in het “Anker” te....’

‘Just, daar diende ze!’

‘En is je man daar niet geweest, gisteren, eergisteren of van de week?’

‘Ja, dat kan wel!’

‘En heeft hij dan geen jas daarvandaan medegebracht?’

‘Neen, dat wist zij niet.’

Ferdinand haalde twee Pruisische daalders voor den dag en liet die blinken onder de oogen der vrouw; die kon zij krijgen, als zij hem de jas teruggaf of alleen maar vertoonde.

Die stukken zilver spraken een verstaanbaarder taal. Zij ging naar binnen en verzocht hem haar te volgen in het armzalige kamertje met den rood steenen gebarsten vloer, de gewitte muren, waarop eenige bonte, verweerde, vrome voorstellingen hingen en de meubelen zoo schaarsch waren, dat een blind paard hier weinig schade kon doen.

Achter een gescheurd gordijn hing de garderobe der familie; de vrouw ging daar eens kijken. Ferdinands hart klopte luid, het draaide hem voor de oogen; als die jas eens niet te vinden was, wat dan?

De vrouw kwam met eenige onsmakelijke, half versleten kleedingstukken aangedragen; dat was een buis van haar man, dat bedoelde mijnheer toch zeker niet, en dat was zijn jas, zijn beste jas en die zag er al zoo geel en grauw mogelijk uit, en die had haar man nu al met Paschen tien jaar elken Zondag aan, die bedoelde mijnheer toch niet.

Neen, dat was de jas niet, die Ferdinand zocht; de jas van Cesar Wegers was een afgedankte van Duberly, van donkerblauw kamgaren, hij zou ze dadelijk herkend hebben, want terwijl hij het boekje in den zak wegborg, had zich de stof van het door die paar dagen dragens van Wegers onooglijk geworden stuk vast in zijn hersens geprent.

‘Maar wat heeft je man nu aan?’

‘Nu? Wel zijn kiel.’

Een on beschrijflijke moedeloosheid maakte zich van Ferdinand meester. Zou dus al zijn moeite, al zijn haasten en jagen nog met niet het minste resultaat bekroond worden? Als een booze gedachte schoot het weer door zijn geest.

‘Gij hebt gedaan wat gij kondt doen! Laat nu de zaak maar op haar beloop. Gij zijt verantwoord!’

‘Neen, duizendmaal neen!’ riep de goede stem in zijn binnenste, ‘nu eerst kan het kwaad, nu het boekje uit ooms handen is, nu het zwerft, de hemel weet waar, nu het misschien in handen van zijn benijders zal vallen, als ik het niet terugkrijg. Ik moet het vinden kost wat kost. Dat is 't eenige, waardoor ik mijn fout kan goedmaken.’

Hij drukte zijn vuisten in elkander, om zich zelf tot volharding aan te sporen en zijn geestkracht op te wekken.

‘Waar is uw man?’ vroeg hij aan de nog altijd verbaasde vrouw, die hem half wezenloos, half ongerust aankeek.

‘Op zijn werk.’

‘En waar werkt hij dan?’

‘Op de fabriek van G.’

Ferdinand duizelde; het was of de grond onder hem wegzonk; hij moest zich neerzetten op een der matten stoelen om weer tot zich zelf te komen.

‘En wanneer komt hij thuis?’ vroeg hij na een poos.

‘Van avond om negen uur.’

‘En hoever is die fabriek van hier.’

‘Een half uurke!’

Dat beteekende dus minstens een uur.

‘Is er hier geen rijtuig te krijgen?’

Een rijtuig! Het mensch keek hem aan, alsof hij bij de Noordpool van olifanten had gesproken; daar kon zij geen begrip van krijgen.

Hij haalde zijn horloge uit, het was vier uur. Dus dan zou hij tot negen uur hier moeten wachten in deze spanning. Dat hield hij nooit vol; dan maar liever onmiddellijk zich weer op weg begeven. Hij vroeg iets te drinken en liet zich toen den weg wijzen, die naar G. leidde. De zon daalde gelukkig reeds, de ergste hitte was voorbij, maar aan den horizon pakten zich de wolken samen; er kon een onweer komen, voordat hij aan het doel van zijn tocht was, en wat dan?

Met een diepen zucht en een hart vol neerslachtigheid sloeg Ferdinand opnieuw den weg in.

XVI.

Alle moed was uit hem verdwenen; de groote teleurstelling, die hem in Reimerheide had getroffen, maakte aan zijn opgewonden stemming een einde; toen had hij nog met zeker pijnlijk gevoel gedacht aan zijn zelfbeschadiging, hij had zich zelf in een mooi licht geplaatst, misschien zich zelf in gedachten en zonder het te willen getooid met de kleederen van een boeteling; zelfs in die vernedering vond hij iets dat hem verhief, hem in eigen oogen hooger stelde.

Nu echter viel ook die verbeelding weg, hij zag zich zelf zoo armzalig, zoo nietig, zoo erbarmelijk klein en belachelijk, zooals hij hier zich voortsleepte door het gebergte, een oude jas zoekend, die misschien reeds bij den een of anderen uitdrager hing of wel op den rug van een landlooper uren van daar zwierf. Of neen, dit zou te gelukkig zijn, het boekje was nu misschien in handen juist van hen, die er het meest belang bij hadden; zijn booze geest fluisterde hem toe: ‘Dat is nu de straf van uw domheid! Gij hebt er geen gebruik van willen maken, toen het zich in uw handen bevond, toen het kostbare geheim uw vader had kunnen redden en u rijk maken; nu gaan anderen er gebruik van maken, nu hebt gij gewerkt voor vreemden.’

Hij verdreef deze gedachte wel onmiddellijk, hij wilde er niet aan toegeven; daar hij ze zijner onwaardig vond, maar zij lier hem niet los, zij nestelde zich in zijn hersens, zij groef zich in zijn borst. Hij had gezondigd en nu werd hij gestraft door wellicht den ondergang zijner bloedverwanten aan te zien door zijn schuld, terwijl hij zelf er niet het minste voordeel bij had.

In plaats dat ze hem troostte, pijnigde hem deze gedachte meer en meer, en dat zij hem hinderde was hem nog veel onaangenamer; zijn gedachten raakten verward, alsof hij een koortslijder was; alles dwarrelde hem in het hoofd, zijn beenen waren zwaar als lood, hij sleurde zich voort; eindelijk kwam er een oogenblik dat hij nauwelijks meer denken kon, maar machinaal voortliep, nu eens langzaam, dan weer harder, soms bijna hollend, en dan weer voetje voor voetje.

Het half uurtje was lang voorbij en het uur ook; en hij liep maar door, altijd door; eenige groote druppels, die hem op het bloote hoofd vielen - hij had zijn hoed afgezet en in de hand genomen - brachten hem tot bezinning. Hij merkte, dat hij als in een droom voortgeloopen had, en rondziende zag hij dat de lucht een en al donkergrijs geworden was, maar ook, dat hij van den rechten weg afsedwaald scheen en op een muilen zandweg voortstapte.

De regen werd steeds harder, hij liep snel voort, hopende ergens een schuilplaats te bereiken; het onweer brak los met al het geweld, waartoe het in 't gebergte in staat is, de wind zweepte door de boomen en hij voelde zich nu nog meer verloren, nog meer verlaten van God en de menschen dan ooit te voren.

Eindelijk zag hij een kleine herberg in de verte staan; door een sluier van dikke regendroppels zag hij het uithangbord schemeren; zoo hard hij loopen kon, snelde hij daarheen. Die plotselinge opwinding en gedwongen beweging hadden ten minste het goede gevolg, zijn gedachten wakker te schudden en hem te doen ontwaken uit de loomheid, die misschien ook een uitvloeisel was van het naderende onweer.

Eindelijk kwam hij in de herberg, doornat en hijgend van den snellen loop; terwijl hij in de keuken bij het vuur zijn kleederen

[p. 99]

trachtte te drogen, kwam het hem in de gedachte, hoe hij nog zoo kort geleden ook door een onweer overvallen was, toen hij Celeste's vader had willen zoeken en hoe liefderijk en goed de Duberly's hem toen hadden verzorgd en gekoesterd bij zijn terugkomst.

Die gedachte gaf hem nieuwen moed en nieuw vuur om ter wille van hen alles in het werk te stellen ten einde hun een onberekenbare schade te besparen. Alle andere overwegingen werden op den achtergrond geschoven. Dit doel alleen stond hem voor oogen en dit moest hij bereiken tot elken prijs.

Met ongeduld wachtte hij het oogenblik af, dat het weer zou opknappen; van den herbergier had hij reeds gehoord, dat hij geheel verdwaald was en dat hij nu nog bijna drie kwartier van de fabriek en een uur van J. was verwijderd; maar gelukkig bedaarde de storm, heerlijke frischheid verving de drukkende, benauwende warmte van daareven, en zoodra het maar eenigszins mogelijk was, begaf zich Ferdinand weer op weg.

Hij voelde zich nu veel opgewekter dan straks; het scheen, of ook het onweer in zijn hoofd gewoed en het nu evenzeer opgefrischt had als de natuur rondom hem. Het was nu bij zessen; tegen halfzeven, als hij goed aanstapte, kon hij aan de fabriek zijn. Ofschoon niets hem moed was komen geven of hoop op een goed succes, was hij nu lang niet meer zoo moedeloos als daar straks; het moest goed gaan, hij wist het zeker. Hij zou zijn doel bereiken, dit stond bij hem vast.

Aan de fabriek gekomen, die veel grooter en uitgebreider scheen dan die van de Duberlys, belde hij bij den portier aan en vroeg naar Matthieu Linders.

Een oogenblik later kwam de man aan met handen vol leem en klei en een zeer ongunstig uiterlijk, waaraan men duidelijk zien kon, dat hij wel van een glaasje te veel hield. Wantrouwend zag hij Ferdinand aan, die er ondanks zijn gehavende natte kleeren nog altijd als een heer uitzag.

Hij bracht hem zijn boodschap over, en 't scheelde veel, dat de man hem spoediger verstond dan de vrouw.

‘O ja, die jas van Hubertine, hij wist het wel, maar het was zoo'n prul, hij had ze onderweg in de herberg voor een schelling verkocht aan een jood, een kramer, die het land plat liep; hij had ze niet eens thuis gebracht en de vrouw er ook niets van verteld.’

Nu voelde Ferdinand dat hij 't spel bijna verloren had; hoe nu zulk een jood op te sporen; en er waren negen kansen op tien, dat deze het pronkstuk reeds aan een derde zou hebben verkocht, en dan - o, als hij maar wist dat het boek vernietigd was!

‘Maar er zat iets in de jas, heb je daar niet naar gekeken?’ vroeg hij met haperende stem.

De man sloeg zich voor 't hoofd en vloekte.

‘Neen! Dat had hij vergeten; hij had toen ook een slokske te veel gebruikt. Dat kwam er van, dan was hij maar een half mensch, zei de vrouw altijd!’

Ferdinand liet de daalders voor zijn oogen schitteren en vroeg of zich hij den naam van den opkooper niet herinneren kon. Jawel! Mozes Leman en hij woonde in J.

‘Zou je mij niet daarheen kunnen brengen?’

Hij bedacht zich een oogenblik; wel ja! Hij zou vrijaf vragen, het was toch slap op het werk, en reeds bij zevenen. De meesterknecht zou er niets tegen hebben, dat hij voor een half uurtje heen ging.

Een oogenblik later kwam hij terug, gereed om Ferdinand te vergezellen, die nu allen moed weer scheen verloren te hebben; hij was vermoeid van al die oponhoudelijke slingeringen tusschen hoop en vrees, welke hem de laatste uren hadden heen en weergeworpen; de man naast hem boezemde hem meer afkeer dan sympathie in en onwillekeurig dacht hij er aan, hoe die arme kerel in zijn handen onbewust een schat had gedragen, waarvoor zijn patroons hem gaarne duizenden guldens zouden hebben betaald, terwijl hij er nu slechts dertig centen voor had ontvangen. Hard stapten beide man nen door, de duisternis viel reeds, toen zij in de nauwe straten van het stadje kwamen. De woning van Leman lag in een steeg, en volgens Ferdinands berekening moest men er niet ver meer af zijn, toen Lindeis eensklaps zeide:

‘Er zullen vandaag geen mazematten met hem te maken zijn, want de sabbath is juist begonnen.’

Ferdinand stond verschrikt stil en zag naar boven. Ja, daar flikkerden de sterren reeds en keken vriendelijk naar beneden, als waren zij blijde, dat de dikke wolken, die zooeven de aarde bedekten, nu weg waren gedreven en zij rustig op haar konden neerzien.

Maar voor Ferdinand waren die sterren een droevig gezicht, een nieuwe teleurstelling; hoe kon hij nu nog wachten tot na den sabbath, nu deze man reeds wist, dat hij de jas zocht om haar inhoud.

Zij kwamen aan een onaanzienlijk huisje; de deur stond aan en zij traden binnen in het vertrek, waar de sabbath lamp reeds was aangestoken en de familie om de tafel vereenigd zat.

‘Linders, leg jij hun uit, wat ik hebben moet,’ fluisterde Ferdinand hem toe en de werkman begon in zijn taal met den jood te spreken, die zijn schouders ophaalde en antwoordde dat hij wegens den sabbath geen zaken mocht doen.

‘Maar ik ben zoo ver gekomen,’ sprak Ferdinand smeekend, ‘wat ik uit die jas wil hebben is een familiestuk, geen voorwerp van waarde hoegenaamd, ik zal u voor de moeite betalen.’

Hij liet hem een paar blinkende rijksdaalders zien, de heele familie keek er begeerig naar, maar zijn hoofd schuddend sprak de huisvader:

‘Ik mag het vandaag toch niet aannemen.’

‘Ik zal het deponeeren bij den notaris der stad,’ ging Ferdinand voort, ‘en dan kunt gij het morgenavond halen. Geef mij de jas maar!’

‘Ik mag ze u niet geven,’ zeide Mozes veelbeteekend, den nadruk leggend op het woordje ik.

Een licht ging in Ferdinands geest op.

‘Mag ik ze misschien zelf zoeken?’

‘Zij liggen in de kamer hiernaast. Linders kan u daar brengen,’ antwoordde Mozes Leman zonder op te zien.

‘Dus u heeft ze nog niet verkocht,’ juichte Ferdinand bijna.

‘Verkocht,’ hernam de andere verontwaardigd, ‘een bedelaar zou dat vod nog niet aan willen hebben. 't Is nog geen Gröschen waard!’

‘En nu brengt het u vijf gulden op! Dus u heeft ze nog niet onderzocht?’

‘Neen, ik breng ze eerst alle thuis.’

‘Ja en dan knapt hij ze op en maakt er zeker nog wel twee mark van,’ verklaarde Linders.

De jood verzekerde bij hoog en laag, dat Linders loog en het heele prul goed was om er een vogelverschrikker in den boomgaard mede op te schikken; maar Ferdinand drong aan, dat men hem de kleeren zou toonen en nu bracht Linders, die hier blijkbaar den weg kende, hem in het onooglijke winkeltje; hij stak zelf de lamp aan en wees hem een hoop oude vodden, die daar opeengestapeld lagen, en een allesbehalve frisschen geur verspreidden.

‘Zoek u nu maar zelf, mijnheer’, zeide Linders en verschool zich in de schaduw, maar zoo, dat zijn loerende, schuwe oogen elk zijner bewegingen konden volgen.

Ferdinands fijne vingers behandelden met hun toppen die morsige, bestoven, besmeurde broeken, vesten en jassen; eindelijk zag hij het reeds rossig geworden blauw kamgaren jasje en zijn hart sprong van vreugde op en tevens van angstige spanning. Wat dan, als de zakken nu eens ledig bleken?

Hij haalde de jas uit den hoop en onderzocht zenuwachtig, jagend de zakken, ja, hij voelde reeds dat het zwaar afhing, hier in dezen zak was het, neen toch niet! Wat hij er uit haalde was een oude portemonnaie, met eenige papieren tot een morsig pakje samengebonden. Dan in dezen zak! Neen! toch wel! Ja, hij had het in handen, het kostbare boekje, hij kon zijn oogen niet genoeg vergasten aan het gezicht daarvan bij het flauwe licht van de walmende petroleumlamp; hij stak den geheelen inhoud der jas bij zich, liet de rijksdaalders in de zakken rollen en ging met een van vreugde schitterend gelaat terug naar de huiskamer, door Linders op den voet gevolgd.

‘Daar, Leman, ik dank je wel hoor! Ik heb het geld in de zakken gelegd, je ziet zelf, er is niets van waarde in, zie man, dit boekje, die portemonnaie, - hij liet ze hem van binnen zien met niets er in dan een paar Gröschen, en dit zijn papieren, familiestukken. Goeden avond en prettige feestdag!’

Op straat rekende hij ook met Linders af, liet zich door hem een logement wijzen en ging met verlicht hart zich nu verkwikken; hij liet zich een kop koffie en een broodje brengen, at en dronk met smaak, overtuigde zich dat er niets mankeerde aan het boekje en verborg het toen in zijn borstzak. De portemonnaie wilde hij wegwerpen, maar herinnerde zich dat Wegers in zijn laatste oogenblikken over die zakken had gesproken en besloot alles dus maar mee te nemen en zijn oom ter hand te stellen.

Het was bij negenen, toen hij besloot huiswaarts te keeren. De logementhouder had hem eenige inlichtingen gegeven. Als hij den grooten weg volgde, kon hij in vijf kwartier best thuis zijn; over Reimerheide was het een heele omweg, nu kon hij niet dolen, het was prachtige maneschijn. Aan een rijtuig dacht Ferdinand niet meer; de dag was al duur genoeg voor hem geweest; hij voelde zich nu geheel uitgerust en opgefrischt, hij had uren ver kunnen loopen.

‘Mijnheer,’ zeide de logementhouder, ‘als ik u een raad mag geven, neem dan dezen stok van mij mede. Er loopt veel slecht volk bij den weg, en u heeft niets bij u; men kan nooit weten, 't is voorzichtiger dat u niet geheel zonder wapen is.’

Ferdinand lachte, hij vond het een overdreven bezorgdheid van den man en vroeg, hoe hij den stok terug zou bezorgen.

‘O, dat is niets, u komt wel eens dezen kant uit; met mijnheer Duberly is u meer hier geweest. Ik heb meer stokken, ik ben er niet om verlegen.’

Gewapend met den dikken stok, het kostbare boekje op zijn borst gedrukt, ging Ferdinand nu vroolijk en luchthartig huiswaarts; hij kon zich niet voorstellen dat hem nog iets akeligs wachtte, het scheen hem toe of alle bezwaren van zelf zouden worden opgeheven, of zijn oom en tante zijn bekentenis met toegevendheid zonden aannemen, aan zijn berouw gelooven, en, meenende dat hij reeds genoeg gestraft was, hem in genade zouden aannemen.

In een oogenblik had hij de fabriek achter zich, bewonderend keek hij rond, naar de velden en heuvels, die schenen te baden in gesmolten zilver. Hij ademde vol genot de heerlijke geuren in van het bosch, die na het onweer nog eens zoo sterk en krachtig geworden waren; hij hield zijn stok in de hand, maar aan gevaar dacht hij niet. Hij vermoedde niet hoe Linders, op de fabriek teruggekomen, zijn wedervaren aan zijn kameraden had verteld, hoe deze hem uitscholden voor een domoor, die zich zijn geluk uit de hand had laten nemen.

Als die mijnheer zich de moeite gegund had, door de brandende zon en den regen zulk een verren weg te maken, alleen om de zakken van een oude jas te onderzoeken, dan was dat wel een bewijs, dat die zakken iets heel belangrijks bevatten. Linders vertelde hoe gelukkig die mijnheer geschenen had, toen hij den inhoud der zakken ongeschonden vond, en kwam tot de overtuiging, dat hij eigenlijk heel dom had gehandeld met niet te trachten het op een slinksche wijze weer in handen te krijgen, en òf er een som voor te bedingen, òf, zoo het werkelijk van waarde bleek, zich stil toe te eigenen.

Linders was misschien zelf niet kwaad, maar hij dronk en verkeerde geheel onder den invloed van slechte vrienden en raadgevers. Dezen wisten hem over te halen, Ferdinand op te wachten als hij huiswaarts keerde en te berooven.

[p. 100-101]

de juweelenmarkt te antwerpenaar de schilderij van van der ouderaa. (Afdeeling Schoone Kunsten [op] de Wereldtentoonstelling te Antwerpen.)

[p. 102]

Zij loerden op hem, toen hij de stad verliet en wisten langs een binnenpad hem voor te zijn op den grooten weg.

Niets vermoedend, met opgericht hoofd, alleen vervuld met den goeden uitslag van zijn tocht, liep Ferdinand over den helder door de maan verlichten weg, die aan weerszijden door kreupelboschjes was begrensd, toen hij eensklaps een paar handen op zijn schouders voelde.

Snel keerde hij zich om en zag twee gebaarde mannen van schrikwekkend uiterlijk achter hem staan; hij worstelde zich los en verweerde zich met zijn stok tegen zijn aanvallers Zoo hard kwam het hout neer, dat een hunner luid jankend zijn arm vastgreep en hem losliet. Vastbesloten zich tot het uiterste te verdedigen, klampte hij zich vast aan den andere om dien op den grond te werpen. Misschien was het hem gelukt, als niet twee andere mannen uit het kreupelhout waren toegesneld; ook de vierde overwon zijn pijn om zich bij de andere helden te voegen. De weg was eenzaam, nergens was een mensch of een huis te zien; zoolang hij kon, verdedigde zich Ferdinand, maar de mannen haalden nu messen voor den dag en ontwrongen hem zijn wapen; wat er verder gebeurde, bleef voor hem omsluierd in eeuwigen nacht. Hij zonk, overmand door slagen en steken, voor dood neer. De mannen doorzochten zijn zakken en legden hem toen ter zijde van den weg in het gras.

(Wordt vervolgd.)