De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 10

Bij de Platen.

Aan de boorden van den Tiber. -

Vooral door diegenen onzer lezers, welke het voorrecht hadden, aan de Nederlandsche bedevaart naar Rome ter gelegenheid van het gouden bisschopsfeest des H. Vaders deel te nemen, zal dit fraaie landschap met groote belangstelling beschouwd worden. Het voert hen in den geest terug naar de Tiberboorden, hoewel blijkbaar in een ander jaargetij, dan waarin zij die bezochten; want de boomen zijn kaal en het groen zoo ijl, als in het lauwe zuiden alleen in het heel vroege voorjaar of op het einde van den winter het geval kan zijn. Toch valt er nog genoeg te grazen voor de kudde, die door den ouden herder langs den oever gedreven wordt, en ook de zon is al vrij krachtig, te oordeelen naar de heldere lichtspelingen op de knoestige boomstammen, de mollige ruggen der schaapjes en de kleurige pakjes van de twee vrouwen, die een praatje maken met den herdersjongen, op zijn doode gemak in het gras gezeten.

Wij zijn gewoon een Italiaansch landschap steeds in volle bladerpracht te zien; daarom is het interessant er ook eens een onder de oogen te krijgen met bladerloos geboomte, fijn afstekend tegen een zacht benevelde, bijna Hollandsche lucht. En in dit bijzondere geval biedt dat bovendien het voorrecht, ons een vrij uitzicht te verschaffen op den stillen zonnigen stroom en op den koepel van St. Pieter, die zich majestueus afteekent in het wijkende verschiet.

Het Dameskransje. -

Ziedaar weer eens een Hollandsch schilderijtje, Hollandsch niet enkel om den schilder, den gunstig bekenden Gerke Henkes te Voorburg bij Den Haag, maar ook om de echt Hollandsche voorstelling. Dat dameskransje doet denken aan de keurig gepenseelde binnenhuisjes uit de ‘Camera Obscura’ Gelijk deze, verplaatst het tafereeltje ons een vijftig jaar terug, zooals de ouderwetsche stoffeering der kamer en de curieuze hoofddeksels en kapsels der dames bewijzen. Ook het omslachtige naaiwerk, waarmee zij zoo ijverig bezig zijn, wijst op een tijdperk, toen aan de snorrende naaimachines nog in de verte niet gedacht werd. In dien tijd viel er nog wat te doen voor de werkzame oude dames, die geen eigen huishouden hadden te verzorgen en zich aan het heil van den armen evenmensch wilden wijden. Het had heel wat in, de noodlijdenden aan hemden en beddelakens te helpen; er moest geknipt en genaaid, geboord en gezoomd worden, alles met de hand. Maar dat was een gezellige tijdpasseering als de dames bij elkaar kwamen om onder het werk de belangen harer beschermelinge en en passant ook nog wel andere onderwerpen te bespreken. Want ging het heil van den naaste haar ernstig ter harte, de boosheid der wereld wekte ook haar rechtmatige ergernis, en het was geen wonder dat zij daaraan lucht gaven door onder elkaar deze of gene, die het er te bont maakte, gedacht over den hekel te halen.

Bijzonder kwaadaardig in dit opzicht schijnen anders de matronen op ons schilderijtje niet te zijn. Met uitzondering der eerbiedwaardige voorzitster van den krans, die zich haar deugden en verdiensten wel wat al te sterk bewust schijnt, zien ze er over het algemeen heel gemoedelijk uit, en vormen een sympathiek groepje.

De schilder van het tafereel is, zooals men ziet, geen aanhanger van de tegenwoordig heerschende richting in de vaderlandsche kunst. Israëls en de coloristen, die diens voorbeeld volgen, hebben op hem blijkbaar niet den minsten invloed gehad. Hij maakt nog voornamelijk werk van de scherpe karakteriseering zijner personages en legt zich liever op een aan het peuterige grenzende nauwkeurigheid van uitvoering toe, dan te trachten die vage toonstemmingen voort te brengen, waarin alle details der voorstelling dikwijls tot onkenbaar wordens toe wegdoezelen.

Maneschijn aan den Beneden-Rijn. -

Ook dit landschap lijdt niet aan overdreven impressionisme; veeleer zou men mogen vragen of het niet al te duidelijk was, in overweging genomen dat het ons een gezicht bij maneschijn, derhalve bij avond geeft. Maar het maanlicht heeft bij wijlen van die scherpe effecten welke aan electrisch licht doen denken, en de schilder zal zulk een geval bespied hebben. De heele rivier baadt zich in zilverglans en met scherpe omtrekken teekenen zich de gebouwen en schepen aan de kade tegen den zachten avondhemel af. Daarentegen duistert de stad met haar hooge kerk, haar huizen en wallen op den achtergrond stil weg, enkel verhelderd door een paar schamplichten tegen de spitse venstertjes van het kerkdak. En hoog boven dit alles uit straalt de volle maan, omgeven van licht beglansde wolken.