|
| |
| |
| |
Kort bestek
See A Man Die!
Lees het blad Eye! Het nummer van September 1952 lokt, op het omslag met deze uitnodiging: See A Man Die! Amazing Photo Scoop Of Death In The Electric Chair. Dit staat gedrukt naast een lustig stuk gebikineerd vrouwenvlees. Men kan het in zes foto's zien, het sterven: The prisoner's body surged against the straps.... suddenly, the room was filled with the scent of searing flesh! Second big jolt of 2000 volts. Muscles stiffen, hands shift as alternating current is used. Enzovoort. Verder kan men lezen over Vice Booms in Vallejo, men struikelt over bijna blote meisjes, men is aanwezig bij de geboorte van een kind, men kan het succes van een King of the Camblers bewonderen, the sage of Wilbur Clark who parlayed a will to win with guts and a gambler's instinct into fame and a fantastic fortune (10 blz. en veel plaatjes), men kan nog meer bloot zien, een gevangenis, een operatie meemaken (kanker!) en Amerikaanse soldaten zien vechten.
Wanneer zal de Unesco eens beginnen zendelingen te sturen naar het culturele achtergebleven gebied der Verenigde Staten?
| |
Van oude en nieuwe Christenen
De Paus heeft generaal Franco onderscheiden met de Orde van Christus. Het is een bericht, waarover zelfs onze sociaal-democratische pers angstig weinig heeft durven zeggen, zodat wij het hier nog maar eens onder de aandacht brengen, want de betekenis ervan is overweldigend.
De Heer Franco is de derde man die met deze onderscheiding werd versierd, sedert de orde werd ingesteld door Paus Johannes XXII in 1329. Een merkwaardige Paus. De Katholieke Koning Lodewijk van Beieren noemde hem ‘de zogenaamde Paus’ en ‘een heiligschenner en een onbeschaamde ketter’. Het was een paus, die een der fasen in de strijd van het sacerdotium om het imperium uitstreed, die een tegenpaus kreeg en naar Avignon moest uitwijken. Als waar is, wat ik in die buurt wel hoorde zeggen, dat wij aan deze Johannes de Château Neuf Du Pape te danken hebben, dan verder geen woord meer over deze man en alleen nog even over die orde.
Deze orde onderscheidt niet alleen de revolutionnaire generaal maar ook de Paus zelf en zij stelt ons in staat dit hoofd van een kerk met scherpere onderscheiding gade te slaan. Wie Franco was, wisten
| |
| |
wij al. Een man, die op bloedige revolutionnaire wijze de wettige democratische regering van zijn land omverwierp. Met behulp van de ons niet onbekende strijdkrachten der heren Mussolini en Hitler, ten koste van twee miljoen doden. De onderscheiding volgde op een concordaat waarbij de kerk van de Paus zich in Spanje alle rechten verzekerd zag tegenover de andere, bijv. protestantse, kerken en waarbij als tegenprestatie dagelijks in kerk en school voor de revolutionnaire generaal zal worden gebeden. Zou het sacerdotium soms weer op het imperium uit zijn?
De Orde van Christus bekroont dus de revolutie. Dit zal zielsrust brengen in vele gezinnen in Oost-Europa!
En nu nog even het staatsiecostume van de Orde van Christus. Deze uniform werd door Pius X vastgesteld. De rok is van helder scharlaken, met witte zijden revers, de boord staat en is rijk met goud geborduurd. Er wordt een kniebroek bij gedragen van soepele witte zijde, met gouden zijdstrepen, schoenen van witte zij met gouden knopen en een hoed met een witte pluim. U moet niet lachen, het is werkelijk waar. Dit is de uniform van de dragers van de Orde van Jezus Christus onze Heer, die om ons te redden op aarde kwam, in de nederige schoot van de proletarische joodse vrouw Maria.
| |
Whiskey non olet.
Voor het eerst in zijn geschiedenis boekte het Haagse Gemeentemuseum een ‘uitkoop’. Er was een tentoonstelling, die vooruit betaald is! Voor het eerst in zijn geschiedenis was er tien dagen lang vrij entree in dat museum.
Wat hing er en wie is de uitkoper? Er hing canadese schilderkunst, nu ja, schilderkunst.... het waren in opdracht van een commerciële onderneming met olieverf verwezenlijkte stadsgezichten uit Canada. De uitkoper is het canadese whiskey-kapitaal, zich noemende en schrijvende: The House of Seagram.
Wij hebben een zwak voor Canadezen, niet alleen na 1940-1945. Maar als dit hun schilderkunst is, dan is het beter dat wij maar eens met een selectie bij hen komen. Hun whiskey is beter. Dat kon het bij diverse plechtigheden en parties (in het Haagse Gemeentemuseum) uitgenodigde gegoede (immers in de toekomst misschien whiskey-drinkende) publiek zelf proeven. Er waren verschillende bar'tjes en zij werden goed bezocht. Bij één ervan deed zich een onaangenaam incidentje voor: een der gasten (gelukkig een Canadees) verlangde op luide toon VAT 69, dat is een concurrerend merk. Hij werd door vele gedempte stemmen tot rede gebracht, maar toch!
| |
| |
Ik lees in een krant (als het whiskey-kapitaal organiseert, dan doet het dat goed) ik lees in een krant, dat het Haagse Gemeentemuseum deze collectie gedurende tien dagen zal herbergen als teken van dank tegenover de canadese bevrijders. Daarom zal de toegang vrij zijn! Ik zou in verband hiermede graag weten, hoeveel The House of Seagram voor zijn uitkoop heeft betaald. De gratis catalogus is een kostbaar boekje met vele kleuren-reproducties van slechte ansichtkaart-schilderijen. Dure zaak! Het voorwoord is van de president van de drank-firma. Onze dank voor bevrijders of hun reclame? Ik zou erop willen wijzen, dat deze zelfde tentoonstelling uit Zweden komt en daarvoor o.a. in Argentinië werd gehouden. Ook als dank tegenover bevrijders?
Ik zou willen weten, waarom een museumdirecteur de kans van zijn leven verzuimd heeft om, ondanks een zondvloed van whiskey een stel zeer zwakke schilderstukken massaal weigerende, te tonen dat het hem werkelijk om de schilderkunst gaat.
Ach, wij zullen dit museum hierna ook nog wel eens bezoeken. Uit vroeger tijden is er toch nog wel een en ander dat de moeite waard is. Maar bij de schilderijen zullen wij voortaan snuffelende langs de wanden gaan. Wat is het, zullen wij denken, olieverf? Of.... bier, deze keer? of benzine?
| |
The House of Romanow-Seagram
Er heerste een nerveuze stemming op Schiphol, bij de speciale receptiekamer die daar berust voor de ontvangst van V.I.P. (‘Very Important People’). Aldus werd geconstateerd door de pers, die daar door het canadese whiskey-kapitaal heengeleid was. De heer Romanow (‘prins’ Dimitri, zich noemende ‘neef van de czaar’) zou arriveren. Hij kwam aan, uit Kopenhagen. Hij zag er uit als een goed geklede kellner, wat als compliment bedoeld is, hij legde de verklaring af, dat hij voor zaken kwam, dat hij de czaar het laatst in 1915 had ontmoet, dat zijn zaken inderdaad bleken met het eerbare kellnersberoep te maken te hebben: hij kwam de whiskey-tentoonstelling in het Haags Gemeentemuseum openen. De canadese gezant was bij de verwelkoming aanwezig. Zijne Excellentie begroette vooral de heer die de neef van de czaar begeleidde: de whiskey-millionair Garabelli. Men vroeg, of de heer Romanow (in whiskey) nog voornemens was om een bezoek aan Soestdijk te brengen. Dat bleek nog niet zeker te zijn. Inmiddels heeft Minister Cals de whiskey-tentoonstelling geopend. Het zou ons niet verbazen, als al onze Ministers van Buiten- | |
| |
landse Zaken óok aanwezig geweest zijn. Want het whiskey-kapitaal kan veel bereiken. Met zijn geld. En nu ben ik alleen nog maar nieuwsgierig naar de exportcijfers van The House of Romanow-Seagram, in de jaren ná deze indrukwekkende cirkus-reclame-campagne.
| |
Twee flessen (zonder whiskey)
In hetzelfde nummer van De Telegraaf, waarin een foto prijkt van The Very Important heer Romanow (in whiskey; neef van de czaar) met een charmant stukje over The House of Romanow-Seagram en de sterke-drank-schilderijen, tref ik, hoe toevallig, ook een stukje aan over ander schilderwerk en een ander museum dan het haagse. De heer Sandberg kocht ‘twee flessen’, een schilderij van Le Corbusier. De Telegraaf, het opgewekte boulevardblad, dat van plan is alle oorlogen te overleven (hoe dan ook....), wekt zijn lezers guitig op, om zich vrolijk maken over zó'n schilderij! en zó'n museumdirecteur!
Tja, het Stedelijk Museum in Amsterdam is helaas nog een museum. Daar zit er nog geen whiskey in de flessen.
| |
Het Vaticaan en de reactie
De kwestie van de priester-arbeiders wordt in Frankrijk een ‘cause célèbre’ en een test-case voor de houding van het Vaticaan op het politieke en sociale vlak. Op 3 Februari verscheen er in vrijwel alle Parijse bladen een open brief van 73 priester-arbeiders waarin zij te kennen gaven, dat de bepalingen van de kerkelijke overheid die hen verboden hun taak, die zij enige jaren hadden vervuld ‘een prijsgeving van hun leven als arbeider (zou) betekenen en een verloochening van de strijd welke zij solidair met al hun kameraden voeren’.
De kwestie heeft nu een politiek aspect gekregen door het optreden van de pauselijke nuntius die de hiërarchie in Frankrijk maatregelen voorschrijft waarmee hij zijn bevoegdheden als vertegenwoordiger van de Paus in Frankrijk te buiten zou zijn gegaan. De schrijver Mauriac, zelf rooms-katholiek, acht de macht van de nuntius op ontoelaatbare wijze topzwaar geworden.
Belangrijker is het sociaal-politieke aspect. Drie provincialen van de Dominicaner orde zijn van hun leeropdracht ontheven en naar een klooster verbannen. Een van hen, pater Chenu, heeft, lezen wij in de N.R.C. van 20 Febr., in ‘La vie intellectuelle’ van de maand Februari tegenover de motivering van het Vaticaan voor het optreden tegen de priester-arbeiders, als zouden zij bij een volledige uit- | |
| |
oefening van hun priesterlijke functie niet meer dan drie uren lichamelijke arbeid kunnen verrichten, opgemerkt dat de volledige priesterlijke taak een alom aanwezig geloof onderstelt. Waar dit niet het geval is, moet de voornaamste taak zijn aan de niet-christelijke wereld het woord Gods te verkondigen.
De motivering van het Vaticaan is té doorzichtig. Hierachter gaat het werkelijke motief schuil, dat volgens een priester-arbeider, die aan de France-Soir een verklaring heeft gegeven, het volgende is: ‘De kerk gehoorzaamt, bewust of niet, aan politieke motieven. Bij de bevrijding heeft zij de priester-arbeiders toegelaten, omdat wij in een ‘progressieve periode’ waren. Nu zijn wij in een reactionnaire periode. Zij loochent ons en wijzigt haar politiek’.
Hier ligt de kern van de kwestie. De kerk die, naar men zegt, alle kanten uit kan, trekt van nature naar rechts en zij voelt zich veel meer thuis bij Franco dan bij de zorgen en de strijd van het proletariaat.
| |
Leringen wekken, maar voorbeelden trekken
De gemeentepolitie van Emmen, lazen wij in de krant in die heerlijke rubriek, waarin al onze puur persoonlijke narigheid in het openbaar behandeld wordt, heeft ‘een paar jeugdige Duitse avonturiers’ gearresteerd, die illegaal over de grens waren gekomen en zich in verscheidene hotels ‘als gefortuneerde touristen’ hadden laten verzorgen - zonder betalen.
Wij vragen ons af of deze ondoordachte ijver van de politie geen gevaar loopt in deze jeugdige harten dezelfde rancune te wekken, die naar men zegt via het verdrag van Versailles uit de eerste W.O. de tweede deed ontstaan.
Deze knapen toch hebben in '40 op de zo gevoelige kleuterleeftijd telkens weer vernomen hoe ‘Vati’ diezelfde grens illegaal passeerde, hartelijk ontvangen werd en zelfs voor ‘Mutti’ boter, koffie en kousen mee naar huis kreeg.
En sinds ze in de krant meeneuzen, lezen ze dat de een na de andere goede vaderlander, die aanvankelijk voor dat massale tourisme en het neerleggen van enkele daarbij vijandig optredende Nederlandse inboorlingen verantwoordelijk was gesteld, in eer èn bezit hersteld is. Welnu dan....?
| |
Hond en Herder
Enkele weken geleden is het resultaat bekend gemaakt van een in de Verenigde Staten gehouden enquête naar de houding van het
| |
| |
publiek tegenover McCarthy. Het viel mee - voor de senator dan. 50% van de ondervraagden reageerde positief op zijn spektakel, en slechts 29% negatief, terwijl in Augustus van verleden jaar die cijfers nog waren resp. 34 en 42%.
Volgens de berichten was professioneel verschil bij de voorstemmers niet van veel invloed; groter was het confessionele; van de katholieken was 58% vóór de heksenjacht, van de protestanten 49%, terwijl er ‘maar’ 15% van de Joden voor hun toekomstige slager stemde.
De geschiedenis is vol verrassingen. De ‘American way of life’ heeft zijn individualistisch voetstuk blijkbaar zo op de spits gedreven, dat de Amerikaanse massa zich in haar vereenzaming nog kuddeachtiger gedraagt dan elders.
Het verweer van Eisenhower is maar flauwtjes: de herder kan tegen de hond niet op en de kudde zocht blijkbaar bij de laatste de beschermer, die het bij de eerste niet vindt.
Men zoeke geen heul in de veronderstelling die wij naar aanleiding van deze uitslag hoorden opperen, dat McCarthy zelf de hand in dit onderzoek heeft gehad. Want ten eerste hangt dit vermoeden geheel in de lucht, en vervolgens, àls het waar zou zijn, bewijst het slechts eens te meer zijn macht.
|
|
Auteursrechtelijk beschermd