Nieuw Vlaams Tijdschrift. Jaargang 29

[p. 445]

Onuitgegeven gedichten 1967

En tussen de vertrapte bloemen van die korte zomer
Dwarrelde het stof van Rotterdam.
En om nog eens terug te komen op de moed:
De toekomstige prins-gemaal droeg vreemde anjers
Terwijl mijn koning, die ook aan zijn kinderen dacht
Jachtgeweren en golfsticks in koffers deed.

De publikatie van deze suite van negen gedichten uit 1967, die de sporen dragen van Hugues C. Pernaths verblijf in Polen, en meer bepaald van zijn bezoek aan het concentratiekamp van Oswiecim, danken we aan Jo Verbrugghen. Het manuscript bestaat uit negen abstracte composities waar de gedichten bijhoren.

[p. 446]

 

La porte principale.

 

Arbeit Macht Frei.

143.

Oswiecim-Brzezinka.

 

Le monument élevé dans l'ancien

 

Camp d'Auschwitz-Birkenau.

144.

Oswiecim.

 

Plaque commémorant

 

les instituteurs assassinés

 

au camp d'Auschwitz.

145.

Oswiecim.

 

Plaque commémorant

 

les instituteurs assassinés

 

au camp d'Auschwitz.

 

 

 

De waarlijke pijn van andere systemen.

 

De razernij. De omschreven verbazing.

 

De huid en het bloed.

[p. 447]

 

Zoals een boer me zei:

 

‘Dit is een zon, dit is dezelfde zon niet meer.’

 

Toen ik wegging, terug naar het koele kamp, riep hij me na:

 

‘Dit is voor mij een verrekte zon.’

 

 

 

Het landschap was de herinnering die afschrikte.

 

Het verbergen van zoveel zon.

 

Alles bedekte alles en het vuur gloeide

 

Eenmakend wat één moest worden na het begrijpen van voortplanting

 

En organisatie.

 

En dan opeens en vele nachten lang, het verleden dat zich ontkende.

 

De vierentwintig voorbije jaren

 

die struikelden over wat nog restte onder die verrekte zon.

[p. 448]

 

Zo zijn verheven:

 

De oordelen Gods en zovele voorbije jaren

 

Waarin ik, van vijandschap tot overwinning

 

Na de geboortestad ook het land herken.

 

Huiverend. Of dronken.

 

 

 

Verdorren.

 

Verdorren tweemaal.

 

Verdorren terwijl je nog bloeit.

 

Vanwege de onverschilligheid.

 

Vanwege je bondgenoten en je zieleherders.

[p. 449]

 

Oboz koncentracy jny

 

Oswiecim.

 

 

 

Het licht smaakt naar metaal.

 

Wie herkent de brillen?

 

Het kinderspeelgoed? Het vrouwenhaar?

 

 

 

Vergeelde foto's tussen ledige busjes cyanidezuur.

 

Een vlucht in de wanhoop.

 

Afstanden schattend in de ultieme sekonde van het leven.

[p. 450]

 

Avondlanden, ook in mij.

 

 

 

Nu krijgt de zon mijn schaduw.

 

 

 

‘Begraven word je morgen

 

Rijdend door het graan.

 

Het was vrouw tot vrouw

 

En man tot man.’

[p. 451]

 

De vervaarlijke slaap na de Metten -

 

 

 

Moerassen, vijvers en beklemmend puin -

 

 

 

Want, al was hetgeen zij zegden

 

 

 

Niet altijd mijn waarheid, toch moet ik

 

Zorg blijven dragen en jarenlang

 

Een schuld inlossen.

 

 

 

Als een boom die vruchten draagt

 

Van een vreemde soort.

[p. 452]

 

Omdat ik nog leef.

 

En snauw of zing terwijl ik koffie drink

 

Aandachtig luisterend naar wat ik bijna niet meer hoor.

 

 

 

Omdat ik na iedere reis brieven overbracht - o ijdelheid.

 

O blijdschap. O liefde -

 

En samen met mijn dromen

 

Ook de dromen van iemand anders invoerde

 

en omdat ik dacht:

 

‘Dit wordt mijn buit en ook dat,

 

Het vechten is voorbij.’

[p. 453]

 

Ik twijfel of het woord de herinnering brengt

 

Vereenvoudigd, een afgetaalde aarzeling.

 

Kinderspelen die vuisten naar mij balden.

 

Stemmen aan de overzijde van de straat

 

In het sissen van een kaarsfabriek die brandde

 

Wegglijdend over de verminkte wijzerplaat

 

Van een doktersuurwerk.

 

 

 

Hugues C. PERNATH

[p. 454]