Nieuw Vlaams Tijdschrift. Jaargang 25

[p. 867]

Wielen

Donderdag.

De stemmen.

Rondom mij.

10 maart. Dag van de stemmen. Dag van de beelden die mij aantasten. Die in mijn vlees kerven.

Ik weet niet meer welk uur het is.

Donderdag.

Als ik verschrikt wakker schiet en mezelf vruchteloos tracht te realizeren wat? waar? wie? hoe?, en nergens meer vat op krijg.

En buiten.

Wind steekt op. Wij stappen in en keren de zeilwagen met de achtersteven naar het zuiden toe, wij draaien de wielklemmen los en daar gaan we de zompige weide in die zich eindeloos voor ons uitstrekt, een glijden wordt het over het gras dat vlak ligt als gazon, wij laveren van links naar rechts en toch kost het ons geen moeite om in evenwicht te blijven terwijl de snelheid alsmaar wordt opgedreven, wij zijn gewichtloos haast, wij voelen het duwen van de wind in onze ruggen en wij lachen en roepen en wij weten dat wij met dit rijden, zweven, vliegen, glijden nooit meer zullen ophouden, wij leggen enorme afstanden af op die manier, vermijden doelbewust de grenzen waar het veld ophoudt en die wij trouwens nooit te zien krijgen, en nochtans, wij zijn er ons van bewust dat het ergens ophoudt, een metersdiepe gracht die deze vlakte afboordt en waarachter boven op een aarden wal struikgewas en jonge eik is geplant met takken die een eind ver overhangen en die een hindernis gaan vormen als je te dicht langsheen komt, maar dat vermijden we, raden het gevaar en blijven op veilige afstand en zwenken tijdig, nu zelfs tegen wind in met onverminderde vaart, moeiteloos en steeds maar sneller op deze enorme rode wiebelende rubberbanden die boven de houten karkas uitsteken en die glimmen van het nat in het ritselende gras onder ons, en boven, boven het witte klappende zeil,

[p. 868]

de hemel paars van donder en regen die dreigt maar die niet komt en wij vloeken en tieren als waanzinnigen tegen elkaars lijkbleke gezichten en wij porren mekaar aan om nog sneller vooruit te komen, halen het zeil tot het uiterste aan, maximaal, maar dan, wij zien het plots al van ver aankomen, dit keer halen wij het niet meer, onze snelheid is te groot, de banden hebben hun greep op de bodem verloren en glijden sissend en zonder verder nog omwentelingen te maken in de richting van de gracht die voor ons opduikt, rechts van ons, links van ons, weer rechts, en links, de gracht met de netels, de mollen, de hagedissen, de egels, de berm met de vingerige zwiepende takken, en met een harde klap slaat het wagentje de diepte in, gaat tweemaal overkop, spat uit elkaar, en ook de anderen die bij me waren zijn reddeloos verloren, dat weet ik, het is niet nodig me daarvan te vergewissen, het zou me trouwens niet eens gelukken dat te doen, half versuft en nauwelijks in staat te bewegen van de afschuwelijke klap waarmee ik tegen de grond ben geslagen, en als ik opkijk, oneindig veel moeite kost het om over mijn handen heen te loeren, zie ik het, gelukkig, het is mij niet overkomen, om een onverklaarbare reden ben ik uit de wagen gestuikt voordat hij in de gracht is terechtgekomen; ik blijf een ogenblik luisteren, betast mijn lichaam, de verzameling van gespaard gebleven delen, ik bevind mij vlak bij de rand weliswaar, maar ik ben niet verloren, de mogelijkheid me op te richten en opnieuw te verdwijnen in de oneindigheid van de vlakte achter me blijft bestaan, een vlucht, ik weet het, maar wat telt nu: ik ben nog niet verloren.

Ik sta op. Gaat beter nu, kost mij minder moeite. Ik klop het vuil en het slijk van mijn kleren en richt mij opnieuw in mijn volle lengte op maar op dat ogenblik een schicht wit vuur (bliksem, lichtkogels, spervuur) die in het struikgewas op de wal slaat en heel de omgeving in vlam zet, een korte hevige flits maar voldoende om het gezien te hebben, nooit meer te ontwijken lijkje dat aan een touw tussen de takken

[p. 869]

bengelt, kind-vrouwtje, naakt, slechts de dijen en het onderlichaam overtrokken met grijze doorzichtige slobkousen, zij wiegt zachtjes heen en weer en nochtans is het windstil geworden nu, grijs, grijs, een bevroren lichaampje, al lang, heel lang moet zij daar zo hebben gehangen, dat alles zag ik, in een flits die mij opnieuw dof tegen de grond stootte en mijn gezicht in het gras duwde en machteloos riep ik ‘nee, nee, nee’, en aldoor bleef ik dit roepen en wist dan: machteloos zijn, voordien nooit geweten wat het was, maar nu wel, voordien niets begrepen, maar nu wel, en nog wist: zij heeft heel erg met me te maken, veel meer dan ik steeds vermoed heb, wist: ik heb haar niet gekend en toch inzien dat iets verloren is gegaan wat ik nooit had mogen verliezen en wat nooit meer te redden zal zijn.

Neen, het mag niet.

En de twijfel. Die mee met je opstapt als je haar de rug toekeert. Heb ik er schuld aan? Ik. Of één van de anderen. Eén van diegenen waarvan ik niets meer hoor of verneem. Die niet hetzelfde hebben gezien. Die misschien van niets nog weet hebben en die daarom ook geen schuld meer hebben. De twijfel. God, de twijfel die mij doet terugkeren op mijn stappen. En als het nog mogelijk moest zijn: mij door de netels heen werken, de berm opklimmen en het touw doorsnijden en mijn adem in haar longen persen, proberen tot het uiterste, adem die kreet wordt, adem als ultiem bindteken tussen mijzelf en het vacuüm dat zij geworden is en dat dit schreeuwen uit mij loszuigt.

Maar het is te laat. Veel te lang zijn wij onderweg geweest. Wij hebben te veel veld afgelegd, te veel omwegen gemaakt, tijd verloren met dazen en vloeken die veel te kostbaar is geweest. Wij hadden haar kunnen redden. Maar nu niet meer. Nu niet meer. Wij zijn te laat gekomen.

En dan.

Met een schreeuw wakker schieten en tevergeefs in het luchtledige rondom mij tasten en nergens

[p. 870]

weerstand ondervinden. En stemmen, overal stemmen die ook nu niet ophouden. En wind. En wielen. Die op 10 maart, op donderdag, die op donderdag 10 maart vanuit het zuiden met groot gedruis over mij heen trekken.

Leo PLEYSIER