Neerlandica extra Muros. Jaargang 1967

Buitenlandse leermiddelen
(rubriek XI)

Nederlandstalige zomercursus in de Nederlandse taal en cultuur 1967. Zeer verheugend nieuws voor de buitenlandse nederlandistiek is wel dat er thans uitvoering is gegeven aan de 7e resolutie van het Tweede Colloquium van Hoogleraren en Lectoren in de nederlandistiek aan buitenlandse universiteiten (Brussel 1964) ten dele overeenstemmend met de 15e van het Eerste (1961), waarin werd aanbevolen een Nederlandstalige cursus in de Nederlandse taal en cultuur in te richten. Eenzelfde wens werd geuit door de Kring van Nederlandse leraren in Duitsland, die onder leiding staat van de Heer H. Combocher, Oberstudienrat aan het gymnasium te Kleef. Wij vernemen nu dat de zomercursus voor Nederlandse taal en cultuur, die tot nu toe jaarlijks in het gebouw van de Rijksuniversiteit te Utrecht werd gehouden, dit jaar belangrijk zal worden gewijzigd. De cursus zal van 3 tot 23 augustus 1967 in Nijmegen in een instituut worden ondergebracht en heeft ten doel Frans-, Engels- en Duitstaligen die reeds een behoorlijke kennis van het Nederlands bezitten en uithoofde van hun beroep of om andere redenen belangstelling hebben voor deze taal en cultuur, intensief te onderrichten in het schriftelijk en mondeling gebruik van het Nederlands en hen in aanraking te brengen met een aantal aspecten van de Nederlandse cultuur, economie en politiek.

De algemene opzet van de cursus, die door Dr. R.S. Mossel, directeur van het Instituut voor Toegepaste Taalkunde der Rijksuniversiteit te Utrecht, zal worden geleid, is als volgt:

1.	de cursus zal toegankelijk zijn voor 100 uit de aanmelding te selecteren deelnemers;
2.	per groep van 10 personen zal één docent de leiding hebben bij de studie;
3.	de studie en de taallessen zullen het voornaamste deel van de cursus uitmaken;
4.	er zullen afzonderlijke studie-groepen voor Frans-, Engels- en Duitstaligen zijn;

[p. 19]

5.	de voertaal is Nederlands, maar de docentenleiders van de studiegroepen zullen wel in staat zijn de cursisten in hun moedertaal bij te staan;
6.	de deelnemers zullen in de gelegenheid worden gesteld mondeling contact te hebben met vertegenwoordigers van de Nederlandse cultuur, economie en politiek;
7.	aan degenen, die de gehele cursus hebben gevolgd, zal een certificaat van deelneming worden uitgereikt;
8.	de deelnemers zullen worden gehuisvest in het pensionaat ‘De Westerhelling’, Sophiaweg 8, Nijmegen, tel. 0880 - 31847, in éénpersoonskamers. Het cursuscentrum ligt ongeveer 2 km van de stad verwijderd en is door een goede busverbinding gemakkelijk te bereiken. Op het bosrijke terrein van het centrum zijn eigen sportvelden en een tennispark, terwijl voor de binnensporten ruimschoots gelegenheid zal zijn. Recreatie en studieruimten, zomede een bar zijn aanwezig;
9.	de excursies zullen tot een minimum worden beperkt;
10.	de maaltijden, die in het internaat worden verzorgd en aan meer dan gemiddelde eisen zullen voldoen, zullen gezamenlijk worden genuttigd.

Uit de inmiddels verschenen brochure vernemen wij nog dat er in het programma excursies zullen worden opgenomen naar Amsterdam, Rotterdam, Lelystad, Philips-Eindhoven, Kröller-Müller Museum.

Gezien het beperkt aantal plaatsen, wordt aangeraden zich zo spoedig mogelijk en in ieder geval vóór 15 juni aan te melden. Het bedrag der deelnemerskosten ad f. 450, - Nederlandse valuta dient direct bij aanmelding te worden gestort. Een bedrag van f. 25. - is hierin begrepen voor administratiekosten, welk bedrag niet zal worden teruggestort indien men afziet van deelname. Betaling dient uitsluitend te geschieden door storting bij de ‘Amsterdam-Rotterdam Bank N.V.’ te 's-Gravenhage, Kneuterdijk 8, ter creditering van de rekening ‘Cursus Nederlandse Taal en Cultuur Ministerie O. en W.’. Het secretariaat van de cursus is in handen van het ‘Bureau Congressen’ van het Ministerie van Onderwijs en Wetenschappen, Nieuwe Uitleg 1, 's-Gravenhage, tel. 624311, toestel 631.

Zomercursus Leuven. Enkele ‘kanttekeningen’ van Dr. Jalink bij een artikel van de Heer Augustijnen in het decembernummer van ‘Neerlandia’ hadden tot gevolg dat ons van Belgische zijde werd gewezen op het bestaan van een Zomercursus Tweede Taal te Leuven. Sinds vorig jaar wordt deze gecombineerd met een opleidingscursus voor leraren ‘die zich in het onderwijs van het Nederlands, Frans, Engels of Duits wensen te specialiseren. Zij krijgen daar de kans de nieuwste linguïstisch-didactische inzichten te verwerven en zich te bekwamen in het gebruik van de modernste taal-didactische hulpmiddelen’. De lerarencursus staat onder de directe leiding van Prof. Dr. L. Engels van de Leuvense Universiteit, die eveneens de leiding heeft van de Postuniversitaire Leergangen te Hasselt. Inlichtingen omtrent beide cursussen worden gegeven door de Heer H. De Smet, Zomercursus Tweede Taal, Collegium Falconis, Tiensestraat, Leuven.

Bemiddelingscentrum voor de aankoop van antiquarische boeken. In de 4e resolutie van het Tweede Colloquium werd de behoefte uitgesproken aan een centraal contactorgaan, dat bemiddeling zou kunnen verlenen bij de aankoop van antiquarische studiewerken, daar de buitenlandse docenten, vooral als het begeerde en zeldzame boeken betreft, herhaaldelijk achter het net vissen.

Het verheugt ons thans te kunnen meedelen, dat de Koninklijke Bibliotheek te 's-Gravenhage, Kazernestraat 39, zich bereid verklaard heeft als zulk een contactorgaan op te treden. Gegadigden kunnen zich tot genoemde bibliotheek wenden ter attentie van de Heer E. van Raan. Zij dienen daartoe een lijstje van de antiquarische werken, die zij nodig hebben, in te zenden met erachter de maximumprijs die voor elk werk afzonderlijk mag worden uitgegeven. De wijze van verrekening zal bij de zending door de Kon. Bibliotheek worden aangegeven.

Documentaire films over de Nederlandse literatuur. Van de Heer Karel Jonckheere, Adjunct-Kabinetschef van de Minister van de Nederlandse Cultuur, vernamen wij dat de twee door ons bestelde films betreffende de Nederlandse literatuur, ‘Willem Elsschot’ en ‘Kerkhofblommen’ ‘onderweg’ zijn. Wij blijven geduldig wachten maar intussen verzoeken wij onze collega's die voor deze films belangstelling mochten

[p. 20]

hebben, nogmaals ons dit op een briefkaartje te laten weten met opgave van de periode van het (volgend) academisch jaar waarin zij over deze films zouden willen beschikken, zodat wij nu al de distributie kunnen voorbereiden.

Inmiddels zijn twee nieuwe ‘literaire’ films voor de televisie verschenen.

1.

op de beeldbuis van de Nederlandse Televisie Stichting kwam op 26 februari en op 5 maart 1967 een film over het leven van Multatuli die beantwoordt aan de wens die anderhalf jaar geleden door de Conferentie der Nederlandse Letteren werd geuit, dat er een TV-documentaire over deze Nederlandse auteur zou worden vervaardigd. De film stond onder de supervisie van Prof. Dr. H.A. Gomperts, buitengewoon hoogleraar in de Nederlandse letterkunde aan de Rijksuniversiteit te Leiden. Er werden fragmenten opgenomen in Indonesië (de verlovingstijd van Douwes Dekker en het grote conflict in Rankas-Betoeng) alsook in België, Nederland en West-Duitsland. De film bevat voorts fragmenten uit de toneelstukken ‘De bruid daarboven’ (ook genaamd ‘De eerloze’), ‘Vorstenschool’ en een in scène gezet gedeelte uit de geschiedenis van Woutertje Pieterse.

2.

op 28 maart 1967 vertoonde de Vlaamse Televisie ‘Karel ende Elegast’ verfilmd door Claude Michiels en Jos van Schoor, naar een scenario en in regie van Dries Waterschoot. De tekstaanpassing was van Anton van Wilderode. De makers van de film zijn erin geslaagd hier en daar zeer poëtische effecten te bereiken hoewel de meningen over de filmische kwaliteiten van deze creatie wellicht verdeeld zullen zijn. De Middelnederlandse tekst wordt trouw nagevolgd en goed gesproken, al zijn er natuurlijk coupures en worden voor het gewone publiek moeilijk verstaanbare woorden door andere vervangen. Voor buitenlandse studenten in de nederlandistiek die een inleiding krijgen over de Middelnederlandse letterkunde kan deze film evenwel zeer goede diensten bewijzen. We koesteren de stille hoop deze beide films het volgend jaar op ons prgramma te kunnen zetten.

Wolters laat U graag in zijn kaart(en) kijken! Onder deze aanlokkelijke titel heeft de Uitgeversmaatschappij J.B. Wolters te Groningen een vouwblad gelanceerd waarin allerlei wandkaarten voor het onderwijs worden aangeboden. Daar wij in deze rubriek al eens meer de behoefte aan geografisch-didactisch materiaal hebben onderstreept, willen wij graag de aandacht van onze collega's op deze Groningse kaarten vestigen. Voor het doel van de nederlandist komt het meest in aanmerking de ‘Nieuwe wandkaart van Nederland’ door K. Zeeman. Formaat 160 × 183 cm., op linnen aan stokken. Prijs: f. 75, -. De ideale oplossing biedt deze kaart evenwel nog niet, want zij is, al staat dit niet expliciet in de beschrijving, hoogstwaarschijnlijk een zogenaamde ‘blinde’ kaart, evenals de andere uit de door Wolters aangeboden reeks. En of een buitenlandse nederlandist in zijn colleges een kaart kan gebruiken waarvan ‘de beschrifting... bescheiden (is) en vrijwel onleesbaar vanuit de klas’ hangt helemaal af van de rol die hij zulk een kaart in zijn onderwijs wil laten spelen.

Rouleersysteem Nederlandse Couranten. Op het voorstel hieromtrent van Dr. J. de Rooy (Stockholm) (zie N.E.M. -7) kwamen weinig reacties binnen. Wij hopen het op het komend colloquium nog eens aan de orde te stellen.

Nederlands per radio. Belangstellenden wijzen wij op de mogelijkheid via de door Radio Nederland Wereldomroep gegeven cursus ‘Dutch by Radio’, Nederlands te leren. Deze radiolessen hebben een duur van 15 minuten, deelnemers ontvangen een tekstboekje dat er bijzonder aantrekkelijk uitziet. Radio Nederland Wereldomroep pretendeert niet anders dan de buitenlandse luisteraar iets van het Nederlands te leren verstaan door hem vertrouwd te maken met de klank van de taal en hem daarnaast wat eenvoudige zinnen te laten formuleren. Tot nu toe hebben p.m. 12.000 luisteraars in een 80-tal landen aan deze Nederlandse taalcursus deelgenomen. Het adres van Radio Nederland Wereldomroep is Postbus 222, Hilversum, Nederland.