Koninklijke opening Jaar van de Tradities
Ongeveer een half jaar geleden ontvingen vele ANV'ers een e-mail van ANV-secretaris Ineke Strouken met het verzoek mee te doen aan het onderzoek naar de favoriete tradities in Nederland. In haar functie van directeur van het Nederlands Centrum voor Volkscultuur was Ineke Strouken toen al volop bezig met de organisatie van het Jaar van de Tradities waarin minimaal duizend lokale activiteiten plaatsvinden.
Op zaterdag 1 november was het dan eindelijk zover. Toen werd het Jaar van de Tradities geopend door Koningin Beatrix. Voor die gelegenheid kreeg het in restauratie zijnde sanatorium Zonnestraal van architect Jan Duiker (gebouwd in 1928 in de stijl van het Nieuwe Bouwen) te Hilversum weer even zijn oorspronkelijke functie terug. Met de tentoonstelling Levende geschiedenis, waarbij het publiek kon kennismaken met patiënten in bedden binnen en buiten, verpleegsters, artsen en instrumentarium, ging men terug naar de jaren dertig van de vorige eeuw.
Op deze openingsdag werden de 100 meest genoemde tradities bekendgemaakt. Deze tradities zijn verwerkt in een originele, reizende tentoonstelling die de naam heeft De was buiten. Het publiek loopt niet langs gebruikelijke tentoonstellingspanelen, maar moet kijken naar witte onderbroeken, onderjurken, bustehouders (bh's), overhemden, babykleertjes, luiers, nachthemden en schorten bedrukt met tekst en foto's. Op elk stukje wasgoed valt een traditie te lezen met toepasselijke foto's.
De tradities als Sint-Nicolaas (nummer 1), Kerstboom opzetten (nummer 2) en Koninginnedag (nummer 3) verrassen niet, maar wat nu Draaksteken (Beesel), Fierljeppen (Friesland) of Sunderklaas (Texel) voor gebruiken zijn? Zeer waarschijnlijk oude tradities die in sommige streken nog worden nageleefd. Daarentegen zijn gebruiken als het offerfeest, de Ramadan en het Chinees Nieuwjaar in deze Canon van tradities inmiddels heel gewoon in onze samenleving.
En op nummer 28 staat dan gelukkig de Nederlandse taal en op plaats 78 komen we de spreekwoorden tegen. Dat van de spreekwoorden valt eigenlijk wel wat tegen. Gebruiken we ze nog wel? En weet men nog wel het verschil tussen spreekwoorden en gezegdes?
Dat gaan wij Ineke Strouken nog eens vragen om in een ANV-lezing uit te leggen, want tenslotte is ze onze secretaris! Wij feliciteren Ineke van harte met dit succes en hopen dat haar wens om voor het ANV nog eens goede projecten van de grond te krijgen snel in vervulling gaat. Met of zonder Koningin.
foto: Jan Stads Ineke Strouken biedt het doek Koninginnedag aan