Neerlandia. Jaargang 93

Grens

Spoorverbinding Heerlen-Aken in zicht

De Nederlandse Spoorwegen hebben bij het ministerie van Verkeer en Waterstaat de plannen voor een spoorwegverbinding tussen Heerlen en de Westduitse buur Aken ingediend. Met het project is ruim anderhalf miljoen gulden gemoeid. Eind maart werd het overleg ter zake door de Nederlandse Spoorwegen, de provincie Nederlands-Limburg en de gemeenten Heerlen en Maastricht afgerond. Met ingang van mei 1992 moet de lijn Heerlen-Herzogenrath-Aken als tweeurendienst gerealiseerd zijn. De huidige verbinding tussen Maastricht en Aken via Simpelveld wordt dan opgeheven. In plaats daarvan komt er een busverbinding.

Verbreding Leie in Kortrijk

Tijdens de jaarvergadering van het Studiecomité Leie en Bijkanalen begin mei in het stadhuis van Roeselare, wees de secretaris van het comité erop dat de Leie voor de ontwikkeling van de Roeselaarse haven van groot belang is. De Leie in het Kortrijkse centrum moet echter nodig verbreed worden, opdat ook schepen van 600, tot 1 350 ton van en naar Frankrijk de Leie zouden kunnen bevaren.

Zo lang een beslissing wordt uitgesteld, aldus Jo Libeer, secretaris van het studiecomité, geven wij de Fransen een voorwendsel om hun internationale verplichtingen uit te stellen en de afscherming van Parijs en Le Havre te handhaven. Gemeenschapsminister van Verkeer en Openbare Werken Sauwens wenst dat op korte termijn de doorvaart georganiseerd wordt van 600 ton-schepen met behulp van een electronisch begeleidingssysteem, zodat de schepen elkaar niet kruisen in de Kortrijkse binnenstad. Vervolgens moeten de besprekingen met het Kortrijkse stadsbestuur zo vlug mogelijk hervat worden, zodat er een oplossing komt voor het probleem van de doorvaart van 1 350-tonners.

EUROPA IS VERDEELDHEID

‘Cultureel bewuste burgers vragen zich bezorgd af of hun nationale tradities en instellingen wel opgewassen zullen zijn tegen het nivellerend geweld van een geïntegreerd Europa. In eigen land wordt over de zuidgrens gekeken en de Groot-Nederlandse gedachte uit de mottenballen gehaald; geen wereldvreemde idee meer nu een openlijke strijd tussen taalgemeenschappen kan ontbranden’.

(J.A.A. van Doorn in NRC Handelsblad, 20 april 1989)

Europarlementslid Cornelissen wil grenscontroles afschaffen

Op 16 mei stelde het Nederlandse Europarlementslid P. Cornelissen zijn rapport voor over de vereenvoudiging van het grensoverschrijdende personen- en goederenvervoer binnen de Europese Gemeenschap. Cornelissen pleit ervoor dat systematische grenscontroles binnen de EG onverwijld, dus nog voor 1992, afgeschaft zouden worden, of nog slechts steekproefsgewijs zouden worden uitgevoerd.

Cornelissen wijst erop dat vooral het wegvervoer ‘heel veel ellende’ ondervindt van de omslachtige en per land verschillende grensformaliteiten. Een vrachtwagenchauffeur die van Amsterdam naar Milaan rijdt,

[p. 153]

komt, 20 is bekend, op een gemiddelde snelheid van 20 km per uur uit. Dit omdat hij aan de Italiaanse grens in de regel een dag moet besteden aan het inklaren. Behalve Italië worden Frankrijk, Spanje en Engeland als de boosdoeners aangewezen. Volgens Cornelissen lijdt het Nederlands vrachtvervoer, als gevolg van de vertragingen aan de grenzen, een schade van 10 miljoen gulden per dag, zo'n 3,5 miljard gulden per jaar. Voor het totale vrachtvervoer binnen de EG gaat het respectievelijk om 50 miljoen en 17 miljard gulden. Verder bepleit Cornelissen de totstandkoming van een Europese douane, omdat opbrengsten van heffingen voor goederen die van buiten de Gemeenschap worden ingevoerd, ook aan de EG ten goede komen.

Grenspaal naar Bokrijk

Begin juni hebben Europarlementslid Willy Kuijpers en de Volksuniejongeren (VUJO) een grenspaal tussen beide Limburgen losgewrikt en naar Bokrijk overgebracht. Met deze ludieke actie hebben de VU'ers willen wijzen op het waanzinnige van de grens tussen de twee provincies Limburg.

De initiatiefnemers wensen dat de overheden zo snel mogelijk werk maken van de grensoverschrijdende samenwerking.

Europarlementslid Willy Kuypers en de Volksuniejongeren in Bokrijk met de uitgewrikte grenspaal tussen beide Limburgen

Marokkanen en Schengen-verdrag

Het Komitee Marokkaanse Arbeiders in Nederland (KMAN) vreest dat de rechtspositie van de Marokkanen na het van kracht worden van het open-grenzenverdrag van Schengen tussen de Benelux, de Bondsrepubliek Duitsland en Frankrijk in 1990, er niet op zal verbeteren. Dat wordt bevestigd door de bevindingen van het onderzoek dat de Wetenschapswinkel Amsterdam ter zake heeft gedaan. Zo wil Frankrijk een eigen visumplicht voor Marokkanen waardoor die na het verkrijgen van een visum voor alle 5 Schengenlanden, toch niet vrij kunnen verblijven en reizen in deze landen. Maar ook in Nederland zal een identificatieplicht worden ingevoerd. Eigenlijk is er in het Akkoord van Schengen niets geregeld ten aanzien van het vrij reizen voor de niet-EG-onderdanen die in de EG-landen gevestigd zijn.

Grensregio Antwerpen-Noord-Brabant

Op 3 juni had op initiatief van enkele VU-politici in Baarle-Hertog een ontmoeting plaats met enkele Nederlandse beleidsverantwoordelijken over de noodzaak van een betere grensoverschrijdende samenwerking tussen de Kempen en Noord-Brabant. Burgemeester van Hilvarenbeek Ligtvoet schetste het perspectief van betere samenwerkingsmogelijkheden na ratificatie van het Benelux-verdrag inzake grensoverschrijdende samenwerking door lokale besturen.

Schengen

Vanaf januari 1990 vallen de grenscontroles aan de binnengrenzen tussen de 3 Benelux-staten, Frankrijk en West-Duitsland weg.

Dit is een gevolg van het Akkoord van Schengen. Dat akkoord, dat in 1985 door de regeringen van de 5 landen werd gesloten, slaat vooral op de grenscontroles van personen. De concrete uitdrukking ervan moet vorm krijgen in een reeks van verdragen, die op 30 juni aan de ministers werden voorgelegd.

Vanaf begin volgend jaar zal men dus even vlot de Franse en Duitse grens kunnen overrijden, als nu al het geval is tussen België, Nederland en Luxemburg. Om het wegvallen van de interne controles te compenseren, zouden de controles aan de buitengrenzen van de 5 Schengen-landen versterkt worden.

Zoals de Benelux model stond voor de Schengen-groep, zo zal ook de Schengenovereenkomst model staan voor Europa.

Wedstrijd Euregio Maas-Rijn

De EO Wijersstichting in Den Haag maakte eind mei de winnaars bekend van haar prijsvraag ‘Stad en land op de helling’ over de landschappelijke inrichting en ruimtelijke ordening van de Euregio Maas-Rijn. De eerste prijs (15 000 gulden) ging naar een team van 5 vorig jaar afgestudeerde economen en landschapsarchitecten uit Rotterdam, Delft en Wageningen. Zij ontwierpen voor het gebied een ruimtelijk plan, dat ze de naam ‘Toren van Babel’ gaven. Ze verdelen de Euregio in een produktie- (ten westen van Luik en Maastricht, en ten noordoosten van Aken en Keulen), een park- (het Zuidlimburgse Heuvelland en het Maasdal), en een natuurlandschap (ten zuiden van Luik en Aken, en ten noordwesten van Maastricht).

Een Limburg dankzij Europa

In Het Belang van Limburg van 22 april grijpt redacteur Raymond Tytgat de officiële viering

[p. 154]

van 150 jaar staatkundige scheiding der beide Limburgen aan om te pleiten voor gemeenschappelijke acties en meer politieke eensgezindheid vanwege de twee Limburgse provincies. De vele mooie intentieverklaringen ter zake stroken zelden met de werkelijkheid, zo benadrukt de redacteur. Tytgat verwijst daarbij naar twee concrete dossiers: het mergelplateau van Margraten en het vliegveld Beek. Hij stelt verder dat de Europese éénwording moet samengaan met een decentralisatie van de nationale overheidsdiensten.