Nederland
‘Er is een duidelijk groeiende belangstelling voor internationale culturele samenwerking en contacten. In het kader van de EG, de Raad van Europa en de CVSE-vervolgconferentie te Wenen worden tal van initiatieven ontwikkeld om uitwisselingen op cultureel en wetenschappelijk terrein te bevorderen. In bilateraal opzicht geven steeds meer landen blijk van de wens om culturele relaties met Nederland aan te gaan, dan wel door de activering van bestaande betrekkingen. Dit geldt onder andere voor een aantal Latijnsamerikaanse landen, te weten Venezuela, Brazilië, Uruguay en Argentinië; deze zoeken als uitvloeisel van het interne democratiseringsproces nauwere aansluiting bij West-Europa.
Deze ontwikkelingen verzwaren de druk op het reeds beperkte budget dat voor buitenlands cultureel beleid beschikbaar is en vergroten, tezamen met de gevolgen van de inkrimping van het ambtelijk apparaat, de noodzaak om belangen te heroverwegen en tot een scherpere vaststelling van prioriteiten te komen.
Een zo doelmatig mogelijke besteding van de beperkte middelen vereist een geïntegreerd buitenlands cultureel beleid gebaseerd op een planmatige aanpak en een nauwe coördinatie tussen in eerste aanleg de Ministeries van Buitenlandse Zaken, van Onderwijs en Wetenschappen en van Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur. In een nota aan de Tweede Kamer der Staten-Generaal zal nader worden ingegaan op de nodige aanpassingen in de beheersstructuur, vergroting van de efficiëntie bij de voorbereiding en uitvoering van het beleid en op de gewenste prioriteitsstelling, zulks mede naar aanleiding van het in juni jl. door de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid ingediende rapport “Cultuur zonder grenzen”. In dezelfde context worden de Kamer notities aangeboden over de Nederlandse culturele instituten in het buitenland en over de samenhang van de coördinatie tussen de bilaterale en de multilaterale culturele betrekkingen.
Wat Europa betreft blijft het beleid gericht op versterking van de Europese culturele samenwerking, zowel in het kader van de Raad van Europa als in dat van de EG. Uitgangspunten voor die samenwerking zijn het behoud van de eigen culturele identiteit van de lidstaten en, met het oog daarop, de erkenning van het specifieke karakter van culturele goederen en diensten. Activiteiten in EG-verband behoeven een zorgvuldige afstemming op de werkzaamheden van de Raad van Europa die een wijder Europees kader vormt dat ook openingen naar Midden- en Oost-Europa biedt. Bij deze EG-activiteiten gaat de voorkeur uit naar projecten die een duidelijke meerwaarde hebben ten opzichte van die van andere internationale organisaties.
Op bilateraal terrein blijft de aandacht gericht op een versterking van de culturele en wetenschappelijke betrekkingen met de andere EG-lidstaten. Een bijzondere plaats neemt de culturele samenwerking met België in. De overdracht door de betrokken Ministeries van taken aan de Nederlandse Taalunie is vrijwel voltooid. De Regering zal naar vermogen haar steun geven aan deze intensieve samenwerkingsvorm met de Vlaamse Gemeenschap.
De voorbereidingen, in samenwerking met het Verenigd Koninkrijk, voor de veelomvattende culturele en wetenschappelijke manifestaties in het kader van de herdenking van de aanvang van de regeringsperiode van Stadhouder-Koning Willem III en zijn gemalin Mary, verlopen bevredigend. De belangstelling die in parlementaire kring en van de zijde van gemeenten, musea, bedrijfsleven, media en particulieren voor deze herdenkingsplannen wordt getoond, is bijzonder verheugend.
Wat de Oosteuropese landen betreft zijn enige financiële aanpassingen ten aanzien van de omvang der uitwisselingen onvermijdelijk gebleken als gevolg van een scherpere vaststelling van prioriteiten bij de verdeling van de beschikbare middelen, gebaseerd op de inhoudelijke Nederlandse culturele en wetenschappelijke belangen. Getracht wordt echter om de kwantitatieve gevolgen van deze aanpassingen zoveel mogelijk op te vangen door kwalitatieve verbeteringen in de uitwisselingen, onder meer door het scheppen van ruimte voor een projectmatige aanpak in wederzijds belang.
De afgelopen zomer vond een breed opgezette culturele Nederlandse presentatie in Canada plaats, de grootste die tot dusver in het buitenland werd georganiseerd. In de Verenigde Staten wordt verder uitvoering gegeven aan de reeks culturele manifestaties die voorbereid werden voor Texas en die later ook voor andere Amerikaanse regio's zijn voorzien.
Hierboven werd reeds melding gemaakt