[Nummer 5]
Een open kans
In 1992 wordt een belangrijke stap vooruit gezet in het Europese eenwordingsproces. Het totstandbrengen van een gemeenschappelijke economische markt zal ongetwijfeld ook op de culturele interacties binnen het Europese Gemenebest zijn invloed laten gelden: samen met de economische zullen ook culturele grenzen worden gesloopt of opengesteld. Zoals voor alle andere Europese deelculturen houdt deze ontwikkeling voor de Nederlandse cultuur nieuwe mogelijkheden in. Economische begrenzingen hebben al altijd culturele beperkingen met zich meegebracht: binnen de 19de-eeuwse nationalistische staten werden niet alleen economieën maar ook culturen protectionistisch ingeperkt. Op de negatieve gevolgen daarvan voor de algemeenheid van de Nederlandse cultuur in de Lage Landen moet hier niet meer worden gewezen. Zoveel te meer moeten wij oog hebben voor de positieve invloed die de economische ontgrenzing kan hebben op de interne ontgrenzing van onze gemeenschappelijke cultuur.
Er zijn immers tekenen die niet bedriegen. De recente belangstelling van de Nederlandse media (kranten, weekbladen, radio, T.V.) voor het Vlaamse publiek (lees: cliënteel) mag dan nog louter commercieel geïnspireerd zijn, zij is er niet minder reëel om, en zij neemt bestendig toe: Vlaanderen als gat in de markt.
De realiteit van deze recente ontwikkeling is onze tegenstrevers niet ontgaan: zowel van Vlaams-particularistische als van Belgisch-unitaristische zijde worden de jongste tijd vermanende vingers opgestoken: het heet nu dat zowel de Vaamse eigenheid (lees: ethische waarden, huisvesting, wooninrichting, arbeidsethiek, spaargewoonten, gezinsleven, ontspanning, godsdienstbeleving) als de typisch Vlaams-Waalse Belgencultuur (lees: hetzelfde, alhoewel) voor besmetting en aantasting van buitenuit moeten worden behoed.
Het zal van de intrinsieke vitaliteit van de hele Nederlandse cultuurgemeenschap afhangen of zij zich in het Europa van morgen nog door deze particularistische en nationalistische achterhoedegevechten van de wijs laat brengen.
Redactie