Neerlandia. Jaargang 90

Frans-Vlaanderen

Frans-Vlaamse veertiendaagse eenvoudig en concreet

Op zaterdag 29 maart vond in de feestzaal van de Nieuwpoortse vismijn de opening van de 12de Frans-Vlaamse Veertiendaagse (29 maart - 13 april) plaats. Ook nu was er een zeer grote belangstelling voor deze weinig spectaculaire, maar bijzonder waardevolle gebeurtenis. Met dezelfde filosofie die ook ten grondslag ligt aan het Algemeen-Nederlands Congres, namelijk het samenbrengen van mensen met een gelijke belangstelling, brengt Nieuwpoort Vlamingen, Nederlanders, en Frans-Vlamingen bijeen in een gemoedelijke en vriendschappelijke sfeer: gemeentebestuurders, duivenliefhebbers, fanfares, derde leeftijders, oudstrijders, voetballers, wielertoeristen... Deze simpele methode is in de praktijk veruit de vruchtbaarste gebleken om het grensoverschrijdende overleg en de samenwerkingte bevorderen.

Volgens R. Watthy was het in 1972 dat André Demedts op de Frans-Vlaamse Kultuurdag in Waregem voorstelde gemeentelijke overheden aan beide kanten van de grens met elkaar in contact te brengen. Een en ander werd in gang gezet door de heer en mevrouw Morel uit Reninge, en via Etienne Desaever - eveneens een man van het eerste uur - kwamen ze bij Georges Mommerency, burgemeester van Nieuwpoort, terecht. Hij was het die op 14 juni 1974, op de eerste bijeenkomst van Frans-Vlaamse en Vlaamse grensburgemeesters te Ste Marie-Capelle, het woord voerde. Dit bracht mee dat Nieuwpoort het plan opvatte jaarlijks een Frans-Vlaamse manifestatie te organiseren. Aanvankelijk dacht men aan een weekend, maar het werd uiteindelijk een veertiendaagse, waarbij er grote belangstelling kwam van het publiek dat ook de Waregemse cultuurdagen bezocht.

De eerste Veertiendaagse, gewijd aan de algemene problematiek van Frans-Vlaanderen, vond plaats in 1975. Feestredenaar was A. Demedts, van Frans-Vlaamse zijde bijgestaan door Prof. dr. Deveyer uit Hazebroek. Voortaan zou telkens een gemeente of een groep gemeenten uit Frans-Vlaanderen onder de schijnwerper worden gebracht: Duinkerken (1976); Belle (1978); Steenvoorde (1979); Wormhout (1980); Hazebrouck (1981); Wormhout, St.-Marie-Cappel, Oxelaere, Ledringhem, Arneke, Ochtezeele, Noordpeene, Zuytpeene, Bavinchove (1982); Belle, Berthen, Boeschepe, Godewaersvelde, Meteren, St.-Jans-Cappel, Vleteren (1983); Cassel (1984); Hondschoote (1985). Dit jaar was Waten aan de beurt.

De stuurgroep die instaat voor de organisatie bestond uit W. Vermote, schepen, E. Desaever, hoofd van de dienst Toerisme en Cultuur, P. Bourgois, mevr. Moortgat, R. Pieters, R. Goussey, E. Morel en R. Watthy. Later kon ook op de medewerking van R. Seys en J. Fermaut worden gerekend. ‘Inderdaad een kleine groep zorgde er al die jaren voor dat er te Nieuwpoort een Frans-Vlaamse Veertiendaagse werd georganiseerd’, zei Mommerency op de 12de Veertiendaagse. ‘Niettegenstaande zij allen wat ouder zijn geworden leggen zij alle nog evenveel enthousiasme aan de dag om dit Vlaams, of is het een Groot-Nederlands, initiatief nog krachtiger uit te bouwen’.

Mommerency bracht hulde aan André Demedts, die op 8 augustus 80 wordt en hij stelde hem aan tot ereburger van de stad Nieuwpoort.

Vervolgens kondigde hij als volgende spreker de heer L.R.A. Verheyden, Commissaris-Generaal voor Toerisme aan: ‘Straks zal hij wat toelichting geven over het vernieuwd Vlaams Commissariaat-Generaal voor Toerisme. Hopelijk zal hij ons wat onderhouden over de voor velen onbegrijpelijke vervanging van mevr. Gilberte Spruyt in Amsterdam of van het verdwijnen van een volwaardig, uitgebreid kantoor te Rijsel. Wij menen dat Frans-Vlaanderen, in de ruimste zin van de gebiedsomschrijving, stiefmoederlijk wordt behandeld qua bezetting van personeel en qua financiële middelen. Zou u, als hoge ambtenaar, met diverse comité's, er mede voor kunnen helpen zorgen opdat dit stukje Vlaanderen meer toeristisch aan bod zou komen? Mogen wij u eveneens vragen dat het watertoerisme, dat reeds in de boot zit, over de grens een stevige plaats zou mogen innemen in de diverse vormen van toerisme waarmee we nu te maken hebben. Eerstdaags start een nieuw, privé-initiatief, waarvoor vanuit Nederland hard aan de kar wordt geduwd. Het traject dat door die mensen is uitgestippeld loopt vanuit Gent over Brugge, Oostende, Nieuwpoort, Kortrijk, tot in Frans-Vlaanderen. Het kreeg dan ook als embleem (logo) 3 V's mee. Wij verwachten heel veel van dit waterreine, grensoverschrijdende project.

Enkele dagen geleden werd ik in het bezit gesteld van een ‘studie ter voorbereiding van een geïntegreerde actie voor de Westhoek’ uitgegeven door het Westvlaams Economisch Studiebureau. Hieruit citeer ik: ‘Voor de toeristische-recreatieve ontwikkeling is een verruiming over de staatsgrens heen wenselijk. De Westhoek loopt over de grens trouwens door (tot aan de Aa en de Leie). Mogelijkheden tot het uitbouwen van een ‘Landschapspark Westhoek’, naar het voorbeeld van de Franse Parcs Naturels Régionaux, dient nader onderzocht. Ele-

[p. 117]

menten uit dit landschapspark dienen onder meer te zijn: grensoverschrijdende recreatievaart, wandel- fiets- en ruiterroutes, met aangepaste bewegwijzering en eventueel piknikplaatsen en dergelijke meer. In deze context kan onderzoek gebeuren naar aan de landelijke omgeving aangepaste logiesvormen (eventuele pensions in verlaten hoevegebouwen) en naar de inplanting van inpasbare recreatieve aantrekkingspunten die tevens rechtstreeks tewerkstelling (eventueel voor gehandicapten) verzekeren (zoals in een houtmuseum-atelier)’.

Kunnen wij onze krachten en onze kredieten bundelen om deze en andere knelpunten te onderzoeken en tot een grensoverschrijdende oplossing te brengen?’ Tot zover burgemeester-senator Mommerency.

De heer Verheyden ging niet in op de vragen van de heer Mommerency. Hij wees erop dat Frankrijk in de jaren zestig voor het Belgisch/Vlaamse toerisme de tweede buitenlandse markt was, onmiddellijk na Groot-Brittannië. 60% van de Franse toeristen kwam naar de kust, dagtochten niet meegeteld. Momenteel is de eerste buitenlandse markt Nederland, dat in 1964 nog op de vierde plaats stond. Frankrijk staat nu op de vierde plaats na Nederland, Duitsland en Groot-Brittannië.

In 1986 waren er 1.227.000 Franse overnachtingen in België, in 1984 waren er dat nog maar 956.000. In 1964 namen de Fransen nog 24% van de buitenlandse overnachtingen voor hun rekening. In 1984 was dat nog maar 10%. Tekenend is ook dat in 1964 nog 60% van de Franse overnachtingen aan de kust gesitueerd waren, in 1964 was dat nog maar 39%. Het aandeel van andere bestemmingen in België, voornamelijk de historische steden, is dus groter geworden.

Uit een WES-enquête van 1978 bleek dat slechts 1,8% van de Franse vakantiegangers aan die Vlaamse kust uit het arrondissement Duinkerken kwamen. Dit zwak percentage is toe te schrijven aan het feit dat Vlaanderen voor de Frans-Vlamingen te dichtbij is en dus niet aantrekkelijk voor langere vakanties. Door de verbetering van het wegennet (b.v. autoweg Rijsel - Duinkerken) is Vlaanderen wel meer een bestemming geworden voor dagtochten, maar die zijn niet in de overzichten opgenomen. Anderzijds heeft Frans-Vlaanderen een overwegend agrarisch karakter, en is het dun bevolkt, zodat het weinig vakantiegangers levert. De dure Belgische frank tegenover de zwakke Franse munt is een bijkomende handicap, zeker ook in Frans-Vlaanderen, waar de koopkracht sterk is gedaald door de teruggang van de industrie. De Vlaamse - en bijgevolg ook de Nederlandse - toeristische sector zal zich volgens Verheyden waarschijnlijk definitief op de regio Parijs moeten concentreren. ‘Voor korte vakanties en dagtrips blijft ook Le Nord ongetwijfeld een goede markt, zij het dat het bevorderen van dagtrips voor onze organisatie géén prioriteit is’, stelde Verheyden.

Wilfried VANDAELE