Neerlandia. Jaargang 73

[p. 120]

Van alles wat

Zuid

Als eerste resultaat van de verleden jaar op initiatief van minister Van Mechelen samengestelde werkgroep van mensen uit de diverse jeugdverenigingen en jeugdbewegingen van Nederlandstalige jongeren in Brussel werd 16 maart in Brussel een colloquium gehouden

De leiding had de heer Renaat Roels, voorzitter van de ‘Stichting Lodewijk de Raet’, zondermeer een deskundige op het gebied van de Vlaamse jeugdbeweging in Brussel. Hij toch stelde enige jaren geleden een enquêterapport op, onder de titel ‘Feiten en bedenkingen in verband met het vrije jeugdwerk in Brussel’.

Hij telde in Brussel 179 jeugdverenigingen of 29 t.h. van alle socio-culturele verenigingen in de hoofdstad.

Niet minder dan 119 dier verenigingen waren duidelijk katholieke verenigingen, meestal ook op parochie-initiatief in het leven geroepen en geleid.

Bij al de jeugdverenigingen zijn ongeveer 12.500 jongeren betrokken.

Minister Van Mechelen ziet in deze Vlaamse, althans Nederlandstalige jeugd in Brussel kostbaar materiaal voor de toekomst. Maar om hun problemen tot een goede oplossing te brengen dient hij die te kennen en daartoe kon het colloquium hem de juiste gegevens verschaffen.

Uit het rapport van Riels bleek al dat de mogelijkheden voor de Nederlandstalige jeugd beneden peil zijn. Bij gebrek aan behoorlijke localiteiten moet de jeugdvereniging zich vaak vergenoegen met een zolder, een kelder, een oude garage, een krotwoning en soms zelfs de open lucht, als de weersomstandigheden dat gedogen. Het is te begrijpen, dat uit de gehouden besprekingen als éérste punt naar voren kwam: steun voor het oprichten van clubhuizen. Daartegenover of daarnaast stond de aandacht van het forum, bestaande uit de heren: K. Dewitte, Marc Galle en P. van Brabandt, voor de (meestal vijandige) houding van de gemeentebesturen en ook de betrekking van de randgemeenten tot de agglomeratie.

In een kort slotwoord zei minister Van Mechelen o.m.: ‘Het verder bestaan van deze Belgische staat hangt af van de wijze waarop de hoofdstad haar taak zal opvatten, o.m. haar houding tegenover de Vlamingen zal bepalen.

De verfransing is wel degelijk een omkeerbaar verschijnsel. We wensen te Brussel geen aanvallende positie in te nemen, maar onze aanwezigheid reëel te beklemtonen’.

Tenslotte riep hij de jongeren op tot onmiddellijke actie. Pas nadat het privéinitiatief een organisatie of een begin van organisatie uit de grond zal hebben gestampt, zal de staat voor subsidiëring openstaan. De minister zal, gezien de

[p. 121]

minderheidssituatie voor Brussel, een bijzondere inspanning doen, vooral inzake infrastruktuur. Onmiddellijk moeten de jongeren beginnen met het splitsen van de unitaire gemeentelijke jeugdraden en er desnoods zelf oprichten.

Aan de ‘Gazet van Antwerpen’ van 3 april ontlenen wij enige gegevens, die een beeld geven van de activiteiten, die de Overheid, zeg minister Van Mechelen, in Brussel ontplooit, in het bijzonder door het bevorderen van de oprichting van cultuurcentra in de Brusselse randgemeenten:

Een vormingscentrum voor de jeugd te Dworp, met de bouw waarvan dit jaar wordt begonnen.

Aankoop van het kasteel van Ham in Steenokkerzeel met de bedoeling daar een volkshogeschool in te richten.

In Dilbeek komt een gemeentelijk cultureel centrum. Nog deze maand wordt met de bouw aangevangen. Er komt daar o.a. een Nederlandstalig rijkssportcentrum.

Over de aankoop van gronden, waarop culturele centra zullen worden gebouwd, worden besprekingen gevoerd in Alsemberg en Strombeek-Bever.

Hetzelfde gebeurt voor Tervuren, Mechelen en Meise (kasteel van Boechout).

Minister Van Mechelen noemde ook nog al wat in Brussel zelf plaats vindt en nog zal gebeuren en dat is ook niet weinig.

Ter gelegenheid van het 150-jarig bestaan van de rijksuniversiteit van Gent is een nieuwe uitgave van het in de schatkamer der universiteit bewaarde, uit ongeveer 1120 daterende werk van kanunnik Lambertus van St. Omer, ‘Liver Floridus’, in 457 delen bij het Gentse bedrijf Scienta-Story verschenen.

Een werk, acht honderd en vijftig jaren geleden geschreven en verlucht, thans gedrukt en in perkament gestoken.

Een werk, dat de mens van heden in staat stelt te beleven wat er in die voorbije eeuwen aan cultuur bestond. Cultuurhistorisch wel de mooiste legpenning, die men t.g.v. het feest der universiteit van Gent kon slaan.

Een eresaluut voor drs. Delorez, die zich met het moeizame werk heeft belast om van de verhakkelde perkamenten bladen dit prachtige werk voor te bereiden.

Voor de universiteit zijn 75 exemplaren bestemd, die als geschenken zullen dienen. De overige exemplaren, die in de handel komen, zullen hun weg vinden naar andere universiteiten in het buitenland, voor wie een dergelijk cultuurhistorisch werk, dat 15.000 B.F. kost, onmisbaar is, aldus Jaak Veltmans in ‘De Standaard’ van 10 maart jl..

De Vereniging ‘Vlaamse Leergangen te Leuven’, die in de laatste vier jaren een bedrag van 6.603.108 BF. besteedde voor wetenschappelijk onderzoek, nam het initiatief tot het oprichten van een leerstoel aan de universiteit.

Elk jaar zal een geleerde van naam naar Leuven worden uitgenodigd om in een reeks lessen problemen te behandelen, waarmede hij bijzonder vertrouwd is. Hierdoor hoopt de Vereniging de internationale contacten van Leuven in stand te houden en te verbeteren.

De eerste gasthoogleraar is prof. dr. G. Quispel van de rijksuniversiteit van Utrecht, een bekend historicus, in het bijzonder op het gebied van het vroege Christendom.

Donderdag, 13 maart, vond de plechtige openingszitting plaats in de feestzaal van de ‘Vlaamse Leergangen’.

De Westvlaamse stad Tielt heeft een derde poëzieprijs van 10.000 B.Fr. uitgeschreven, die openstaat voor alle Nederlandsschrijvende dichters, zonder onderscheid van nationaliteit. Inzendingen voor 15 mei aanstaande.

Alle gegevens verstrekt ‘Derde Poëzieprijs van de stad Tielt, Stadhuis, Markt Tielt, W.Vl., België.

Andere landen

In Indonesië zal, weer voor het eerst, de Nederlandse taal als leervak worden ingeschreven op de lesrooster van een middelbare school in Semarang. Het Duits heeft men daarvoor laten vallen. In de tweede wereldoorlog werd het Nederlands van alle scholen in Indonesië verbannen. Eén zwaluw maakt nog wel geen lente, maar we mogen toch verwachten, dat binnenkort andere scholen zullen volgen.

De wetenschapsbanden tussen Djakarta en Leiden zijn verstevigd door het sluiten van een overeenkomst tussen de vicevoorzitter van het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde te Leiden, prof. dr. H.J. Schulte Nordholt en de vice-voorzitter van de afd. sociale wetenschappen en humanoria van de Indonesische Academie van Wetenschappen (Lembaga ilmu Pengetahuan Indonesia).

Bij die overeenkomst is nl. de samenwerking tussen beide instituten geregeld.

Men stelt zich voor projecten van onderzoek op het gebied van de sociale en literaire wetenschappen voor te bereiden en de samenwerking tussen de Nederlandse en Indonesische universiteiten op

[p. 122]

deze terreinen te bevorderen, terwijl ook de wederzijdse wetenschappelijke informatie en documentatie een belangrijk punt mag worden genoemd.

Zoals bekend heeft het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde een ‘filiaal’ te Djakarta opgericht, dat onder leiding staat van dr. J.J. Ras.

Het Groot-Limburgs Toneel gaat toneelspelen in Luxemburg. Het initiatief daartoe gaat uit van de ‘Kring voor Nederlands Toneel’, dat de vele Nederlanders en Vlamingen woonachtig in Luxemburg, voor wie maar bitter weinig cultureels uit de Nederlanden komt overwaaien, wat goeds wil bieden.

Heeft dit initiatief enig succes, dan hoopt de vereniging het volgend toneelseizoen te starten met een abonnement op een reeks gezelschappen, zowel uit Noord- als uit Zuid-Nederland.

Als de in Aarlen gelegen militairen met legerbussen zouden kunnen worden vervoerd kan elk toneelgezelschap, dat in Luxemburg gaat optreden, op honderden theaterbezoekers rekenen.

De Keizer Karel-prijs van de stad Aken, toegekend wegens bijzondere verdiensten voor de Europese éénmaking, gaat dit jaar naar de veertien leden van de E.E.G.-commissie, als 16e laureaat en de eerste instelling aan wie deze prijs wordt uitgereikt.

Over gemeenschappelijk cultuurbeleid in Europa zal overeenkomstig een besluit van de politieke commissie van het Europees Parlement in een te Florence in te richten conferentie worden gediscussieerd. Aan zo'n conferentie zal worden deelgenomen door de Belgische ministers van Nationale Opvoeding, de verantwoordelijken voor de cultuur in de zes landen, en vertegenwoordigers van de jeugdorganisaties der in het Europees parlement vertegenwoordigde partijen. Tijdens deze conferentie zou worden gesproken over een gemeenschappelijk beleid op cultureel gebied. De voorzitter van de politieke commissie zal, zo heet het in de officiële mededeling, een werkgroep benoemen om het vraagstuk van de deelneming van de jeugd aan deze vergadering op te lossen.

Het Belgisch huis in Keulen viert zijn 20ste verjaardag.

De Belgische ministers Van Mechelen en Parisis waren op het jubileumfeest aanwezig, zo ook de Oberbürgemeister, consuls-generaal, ambassadeurs en prelaten. Het Belgisch Huis aan de Cäcilienstrasse te Keulen geurde naar de vele fraaie bloemstukken.

Een kwartet gaf aan de ‘Festakt’ de muzikale omlijsting.

Ambassadeur Loridan huldigde de stichter van dit huis, de heer Nannan, die in 1948 met veel moed, maar met heel weinig middelen daartoe het initiatief nam.

Het leven van het Belgisch Huis is inderdaad niet over rozen gegaan, moeilijkheden waren er te over.

Maar dat Huis heeft zich nu toch wel zó ingeburgerd bij de Keulenaars, dat reeds 250 maal Keulse verenigingen in het Huis activiteiten ontwikkelden.

Minister Van Mechelen hield een feestrede, eerst in het Nederlands en daarna in het Duits. Hij onderstreepte de grote belangstelling van de Belgische regering voor het Belgisch Huis in Keulen.

Landgenoten vinden er tijdens hun verblijf in Keulen een vertrouwd toevluchtsoord. Maar de eerste en belangrijke functie van het Huis blijft een centrum, waar het mogelijk is kennis te maken met het cultureel imago en met de ‘way of life’ van dat kleine buurland dat met de geschiedenis van Duitsland, met de goede en de kwade dagen van het Duitse volk zo sterk verbonden is geweest

Minister Van Mechelen betoonde daarna nadrukkelijk de noodzaak te komen tot een gemeenschappelijke universele Europese cultuur.

Belangrijke tentoonstellingen toonden de gasten wat Belgische kunstenaars vermogen.

De twintigste vakantiecursus in Denemarken-1969 organiseert het Deens instituut van 19 tot 30 juli in het kader van de culturele betrekkingen tussen Denemarken en België.

Deze Deens-Belgisch-Luxemburgse ontmoeting richt zich tot allen, die belangstelling hebben voor de culturele, artistieke en sociale problemen. Voorts beoogt zij een betere verstandhouding tussen de onderscheidene Europese landen te bevorderen.

Het verblijf in Denemarken omvat een studieweek in het ultra-moderne kader van de volkshogeschool Unge Hjems Hoejskole, nabij de stad Aarhus. Na een reeks voordrachten en dokumentaire bezoeken volgt dan nog een verblijf in Kopenhagen en een bezoek aan het noordelijk deel van Seeland. De voertaal is het Frans.

Voor inlichtingen en inschrijvingen kan men zich wenden tot het Deens Instituut, Belliardstraat 48, Brussel 4, tel. [phone].