[Nummer 6]
[Mededelingen van het Verbond der Vlaamse Academici]
Taaltoestand in de Brusselse Ziekenhuizen
Een brochure uitgegeven door het Vlaams Aktiekomitee voor Volksgezondheid onder de auspiciën van het Vlaams Komitee voor Brussel. 28 blz.. Prijs 20 fr., Gironummer 8789.74 V.A.K. Volksgezondheid, Antwerpen 2.
We worden hier gekonfronteerd met een schrijnende problematiek van medisch sociale aard in Brussel en omgeving. Aan ‘Mens en Ruimte’ werd de opdracht toevertrouwd een vooronderzoek uit te voeren omtrent taalkennis en taalgebruik in de medische instellingen van groot-Brussel.
Een basisvereiste voor sociale benadering in de geneeskunde, is het begrijpen en verstaan van de patiënt. Het is in zijn eigen taal dat de patiënt zich volkomen vrijuit moet kunnen uitdrukken en verstaanbaar maken. Dat is in groot-Brussel, hoofdstad van het België waarin de Vlamingen de meerderheid vormen, schier onmogelijk. De aanmatigende zelfgenoegzaamheid van de Brusselse geneeskundige intelligentia geeft de voorkeur aan een houding die dezelfde is als die van een anti-sociale kaste. In een inleidend woord van Mr. Edgar van Cauwelaert wordt terecht geschreven: ‘Het lijdt geen twijfel dat, zo de taaltoestanden die in sommige Brusselse verpleeginstellingen bestaan, zich in een of ander koloniaal gebied situeerden, het protest ruime weerklank in de wereld zou vinden. In Brussel geven zij nauwelijks aanleiding tot kritiek, en wordt, integendeel, wie er tegen protesteert, “onverdraagzaam” geheten.’ Mr. Van Cauwelaert voegt eraan toe ‘dergelijke situaties kunnen alleen ontstaan door de dubbele inwerking, aan de ene kant van de pretentie en zelfoverschatting van de meeste Franstalige Brusselaars op het gebied van taalgebruik, en aan de andere kant, door een zekere knechtenmentaliteit die men de Vlamingen honderdzevenendertig jaren heeft ingestampt en die herwonnen burgerrechten en groeiende welvaart nog niet kunnen overwinnen’.
In een dertiental bladzijden van de hand van Dr. jur. H. Baeyens, sekretaris van ‘Mens en Ruimte’, wordt samengevat de inhoud van een zeer uitgebreide studie van de toestanden in de Brusselse medische instellingen. Het is een gewetensvolle illustratieve toelichting (verscheidene tabellen o.m.) van misstanden die in een z.g. beschaafd land ondenkbaar zijn.
In een anonieme bijdrage worden deontologische bedenkingen geuit in verband met taalgebruik door dokters en verpleegsters tegenover hun patiënten. Het is een rekwisitoir dat om zijn nuchtere objektiviteit dient geprezen te worden.
In twee bijdragen van Dr. Robert de Beule, lid van de Centrale Raad van het V.V.A., worden én de probleemstelling én de te trekken besluiten verwoord; de laatste behelst o.m.:
1. | de splitsing naar taalgebruik van diensten in grote instellingen, zowel gemeentelijk als privé; |
| |
2. | de afhankelijkheid der zelfde instellingen van het Ministerie van Volksgezondheid; |
| |
3. | het vestigen van een Vlaams akademisch ziekenhuis te Brussel (naar het ontworpene van Franse inslag te Woluwe), de uitbouw in versneld tempo van de
|