Neerlandia. Jaargang 70

Kroniek

Noord-Zuid

Stichting voor de Kempen

Op het kasteel de Borrekens te Vosselaar zaten ruim drie honderd vooraanstaande personen uit de Kempen aan de 9e koffietafel aan, die de ‘Stichting voor de Kempen’ opgericht door de heer Van Orshoven, had aangeboden.

Bij die gelegenheid werd o.a. het woord gevoerd door Baron de Borrekens, de Antwerpense notaris Richard Celis en de bekende Kempense schrijver Emiel van Hemeldonck.

Mr. Fleerackers, kabinetschef van de Belgische minister van de Nederlandse cultuur, belichtte de achterstand, waaronder de Kempen nog te lijden hebben, nadat het zovele tientallen jaren als een wingewest werd beschouwd en behandeld. Niemand kwam voor dit gebied op in Brussel. Gelukkig is het Kempenland nu opgenomen in het Europese ontwikkelingsprogramma. Hij zou het zeer toejuichen, indien drukkingsgroepen zowel uit Noord-, als uit Zuid-Nederland vruchtbaar gingen samenwerken. Meer en beter overleg tussen burgemeesters en vooraanstaande personen aan weerszijden van de grens zou goede resultaten opleveren op de lange duur.

Mr. Fleerackers stelde de vraag: hoeveel Vlaamse studenten aan de even over de grens gelegen universiteiten van Tilburg en Eindhoven zouden studeren, hetgeen toch voor de hand zou liggen. Met bezorgdheid slaat hij de chaos op het gebied van de woning- en fabrieksbouw gade, waardoor het Kempenland, als het zo doorgaat, onbewoonbaar wordt. Hier ligt een grote taak voor de plaatselijke besturen.

Aan het slot van zijn rede riep de heer Fleerackers op voor meer persoonlijke contacten ook over de noorder grenzen en meer eerbied voor de Kempen, waar nog zoveel romantische hoekjes kunnen worden ontdekt.

De driemaal bekroonde dichter J.C. Bloem overleden

Op 11 augustus jl. overleed op 79-jarige leeftijd de Nederlandse dichter Jacobus Cornelis Bloem, die ook in Vlaanderen in hoog aanzien stond. Het vorige jaar kreeg hij de Prijs der Nederlandse Letteren, die nl. door Noord en Zuid wordt toegekend.

Alle bladen in Noord en Zuid hebben een uitvoerig ‘In memoriam’ aan hem gewijd en een overzicht en karakteristiek gegeven van zijn poëzie.

In 1949 ontving hij de Constantijn Huyghensprijs en in 1953 de P.C. Hooftprijs.

Verbroedering tussen Diksmuide en Lopik (N.)

De contacten, die voor enkele maanden gelegd werden tussen Diksmuide en Lopik, werden - aldus een bericht in ‘De Standaard’ van 24 augustus - bezegeld met de ondertekening van een oorkonde. Niet minder dan dertig inwoners uit Lopik waren naar Diksmuide gekomen, aldaar verwelkomd door burgemeester Vancoillie en de gemeenteraad.

Na de ondertekening van die oorkonde overhandigde de burgemeester van Diksmuide aan burgemeester Schumann van Lopik een grote tinnen schaal met het wapenschild van Diksmuide, bestemd voor het Lopiker gemeentehuis. Lopik zal in het stadspark van Diksmuide een bank oprichten met in de rugsteun twee handen broederlijk verenigd, als symbool van de vriendschap tussen Lopik en Diksmuide.

Wij zouden graag zien dat dit voorbeeld navolging vindt. (Red.)

Brabantse dialecten in woordenboek vastgelegd

Binnenkort zal de eerste aflevering verschijnen van een woordenboek van de Brabantse dialecten, dat de woordenschat zal bevatten van alle - ook de Antwerpse en Belgisch-Brabantse-dialecten. Samenstellers zijn prof. A.A. Weijnen, hoogleraar in de Nederlandse en Indogermaanse taalkunde, dialectkunde en naamkunde en dr. J. van Bakel, wetenschappelijke medewerker aan de katholieke universiteit te Nijmegen.

Medewerking verlenen de Zuidnederlandse dialectencentrale te Leuven en de universiteit van Gent.

De Nederlandse organisatie voor Zuiver Wetenschappelijk Onderzoek (Z.W.O.), die de eerste voorbereidingen financieel heeft gesteund, stelt ook subsidies beschikbaar voor de uitgave van het werk.

[p. 141]

‘Kultureel grensverkeer’ neemt toe

Op schouwburgbezoek te Eindhoven

Wil men bij ons van een ‘heerlijk avondje-uit’ in een schouwburg genieten, is men al vlug aangewezen op onze Nederlandse buurprovincies. Nederlands-Limburg en Noord-Brabant zijn op dat gebied wel erg bevoordeeld. Ook daar voelt men evenwel dat Belgisch-Limburg niet overloopt van schouwburgen, in die mate zelfs dat er bv. in het jaarverslag (het tweede) van de Eindhovense Stadsschouwburg melding wordt gemaakt van het grote aantal Noordlimburgers en Turnhoutenaren dat met de regelmaat van een klok de drempel van de Stadsschouwburg overschrijdt. Vooral tijdens het weekend is het ‘kultureel grensverkeer’ druk.

Met het oog op het volgend seizoen is men te Eindhoven schikkingen gaan treffen teneinde de Belgische schouwburgbezoekers alle faciliteiten te kunnen bieden. Het volstaat voor hen bv. dat ze de bestelde kaarten uiterlijk een half uur voor de aanvang van de voorstelling komen afhalen (de inwoners van Eindhoven moeten dat uiterlijk een dag tevoren doen!); maar er staan b.v. ook een groot aantal abonnementen ter beschikking van regelmatige bezoekers, terwijl men ten gerieve van partikuliere initiatieven kontaktpersonen in Noord-Limburg heeft aangeworven (o.m.M. Xoets, Bremstraat 5, te Neerpelt en W. Peeters, Kapelstraat 7, Achel). Ook worden vele middelbare schoolklassen te Eindhoven verwacht: bepaalde voorstellingen zijn daarop afgestemd. Een mooie ‘geste’ van de schouwburg die vorig seizoen zovele grote premières voor Nederland (o.m. ‘Wozzeek’) programmeerde.

Het is dan ook niet onwaarschijnlijk dat volgend seizoen (vanaf 2 september) de ‘avondlijke vlucht’ naar de Nederlandse schouwburgen gestadig zal toenemen. Met motto's als ‘Kies je eigen stoel’ e.d. hoopt men daar aan die toeloop het hoofd te kunnen bieden.

Het is trouwens nog niet zo lang geleden dat de burgemeester van Luykgestel met zijn ganse gemeente op schouwburgbezoek kwam te Eindhoven om de ‘drempelvrees’ bij zijn dorpelingen weg te nemen...

Spellingaccoord in het verschiet?

De Belgisch-Nederlandse kommissie voor de schrijfwijze van de bastaardwoorden is eenparig tot een sluitend hervormingsvoorstel gekomen, aldus ‘De Standaard’. Voor de wijziging van de spelling is in Nederland een wet nodig; in België enkel een koninklijk besluit. De Nederlandse regering hoopt een wetsontwerp te kunnen indienen vlak na het parlementair reces, zodat nog voor het eind van dit jaar de nieuwe regeling officieel kan worden uitgevaardigd.

Dit verklaarde minister Van Elslande onlangs in de kamer tijdens de bespreking van de onderwijs- en cultuurbegroting.

De minister voegde met een lachje eraan toe: ‘Ik weet niet of iedereen onmiddellijk heel gelukkig zal zijn met de voorgestelde wijzigingen, maar de commissie van geleerde deskundigen is tot een geldige oplossing gekomen, die een einde maakt aan de dubbele spelling en de andere moeilijkheden. Ik hoop dat de nieuwe regeling het langer dan tien jaar zal volhouden.’