Neerlandia. Jaargang 70

Vlaanderen

Nederlands ook moedertaal der Vlamingen

Prof. ir. A. van Hoof publiceerde in ‘De Standaard’ van 30 en 31 maart een beschouwing over de universiteit van Leuven.

Daarin keert hij zich o.a. ook tegen hen, die de Vlamingen die Leuvens hogeschool willen vernederlandsen, ‘dommeriken’ noemen, omdat volgens deze betweters het Nederlands het als wetenschappelijke taal niet doet.

Prof. Van Hoof verwijst dan naar de universiteiten in Nederland, die glanzende bijdragen leveren tot de wetenschap en... heel wat meer illustere geleerden hebben voortgebracht dan de Franstalige Belgische zusterinstellingen.

Naar zijn mening bewijst het niveau waarop de Nederlandse wetenschap staat dat de Nederlandse taal geen beletsel was noch is bij de wetenschapsbeoefening.

Het behoeft geen uitvoerig betoog, dat elke student het meest bevattelijk is voor werken in zijn moedertaal en dat hij bij het formuleren van hetgeen hij naar voren wil brengen, ook het best in zijn moedertaal vooruit komt. En daarom mag

[p. 67]

gesteld worden, dat de Nederlandse moedertaal ook voor de Vlaamse student het beste denkinstrument is. Daarmee wil prof. Van Hoof uiteraard niet beweren, dat het beheersen van andere talen niet nuttig is, integendeel: het is noodzakelijk, want vele studieboeken komen niet uit in de landstaal en vele contacten met andere geleerden of studiegenoten kunnen alleen met vrucht worden gelegd, indien men de taal van die ‘andere’ tamelijk beheerst. Prof. Van Hoog critiseert het onderwijssysteem voor de Vlamingen, die veel tijd kwijt zijn voor het moeizaam aanleren van een tweede taal, terwijl de Walen in diezelfde tijd nuttige vakkennis opdoen.

Zo kent België de tweetalige Vlaming die weinig weet en de eentalige Waal, die veel weet.

Brussels paleis voor schone kunsten vernederlandst

De raad van beheer voor het Brussels Paleis voor Schone Kunsten - tot nu toe Franstalig - is thans tweetalig geworden. Een belangrijke rol bij het verwezenlijken van die vernederlandsing speelde de kortgeleden overleden Maurice Roelants, de oudste beheerder, die drie jaar lang er voor gestreden heeft.

Twee paritaire commissies zullen nu gaan bestuderen op welke wijze aan de nieuwe objectieven vorm ware te geven en hoe van het Paleis een tehuis voor allen te maken, een huis met een Europese zending.

Een vraaggesprek met dr. M. van Haegendoren

De ‘Nieuwe Linie’ van 19 maart publiceerde een vraaggesprek tussen dr. Van Haegendoren en een redacteur van dat blad, de heer Jan Verdonck.

In dit vraaggesprek komt zeer sterk naar voren de relatie: Vlamingen - Walen - Nederlanders, en de bedroevende situatie in de hoofdstad Brussel, die voor de Vlamingen geen hoofdstad kan zijn onder de huidige omstandigheden, t.w. de steeds toenemende verfransing van de stad, en de stelselmatige hetze van twee dagbladen: ‘Le Soir’ en ‘Pourquoi pas’, die z.i. van Franse zijde daarbij worden gesteund.

Dr. Van Haegendoren wees op de krantenventers, die elke avond louter Franse bladen aanbieden. Bioscopen zijn in Franse handen en geven een Frans journaal. Brussel noemt Van Haegendoren de meest verstarde en conservatieve hoofdstad.

Hij acht het voorts goed, dat niettemin de Nederlandse ambassade in Brussel zich in de eerste plaats zou wenden tot het Franssprekende deel van België. Als reden geeft hij - en dan klinkt dat wel ietwat verbijsterend in onze oren - dat vooral onder de semi-intellectuelen, bv. onderwijzers, een groeiende anti-Nederlandse stemming valt waar te nemen, te verklaren door afgunst, gemakzucht en een zekere hooghartigheid van de Nederlanders. Antwerpen zou z.i. de meest anti-Nederlandse stad in België zijn.

Dr. Van Haegendoren schetst dan de enorme invloed van het zakenleven op de openbare mening, vooral door de pers.

Integratie tussen Vlaanderen en Nederland is dan alleen mogelijk, indien de Nederlandse cultuur in Vlaanderen is ontdaan van de anti-Franse zin, dus een volwaardige cultuur, zoals die in Nederland leeft.

Dan geeft de heer Van Haegendoren een schets van het werk van de Lodewijk de Raet-stichting bij de Nederlandse culturele éénmaking van Vlaanderen.

Vernederlandsing van het bedrijfsleven

De Antwerpse afdeling van het Vlaams Economisch Verbond heeft op 3 maart jl. een colloquium georganiseerd ter bespreking van het thema: ‘De huidige stand van de vernederlandsing van het (Vlaamse) bedrijfsleven’.

Vooraanstaande bedrijfsleiders en juristen hebben daar hun visie gegeven over het doel, de draagwijdte en de resultaten van de wettelijke maatregelen ter vernederlandsing van het Vlaamse bedrijfsleven, zoals die zijn ingevoerd bij de wet van 2 augustus 1963.

Aan het woord kwamen resp. de bekende advocaat mr. De Weerdt, schrijver van de brochure ‘Het taalgebruik in het bedrijfsleven’, indertijd in ‘Neerlandia’ besproken, voorts de heer Theo Pirenne, bedrijfsrevisor, de heer Speth, beheerder van de Generale Bankmaatschappij, de heer De Brouwer, beheerder van de Compagnie Maritime Belge, de heer Van Creveld, afgevaardigd beheerder van de Amerikaanse Mij Procter and Camble n.v. en de heer V. Leysen, die de verzekeringssector vertegenwoordigde.

In het algemeen was men niet ontevreden over de toepassing van de Wet van 2 augustus 1963, die echter hier en daar een letterlijke toepassing niet toeliet, zodat aanvullende wetsbepalingen worden nodig geacht, wil de wet integraal kunnen worden toegepast.

‘Tijd’ van 11 maart jl., waaraan we dit relaas ontlenen meent dan ook dat men bij gemeen overleg, in een geest van eerlijke samenwerking, moet kunnen komen tot een bevredigende toepassing van de taalwetgeving, welke immers tot doel heeft de homogeniteit en de gaafheid van de taalgebieden te verzekeren.

Voltooiing ijzertoren baart grote zorg

Het bedevaartcomité voor de opbouw van de IJzertoren staat nu - twintig jaren na de dynamietering van het eerste dodenmonument - nog voor grote financiële zorgen.

De voltooiingswerken van de IJzertoren hebben tijdens het jaar 1965 ruim 4.2550.000 fr. gekost en hoewel de Kruiskopaktie in hetzelfde jaar de som van 1.800.000 fr. heeft opgebracht, blijven grote financiële moeilijkheden bestaan voor het IJzerbedevaartkomitee. Naast de schulden voor de nieuwe bouw is er de inrichting van de toren binnenin (museumzalen, ontvangstzaal, crypte, enz.).

Het bedevaartkomitee richt dan ook een warme oproep tot al de cultuur- en andere organisaties, de jeugdbewegingen, de besturen van provincies en gemeenten en alle Vlamingen voor onbaatzuchtige geldelijke steun.

29ste Vlaams Nationaal Zangfeest

Op 22 mei a.s. zal in het Sportpaleis te Antwerpen door het Algemeen Nederlands Zangverbond v.z.w. het 29e Vlaams Nationaal Zangfeest worden gehouden.

Aanvang 14.30 uur.

Aan dit zangfeest zal worden deelgenomen door een keur van dirigenten, de Vlaamse Chansonnier Miel Cools, dans-, zang-, turn- en vendeliersgroepen.

Kaarten zijn uitsluitend verkrijgbaar op het hoofdsecretariaat, Oudaan 22 te Antwerpen of door storting op postrekening no. 963.36 ten name van A.N.Z.-Antwerpen (uiterlijk tot en met 21 mei a.s.).

De toegangsprijs bedraagt: voor zitplaatsen 30, 50 en 100 fr.; staanplaatsen 20 fr. Door storting van 3 fr. extra kan men de toezending van de bestelde toegangskaarten bespoedigen.

Luxe programma's met tekst en melodie van de liederen zijn verkrijgbaar tegen betaling van 20 fr. per exemplaar.