Neerlandia. Jaargang 69

A.N.V. Nieuws

Het 70-jarig bestaan van het A.N.V. te Brussel gevierd

De afdeling Brussel, de stad waar het A.N.V. in 1895 werd opgericht, herdacht op waardige wijze deze heuglijke gebeurtenis.

Op de tweede zondag van juni werd in de grote zaal van Hotel Cosmopolite, aan het Rogierplein, een academische zitting gehouden waarop het dagelijks bestuur vertegenwoordigd werd door de heren F. Koote, algemeen voorzitter, dr. jur. G.R. Piryns, plv. voorzitter en mr. J. Fleerackers, 2de secretaris.

Voorts werd de feestelijke herdenking bijgewoond door talrijke afgevaardigden van afdelingen uit Noord en Zuid, met name Amsterdam (de hh. drs. J. Das en L.C. Kutsch Lojenga), Rotterdam (de h.J. van der Burg), 's-Gravenhage (mevr. Lintel-Achtergael, de hh. drs. W. Bijleveld en P. Burger), Noord-Brabant (mej. dr. G. van Rijn), Antwerpen (de hh. M. Lauwerijs, mr. J. Fleerackers, de h. en mevr. J. Domus), Gent (de h.J. de Wit). Land van Waas (mej. M. D'Hont), en Brussel (de hh. P. Heuvelmans, M. van Gijsegem, J. van den Broek, mevr. H. Kremer en mr. Frans van der Elst). Onder de genodigden bevonden zich de heren prof. em. dr. Frans Fransen en dr. paed. D. Merlevede, leden van de raad van advies van de afdeling Oost-Vlaanderen.

De voorzitter van de jubilerende afdeling, de heer P. Heuvelmans, opende de vergadering met een hartelijk welkomstwoord tot alle aanwezigen, en wees daarbij nogmaals op de belangrijkheid van nauwe contacten tussen Noord en Zuid, ter beveiliging van ons gemeenschappelijk cultuurbezit, nu het uit de jongste gebeurtenissen op politiek terrein is gebleken dat de Vlamingen meer dan ooit waakzaam zullen moeten blijven om te behouden wat zij door jarenlange, moeizame strijd verworven hebben.

De heer F. Koote, algemeen voorzitter, die vervolgens als afgevaardigde van het Verbondsbestuur aan het woord kwam achtte de taak van het Verbond, dat 70 jaren onafgebroken activiteit achter de rug heeft, nog lang niet beëindigd. Tussen Noord- en Zuid-Nederland moet een gezonde wisselwerking blijven bestaan. De bevordering van het samenhorigheidsgevoel van alle Nederlandssprekenden en de behartiging van hun gemeenschappelijke belangen liggen nog steeds ten grondslag aan de doelstellingen van het A.N.V. Ook Zuid-Afrika mag. ondanks een tijdelijke verslapping van de vriendschapsbanden, niet over het hoofd worden gezien, en spreker beschouwde het als een verheugend feit dat dit land waarschijnlijk dit jaar een Visser-Neerlandiaprijs toegewezen krijgt.

De algemeen voorzitter bracht ten slotte hulde aan het bestuur van de afdeling Brussel voor het in al deze jaren gepresteerde werk, vaak in zeer moeilijke omstandigheden. Hij prees vooral de verdiensten van de heer P. Heuvelmans, voorzitter, en van de heer M. van Gijsegem die sinds meer dan 30 jaar de functie van secretaris uitoefent.

De heer prof. dr. Max Lamberty, algemeen voorzitter van de Stichting Lodewijk De Raet, en oud-bestuurslid van de afdeling Brussel, sprak namens de afdelingen in Vlaanderen. Deze voordracht vindt men elders in dit nummer.

Namens de afdelingen in Nederland bracht de heer drs. W. Bijleveld, voorzitter van de afdeling 's-Gravenhage, een hartelijke groet aan de feestvierende vergadering.

Het geboortehuis van het A.N.V., restaurant ‘In de Vos’, Grote Markt te Brussel

Hij wenste zich niet aan voorspellingen te wagen, die vaak verkeerd uitvallen, ofschoon hem gevraagd werd over de toekomstmogelijkheden van het A.N.V. te spreken. De wereld waarin wij leven geeft blijk van een onrustwekkende beroering en niemand weet hoe dit alles tenslotte zal verlopen. Dit neemt niet weg dat wij onze eigen taal en tradities trouw moeten blijven, en dat juist daarom een steeds nauwere verbondenheid tussen Nederland en Vlaanderen moet worden nagestreefd. In Nederland evenwel staat men vaak nog onbegrijpend of wantrouwend tegenover de noden van de Zuidnederlandse stamgenoten. De bestaande misverstanden moeten echter uit de wereld worden geholpen, en de Vlamingen, evengoed als de Nederlanders, hebben er belang bij hun vooroordelen en hun afzijdigheid prijs te geven om in de steeds kleiner wordende wereld nog een aaneengesloten taal- en cultuurgemeenschap te vormen.

Inmiddels had de heer prof. Modest lauwerijs uit Antwerpen, één der ‘oude getrouwen’ van het Verbond, aan de bestuurstafel plaats genomen. Zijn gevoelvolle, geïmproviseerde toespraak, waarin hij uiting gaf aan zijn vreugde weer eens te midden van zijn goede vrienden te mogen vertoeven, liet al dadelijk vermoeden dat hij niet zonder meer naar Brussel was gekomen om aan de herdenkingsplechtigheid deel te nemen. Na de voorzitter en de secretaris van de afdeling van harte geluk te hebben gewenst met hun volhardende werkzaamheid, haalde de heer Lauwerijs uit een metalen kastje een mooi geborduurde zijden vlag te voorschijn, die hij onder algemeen applaus aan de heer Koote, voorzitter van het A.N.V., overhandigde. Deze oude, kleurrijke en zinnebeeldig ontworpen vlag, werd reeds vóór Wereldoorlog I door de Antwerpse afdeling van ons Verbond aan ‘De Liederavonden voor het Volk’ geschonken, en de heer Lauwerijs had dit symbool steeds piëteitsvol bewaard. Vanzelfsprekend

[p. 126]

werd dit mooie gebaar, de ‘verrassing’ van deze jubileumviering, door de vergadering ten zeerste gewaardeerd.

Toen nam de heer J. van den Broek, plv. secretaris van de afdeling Brussel, aan het klavier plaats, en bracht voor de staande vergadering het ‘opgedolven’ Lied van het Algemeen Nederlands Verbond ten gehore, waarvan de toondichter Emiel Hullebroeck in een schrijven aan de secretaris van de afdeling Brussel betreurd had dat het niet bij een vorige jubileumviering (in 1960) was uitgevoerd. Dit stil aanhoren van het oude Verbondslied (het dagtekent van 1910) was tevens een treffende hulde aan de gedachtenis van de tekstdichter W. Gijssels en van de componist, nu beiden overleden.

Na het spelen van de drie volksliederen in A.N.V.-volgorde, nam de academische vergadering een einde, en begaven de meeste aanwezigen zich naar het geboortehuis van het A.N.V., het restaurant ‘In de Vos’ op de Grote Markt.

Daar wachtte alle genodigden en afgevaardigden van bevriende verenigingen een gemeenschappelijk aperitief. Op deze geschiedkundige plaats, die er nagenoeg nog uitziet als in de tijd van H. Meert en zijn medewerkers, werd een korte toespraak gehouden door de secretaris van de afdeling Brussel die er de nadruk op legde dat hier en niet elders, op 9 juni 1895, het Verbond boven de doopvont werd gehouden. Hier had immers de eerste vergadering plaats en gebeurde de installatie van het bestuur der eerste en oudste afdeling. Een heildronk, ingesteld op de groei en de bloei van onze 70 jaar oude vereniging, besloot dit korte bezoek aan de bakermat van het A.N.V.

Aan het namiddaguitstapje per toerauto naar Waterloo, n.a.v. de 150ste verjaardag van de veldslag, hebben ongetwijfeld alle gegadigden veel genoegen beleefd. De heer prof. dr. Max Lamberty, die de tocht leidde, toonde zich als kenner van het Napoleontisch tijdvak op zijn best, en bracht het gezelschap weer geheel in de sfeer van de regenachtige junizondag van het jaar 1815, toen het dreigend gevaar van een herverovering van de Nederlanden door de Franse legers voor goed werd afgewend. Een leerrijk bezoek aan de hoeve ‘Le Caillou’, het hoofdkwartier van Napoleon, en aan het Wellingtonmuseum te Waterloo, alsmede aan de kasteelhoeve van Hougoumont, waar lijf aan lijf werd gestreden, werd door alle deelnemers bijzonder op prijs gesteld.

Om ongeveer 7 uur 's avonds stapte iedereen op de historische Grote Markt uit de bus, en werd door de Nederlandse gasten, die nog een lange reis voor de boeg hadden, van het gezelschap afscheid genomen.

De afspraak luidde: Noord en Zuid vinden elkaar terug bij de herdenking van het 75-jarig bestaan van het Verbond dat, wellicht nog met meer luister, in Nederland zal worden gevierd.

Een kort klankbeeld van de jubileumviering werd op 14 juni om 19.00 uur door de B.R.T. uitgezonden.

M. van Gijsegem