Neerlandia. Jaargang 69

[p. 12]

Vlaanderen

Prof. F. Closset overleden

Op 64-jarige leeftijd is te Brussel overleden prof. F. Closset, hoogleraar in de Nederlandse taal en letterkunde aan de universiteit van Luik.

Evenals zijn echtgenote heeft hij zich bijzonder verdienstelijk gemaakt op het gebied van de bevordering en de verspreiding van de Vlaamse letterkunde. Hij vertaalde o.m. gedichten van Greshoff, Heereman en Herwig Hensen in het Frans en hij maakte Herman Teirlinck meer bekend in Franssprekend België.

Gedurende zijn jarenlange periode bij het onderwijs heeft prof. Closset zich bijzonder beijverd voor de studerende jeugd. Hij was voorzitter van de nationale raad voor de jeugd, van de internationale federatie van docenten in de levende talen en een van de oprichters van het Tijdschrift voor Levende Talen.

In de bevordering van de culturele samenwerking tussen Nederland en België heeft hij een actief aandeel gehad.

Vlamingen en Wallonie

In ‘Band’ van 21 november (het veertiendaags Blad voor en van de Vlamingen in Wallonië) is een verslag opgenomen van een in Namen gehouden gewestelijk congres van ‘Band’, waar André Demedts, voorzitter van het Komitee voor Frans-Vlaanderen, een door de Vlamingen zeer gewaardeerde rede hield.

De heer Demedts hield zijn gehoor als voorbeeld voor de uitgeweken Slovaken, die de Vlamingen om steun hadden gevraagd voor hun (de Slovaakse) sociale actie, maar zo vervolgde hij, zij hebben dat gedaan in de taal van het land waar zij wonen, maar voor het met hen toch verbonden gebleven volk. Waarom zou dat de Vlamingen in Wallonië ook niet gegund zijn!

Vlaanderen zelf is geen arm land meer, maar een volk, dat door de toenemende industrialisatie verlost werd van zijn werkloosheid en dat op cultureel gebied ook meer en meer een rijk land wordt. Een voordeel voor de Vlamingen in Wallonië is dat zij, willen ze in Wallonië slagen, verplicht zijn minstens twee talen te kennen, hetgeen voor de ouders betekent, dat zij er voor hebben te zorgen, dat hun kinderen de moedertaal niet verwaarlozen of vergeten.

Om in deze richting te kunnen voortgaan dienen de Vlamingen te beschikken over een goede organisatie. En die is er in ‘Band’, maar nog veel te weinig Vlamingen in Wallonië zijn daarbij aangesloten, met het gevolg dat nog veel te weinig van deze groep kan uitgaan. Ook voor de boerenstand zou het zeer zijn aan te bevelen dat zij ‘Band’ versterkte, want dàn kan deze organisatie er ook voor zorgen dat de overheid niet langer blind blijft voor hun noden op sociaal en ander terrein.

Spreker wees er zijn gehoor op, dat de Benelux-landen, economisch, ná Amerika, Duitsland en Engeland, op de vierde plaats staan, dat er in het Benelux-gebied, 17 miljoen Nederlandssprekenden zijn, dat Rotterdam de eerste haven ter wereld is en Vlaanderen flink vooruitschiet en er dus voor de Vlaamse jeugd een goede toekomst in het verschiet ligt, als... die jeugd de geboden kansen niet laat verloren gaan. ‘Jeugd van Wallonië’, riep de heer Demedts uit, ‘blijft gehecht aan uw organisatie, wordt de dragers van de gedachte, die “Band” week na week verkondigt. Dan zal de Vlaming in Wallonië ook als mens bekeken en behandeld worden’.

Nijpend tekort aan culturele centra

Prof. dr. Fr. van Mechelen heeft op een onlangs te Brussel gehouden colloquium, ingericht door de Studiegroep voor Cultuurbevordering, gesproken over de culturele infrastructuur in Vlaanderen.

Genoemde studiegroep maakt nl. in opdracht van minister Van Elslande een grondige studie over dat onderwerp, alsmede over de professionele opleiding van cultuurfunctionarissen.

Prof. Van Mechelen schetste in de eerste plaats de miserabele tekorten op het gebied van zalen, waarin culturele manifestaties tot heden moeten plaatsvinden.

Voorts behandelde hij drie aspecten, die de noodzakelijkheid van betere en ruimere accommodatie dier cultuurcentra duidelijk beklemtonen, t.w. de groeiende vrijetijdsbesteding, het stijgende welvaartspeil, dat de gezinnen in Vlaanderen de middelen verschaft van die vrije tijd ten volle te profiteren en in de derde plaats het gespreid onderwijs, waarnaar we ook in Vlaanderen met kracht streven, nl. verplicht onderwijs tot 17 jaar, gratis onderwijs tot 18 jaar en meer en grotere beurzen voor het hoger onderwijs.

Er zijn tekenen, dat in Vlaanderen de noodzaak van op te richten cultuurcentra, ter bevordering van een juiste vrijetijdsbesteding, wordt ingezien. Maar prof. Van Mechelen legt er de nadruk op, dat men bij de bouw van nieuwe of verruiming van reeds bestaande centra niet anarchistisch moet tewerk gaan, doch dat er overleg moet worden gepleegd en niet langs elkaar moet worden heen gewerkt. Overleg t.a.v. vormgeving, gewestelijke of intercommunale centra. Moet het centrum ook gelegenheid bieden voor andere vormen van vrijetijdsbesteding, of moet het enkel en alleen dienen voor de culturele vrijetijdsbesteding?

De Studiegroep voor cultuurbevordering wil op deze en andere vragen langs wetenschappelijke weg de meest verantwoorde antwoorden geven. Want de uitbouw van culturele centra en vooral de uitbouw van een culturele infrastructuur moeten de onderbouw en het onderpand uitmaken van een waarachtige culturele autonomie in Vlaanderen.

‘Belgie in de wereld’

Afdeling Limburg

In het meinummer van Neerlandia - 1964 hebben wij melding gemaakt van de oprichting van de afdeling West-Vlaanderen van de Stichting ‘België in de Wereld’.

De Standaard van 25 november bericht dat op 23 november jl. op initiatief van gouverneur Roppe te Bokrijk een provinciale afdeling in het leven is geroepen.

Elke provincie heeft haar eigen verhoudingen t.o.v. de uitgeweken landgenoten, zodat ook de aktiviteit m.b.t. deze verhouding best gedragen wordt door mensen uit de provincie. Anderzijds nemen de emigranten spontaner kontakt op met de gevoelseigen provincie dan met het naamloze ‘Brussel’ - aldus een opmerking tijdens de stichtingsvergadering.

De afdeling zal een inventarisatie opmaken van de Limburgse emigranten en aandacht schenken aan de informatiemiddelen tot voorlichting van Limburg. Het secretariaat is gevestigd op het provinciaal bestuur, dr. Willemsstraat 23 of Luikse steenweg 118 te Hasselt.

Deze Limburgse afdeling zal zich ook inspannen een groep van 200 Vlamingen uit Canada, die in het najaar 1965 het geboorteland hoopt te bezoeken, zo feestelijk mogelijk te ontvangen als deze groep ook een bezoek aan Bokrijk zal brengen.

Taalarmoede in Brussel

Het college van Burgemeester en Schepenen der stad Brussel heeft op voorstel van burgemeester Cooremans een inspectie-opdracht verleend aan mevrouw G. van Straelen-Van Rintel, om een onderzoek in te stellen naar het vaardig spreken der moedertaal in de Nederlandstalige onderwijsinstellingen.

De inspectie heeft aangetoond dat het met het spreken van ABN in de scholen triest is gesteld, aldus mevrouw Van Straelen in een onderhoud met ‘De Standaard’.

Als resultaat van de inspectieopdracht is van haar hand een brochure verschenen: ‘Het spreekonderwijs in de moedertaal-Didactische handleiding’, aan de hand

[p. 13]

waarvan het spreekonderwijs in de moe dertaal tot een zo hoog mogelijk peil kan worden opgevoerd.

Volgens de in de brochure opgenomen cijfers ligt het aantal van huis uit beschaafd sprekende leerlingen bij de 4 ten honderd (lager onderwijs: 4,9% voortgezet onderwijs: 3,1%).

Naar aanleiding van deze wel zeer sobere cijfers merkt ‘De Standaard’ op, dat een dergelijk cijfer de hoerastemming doet verstommen: ‘Wij vlamingen’ - aldus het Brusselse dagblad - ‘vechten voor een taal, die wij niet eens kunnen spreken. De vraag of wij dan een culturele autonomie waardig zijn, durven wij niet beantwoorden. Onze scholen hebben zelfs geen spraakleraren. In het meer-ontwikkelde Nederland is de spraakleraar een normaal fenomeen.’