Neerlandia. Jaargang 67

Vlaanderen

Studiedag te Borgharen over Overmaas

In het Europahuis te Borgharen (Ned. Limburg) werd op 20 april een studiedag gewijd aan Overmaas. De bijeenkomst stond onder leiding van Dr. H.J.G. Waltmans, leider van de volkshogeschool te Borgharen en werd bijgewoond door Noord- en Zuidnederlanders, onder wie verscheidene burgemeesters van Nederlands-Limburgse gemeenten. De heer J. Veltmans vertegenwoordigde het A.N.V.

[p. 86]

De heer J. Gouverneur hield een lezing over de sociale situatie van Overmaas. Hij vermeldde o.a., dat op een actieve bevolking van 11.015 zielen er niet minder dan 4910 mobiele arbeidskrachten zijn, die meestal in het Luikse en in Verviers werken. Dit heeft natuurlijk de nodige sociale en culturele gevolgen. Ook de jeugd is voortdurend ten prooi aan verfransing. Frans praten staat nu eenmaal voornaam. Een hoopgevend verschijnsel is evenwel het stijgende succes van de schoolbus, die de kinderen uit de Voerstreek naar de middelbare scholen in Tongeren brengt. Spr. hoopte, dat in Overmaas binnenkort fabrieken gevestigd zouden worden, omdat dit het enige middel is de bevolking los te maken van de sociaal-economische en bijgevolg culturele druk van Luik met zijn anti-Vlaamse inslag.

Dr. P.C. Paardekooper wees in zijn toespraak op de buitensporige culturele aggressiviteit van de Walen. Hij drong o.m. aan op het voeren van een grootscheepse culturele propaganda van Maasstricht uit naar het gebied van Overmaas. Hij zag hierbij ook een taak weggelegd voor het A.N.V.

In de discussie werd, met name van Nederlandse zijde, veel aandacht besteed aan de uitbreiding van het toerisme naar Overmaas.

Men wil deze studiedag nog door meer van dergelijke bijeenkomsten laten volgen. Het is inderdaad te wensen, dat het niet bij dit ene uitstekende initiatief zal blijven.

Boeken voor de voerstreek

Uit De Standaard van 30 april nemen wij het volgende over:

‘Het Comité d'action Wallonne bereidt een grootscheepse campagne voor om de Vlaamse Voerstreek te verfransen. Eén van de middelen, die het wil gebruiken, is het organiseren van Franse bibliotheken. Het beste antwoord dat de Vlamingen daarop kunnen geven, is het steunen van de bestaande Vlaamse initiatieven.

Hier is een interessant voorbeeld:

De v.z.w. Noordstarfonds, die al geruime tijd de Vlaamse werking in de Voerstreek helpt, heeft voor een ‘Reizende Bibliotheek’ al duizenden boeken bijeengebracht. Thans wil zij een actie over geheel Vlaanderen bevorderen om boeken in te zamelen voor de Vlaamse boekerijen van de Voerdorpen. De actie gebeurt na ruggespraak en in samenwerking met het ‘Langohr-Veltmans-Komitee’, dat al vele jaren de leiding heeft van de strijd in Overmaas. Het Noordstarfonds heeft nu al enkele kisten met boeken klaar staan. Het fonds en het Langohr-Veltmans-Komitee doen een beroep op alle Vlamingen het aantal te helpen opvoeren tot enkele duizenden Nederlandstalige boeken. In de Voerdorpen zal er een propaganda-actie worden begonnen om de mensen de weg naar de Vlaamse bibliotheek te wijzen. Stuurt boeken (nieuwe spelling) naar: Noordstarfonds Kulturele Stichting, Groot-Britanniëlaan 47, Gent, of secretariaat V.O.S.-B.V.O.S., E. Jacqmainlaan 124, Brussel-I. (Men zie ook ons redactioneel artikel).

Wij voegen hieraan toe, dat het A.N.V. dit jaar voor een belangrijk bedrag aan boeken heeft verzonden. Het wil gaarne verdere diensten verlenen en het verzoekt alle Noordnederlanders, die geschikte boeken willen afstaan voor de ‘Reizende Bibliotheek’ voor de Voerstreek, deze te zenden aan het Verbondskantoor van het A.N.V., Surinamestraat 28, Den Haag.

Lustrumcongres van het Pennoen

Op 6 april jl. vond onder voorzitterschap van Mr. A. de Beuckelaere, het 5e Congres plaats, dat ingericht werd door de groep van het bekende Vlaamsgezinde maandblad Het Pennoen. De congressen van Het Pennoen, congressen waar de vele vrienden van het tijdschrift elkaar treffen, beginnen stilaan een goede traditie te worden.

De referaten, die er gehouden worden, zijn meestal de moeite waard. Een bewijs hiervoor vindt men in de bundel ‘Het Federalisme in Vlaanderen’, dat uitgegeven is door Het Pennoen, en waarin een aantal referaten, op deze congressen ten gehore gebracht, samengebracht werden. De lezer van Neerlandia zal zich misschien herinneren, dat wij dit boek destijds met veel lof in ons blad bespraken (zie aprilnummer 1962 blz. 69).

De eerste inleiding werd gehouden door Mr. A. Loossens, secretaris van het Vlaams Aktiekomitee voor Brussel en Taalgrens.

Spr. wees o.m. op het sterke verband tussen de sociaal-economische en de taalaspecten van de Vlaamse Beweging.

Mr. V. de Wachter, lid van het hoofdbestuur van de V.V.B. en voorzitter van de afdeling Mechelen van het A.N.V., onderzocht de problemen van de Europese integratie vanuit een Vlaams standpunt. Spr. kwam tot de conclusie, dat culturele autonomie en culturele integratie van Noord- en Zuid-Nederland, gezien tegen de Europese achtergrond, voor Vlaanderen een levensvoorwaarde betekent.

Een forumbijeenkomst over de verhouding tussen Vlaamse Beweging en streven naar wereldvrede besloot dit ten zeerste geslaagde congres.

Vde Kempense volksculturele dagen te Schoten (Antwerpen)

Van 5 tot 13 juli zal de Stichting ‘Kempense Volksculturele Dagen’ haar vijfde Internationaal Volksdansfestival te Schoten houden.

Deze Stichting werd ruim 4 jaar geleden in het leven geroepen om zowel in binnen- als buitenland de aandacht te vestigen op de Vlaamse volkscultuurwaarden; daarnaast biedt zij tijdens de internationale festivals de gelegenheid aan andere Europese volken hun volkskunstuitingen te manifesteren.

Aan vroegere festivals namen jongens en meisjes uit Denemarken, Duitsland, Engeland, Finland, Frankrijk, Griekenland, Ierland, Italië, Joegoslavië, Nederland, Noorwegen, Oostenrijk, Spanje, Vlaanderen, Wallonië en Zweden deel.

Het rijk gevarieerde programma voorziet in concerten, feeststoeten, avondvoorstellingen, openluchtfeest, internationale volksdansréunie (zondagavond 7 juli), rondreis door de Vlaamse provincies, bezoek aan de Voorkempen enz. Dansgroepen in streekkledij.

Het plaatselijk Cultureel Centrum houdt een tentoonstelling van beeldende kunsten. Verscheidene beiaardconcerten worden gegeven en het gemeentebestuur van Schoten organiseert op 13 juli een bijzondere voorstelling van 2 gastgroepen. Het algemeen secretariaat der Stichting, Gasstraat 42 te Antwerpen, alsmede de V.V.V.-Voorkempen, ten gemeentehuize Schoten, verstrekt gaarne alle gewenste inlichtingen (tel. 52.44.84).

25e Vlaams filologencongres

Op 17 april jl. heeft prof. dr. F. Camerlinckx, directeur van de rijkshandelshogeschool in Antwerpen, in zijn kwaliteit van voorzitter van de vereniging Het Vlaams Filologencongres, het 25ste congres van de Zuidnederlandse filologen geopend in de Sinjorenstad.

In zijn openingsrede sprak hij over het verleden en de toekomst van deze congressen. Deze zijn voortgekomen uit de Nederlandse taal- en letterkundige congressen, waarvan het eerste in 1849, op initiatief van dokter F.A. Snellaert, in Gent werd gehouden (zie het aprilnr. van Neerlandia 1960, blz. 44). In 1910 werd een eigen Vlaams taal- en geschiedkundig congres gehouden; in 1913 het Tweede Vlaamse Filologencongres. Het ene jaar heeft de bijeenkomst in Noord-, het volgend jaar in Zuid-Nederland plaats. Zij winnen steeds in belangrijkheid; dit jaar werden er niet minder dan dertig lezingen gehouden door buitenlandse geleerden. Misschien komen wij later op een of meer van deze lezingen terug.

Met recht kon prof. Camerlinckx aan het slot van zijn rede constateren, dat de geschiedenis van de congressen tegelijk die is van de Vlaamse bewustwording. Wat dat betreft hebben die hun werk nu wel gedaan, maar toch blijven die voor de toekomst nog van groot belang.