Neerlandia. Jaargang 66

Twaalfde conferentie van de Nederlandse letteren

Donderdag 13, vrijdag 14 en zaterdag 15 december werd de twaalfde conferentie van de Nederlandse Letteren gehouden in het oude stadhuis te 's-Gravenhage.

In het januarinummer hopen wij aan de daar gehouden besprekingen over het thema: ‘Taak en positie van de Nederlandse letterkunde in het Europa van morgen’ ruime aandacht te schenken.

In het Bulletin van de algemene conferentie der Nederlandse Letteren, Gedeeld Domein van december 1962 nr. 14 troffen wij een voorbeschouwing aan van Anton van Duinkerken, getiteld ‘Bij de twaalfde conferentie’.

Hierin merkt hij o.a. op dat de Gemengde Technische Commissie aan het dagelijks bestuur van de conferentie het denkbeeld heeft ingegeven dit jaar het terrein van de geestelijke werkdadigheid te verruimen door op het studieprogram voor het eerst de kwestie te plaatsen, wat er met de Nederlandse taal en letterkunde kàn gebeuren, in een Europa dat zich van zijn culturele eenheid sterker bewust wordt en dat wellicht aan dit bewustzijn een uitdrukkingsvorm zal geven in snelgroeiende lichamen van politieke, sociale en culturele aard.

Van Duinkerken constateert een onbekendheid bij de buitenlandse geleerden met onze moedertaal, met het gevolg, dat in grote studies over literaire genres en vormen de Nederlandse verschijnselen op het gebied van b.v. de ridder-epiek, de ontwikkeling van het sonnet, het barokke theater, de psychologie van de romantische mens, de structuur van de roman of de beeldspraak van het symbolisme slechts heel terloops ter sprake komt.

Nederland - zo gaat hij voort - mist

[p. 201]

de buitenlandse aansluiting, die in andere landen sterk inwerkt op hetgeen men de canoniciteit van de nationale letterkunde in de wereld zou kunnen noemen.

Niemand, zo zegt Van Duinkerken, promoveert in Perzië of Brazilië op Willem Bilderdijk of Pieter Nieuwland, maar wanneer in Frankrijk de gedichten van Lamartine of Alfred de Vigny tijdelijk buiten de belangstelling van het lezende publiek vallen, is er in Perzië of in Brazilië nog wel een universiteit waar op deze dichters wordt gepromoveerd. Men zou tot de gedachte kunnen komen dat de Nederlandse letteren als geheel genomen geen buitengewoon belangwekkend volksbezit zouden zijn en dat ze in ieder geval oneindig minder betekenen dan de Franse, de Duitse, de Engelse en zelfs de Scandinavische, Italiaanse en Spaanse letteren.

Of het gemakkelijk zal zijn te strijden voor de integratie van de Nederlandse literatuur uit heden en verleden in een totaalbeeld van de Europese cultuurontwikkeling is een vraag die nog niet beantwoord werd. Maar de conferentie komt niet bij elkaar om uitsluitend gemakkelijke aangelegenheden in prettige samenwerking tot een behoorlijk resultaat te brengen. Zij dient zich rekenschap te geven van de moeilijke vraagstukken.