Publicaties
Boekbesprekingen
Leo Picard: Van Vlaamse Beweging naar sociale revolutie. Verspreide geschriften. Met een inleiding door Michel Oukhow. Antwerpen, Uitgeverij Ontwikkeling, 1961. 8o. 266 blz. geb. 145 B.fr.
Leo Picard is een noncomformist en hij berijdt gaarne stokpaardjes, liever gezegd in de laatste jaren één groot stokpaard, nl. dat de Vlaamse kwestie alleen opgelost kan worden door een radicale ommekeer in het Belgische maatschappelijke bestel. Daarbij keert hij zich fel tegen het federalisme. Wat het laatste betreft, is er een duidelijke lijn te bespeuren in zijn opvattingen sedert de jaren twintig. Hij is noncomformist in zoverre hij er niet voor schroomt in te gaan tegen standpunten, die geestverwanten van hem innemen. Dat blijkt o.m. uit een opstel, dat hij in 1930 schreef over het Vlaamse separatisme, of uit een felle aanval, in 1931, op het federaal statuut van de frontpartij, dat zijn vriend Herman Vos opgesteld had.
Deze essays zijn samen met een 16-tal andere van zijn hand herdrukt in een boekwerk, uit welks titel duidelijk de evolutie van Picard's opvattingen t.a.v. de oplossing van het Vlaamse vraagstuk blijkt. Deze opstellen zijn geschreven in een tijdsbestek van meer dan 45 jaar. Voor hen, die zich interesseren voor de geschiedenis van de Vlaamse Beweging, is het bepaald de moeite waard kennis te nemen van Picard's polemische geschriften uit vroeger tijd. Enkele recente essays hebben hun waarde voor de huidige discussie over de oriëntering van de Vlaamse Beweging.
Zoals ik in besprekingen in dit blad van enkele van Picards, in tijdschriften gepubliceerde, artikelen reeds eerder opmerkte, prikkelen zijn beschouwingen vaak tot tegenspraak, ook waar men een heel eind met hem mee kan gaan - met name in zijn analyse van de sociale grondslagen van de Vlaamse Beweging -, maar tevens werkt lezing ervan altijd stimulerend. Picard is een intelligent en onafhankelijk man, die zich nooit in het gareel van een partij of een beweging heeft laten spannen. Hij verdedigt nooit een ‘partij’lijn. Daarin ligt zijn charme en daarin ligt ook zijn betekenis verscholen. Een bijzonder aardig beeld van zijn persoonlijkheid krijgen we ook uit de inleiding door Oukhow en uit de terugblik op zijn eigen leven - ‘balans van een flamingantenleven’ - waarmee de bundel begint. De uitgave van dit boek is een bijzonder goed initiatief geweest.
W.