Neerlandia. Jaargang 64

Boekbespreking

Martinus Nijhoffs Boekhandel en Uitgeverij n.v. Den Haag

Van Dale, Groot Woordenboek der Nederlandse Taal, achtste geheel bewerkte en zeer vermeerderde druk; aflevering 12 en 13. Prijs per aflevering f 3, -.

De twaalfde aflevering begint met ‘oprichtingsakte’ en eindigt met ‘platform’. aflevering 13 loopt tot representatie.

Nog zeven van deze afleveringen en het Groot Woordenboek der Nederlandse Taal zal gereed zijn en zal zonder twijfel in duizenden boekenkasten, zowel op kantoren als in huizen prijken en geregeld worden geraadpleegd, als we streven naar het schrijven van goed Nederlands. Zelden zal dit Woordenboek, dat vrijwel ieder woord in zinsverband opneemt en daardoor zeer aan waarde wint, tevergeefs worden opgeslagen.

N.V. Uitgeverij W. van Hoeve te 's-Gravenhage

De Waterkant van Nederland, door M. Ruytenschildt.

De bekende schrijver van boeken en artikelen over de watersport, hoofd van het Bureau voor Watertoerisme, stelde een fotoboek over Nederland samen zoals de watersportliefhebber ons land ziet en er van geniet. Ruim 80 fraaie watersport- en landschapsfoto's, een vlotte tekst en talrijke aanwijzingen maken het boekje aantrekkelijk.

Formaat 15 × 22,5; omvang 148 bldz.; prijs gebonden f 7,50, voor leden A.N.W.B. en N.K.B. en leden van verenigingen aangesloten bij K.V.N.W.V. en N.K.B. slechts f 6.50,

J.B. Wolters' Uitgeversmij N.V. Groningen

Het beeld der Nederlandse literatuur, door A. Sivirsky; in twee delen. Prijs per deel f 12,50.

Het eerste deel van dit prachtwerk vangt aan met de periode der ridderlijke verbeelding (1150-1400) en wordt afgesloten met Multatuli, Staring, Tollens, de Vlaming Jan Frans Willems en Betje Wolff.

Het tweede deel bevat de letterkunde van de ‘Tachtigers’ tot en met de ‘Vijftigers’.

Dit boek heeft de bedoeling de leerlingen vertrouwd te maken met literatuur, zegt de schrijver in zijn voorbericht.

Daarom heeft hij gekozen voor de structurele beschouwing der letterkunde, door het zoeklicht scherp in te stellen op de onderlinge betrekkingen der literaire voortbrengselen, waardoor toch het beeld der Nederlandse literatuur gegeven wordt.

De eenheid van de Nederlandse literatuur wil hij ook in het onderwijs tot uitdrukking brengen.

Elk hoofdstuk vangt aan met een literaire tekst, waarop een analyse volgt, waarbij de beleving van het kunstwerk primair blijft. Uit de commentaar blijkt steeds wat traditioneel en wat creatief is, schoon en onschoon, ook door welke motieven de kunstenaar gedreven werd en met welke middelen hij de scheppingsdrang verwezenlijkt heeft. De leerling krijgt een beeld van de structuur van een bepaalde periode, hij raakt vertrouwd met het letterkundig kunstwerk en met de totaliteit der Nederlandse literatuur.

Dit leerboek is niet volledig (kan het ook niet zijn), maar het is wel alzijdig en wel zo, dat de leraar bij zijn onderwijs een keuze kan maken en er op vertrouwen mag, dit boek als een betrouwbare gids te kunnen raadplegen.

Het tweede deel kent drie perioden: De vernieuwing onzer letteren (1880-1905), de periode van het idealisme, de idee en de ideologie (na 1905) en de periode van het expressionisme (van 1914 tot heden). Een slothoofdstuk is gewijd aan het romantisch rationalisme (van 1932 tot heden). Bijzondere aandacht schonk de schrijver aan Joost van den Vondel, Multatuli, Gezelle, Frederik van Eeden, Martinus Nijhoff, A. Roland Holst en Gerrit Achterberg.

De leraren in de Nederlandse taal- en letterkunde, die bij de leerlingen op gymnasia, lycea en H.B.S'-en, belangstelling trachten te wekken voor de Nederlandse literatuur, zullen de verschijning van dit boek van harte toejuichen.

Vouwblad van de N.R.C.

De Nieuwe Rotterdamse Courant N.V. heeft onlangs een vouwblad uitgegeven betreffende de weekeditie N.R.C., de luchtpostuitgave van genoemd blad.

Dit zeer handig uitgevoerde vouwblad geeft bij een wereldkaartje een lijst van de abonnementsprijzen per kalenderkwartaal, noemt de betalingsmogelijkheden in de verschillende landen, somt de voordelen op van een abonnement op deze weekeditie, ‘een sterke band met Nederland’, en bevat een lijstje van Meulen-hoff-pocketboeken, waaruit men een keuze mag doen, als een abonnement van minstens drie maanden wordt genomen.

Uiteraard bevat dit vouwblad een formulier, waarbij men zich als abonné kan aanmelden.

Onze taalblaadjes, uitgegeven door Albert Blontrock, St. Joosten-ten-Node, Brussel.

De uitgever van ‘Onze taalblaadjes’ wil daarmee in de eerste plaats alle Vlamingen, die ernstig naar taalverruiming streven, daarbij terzijde staan.

Op klare en bevattelijke wijze zullen dialectismen, gallicismen, anglicismen, germanismen, woordschikking, woordgebruik en het juiste voorzetsel besproken worden.

De verschillende rubrieken zijn gedrukt op papier van verschillende kleur, hetgeen systematische opberging vergemakkelijkt.

Foute woorden en uitdrukkingen worden in zinnetjes opgenomen, waarop dan de verbeterde woorden en uitdrukkingen

[p. 64]

in een goede zin volgen.

Aan het slot is nog een taalkundige bibliografie voor Noord- en Zuid-Nederland opgenomen, waarin ook geregeld ‘Neerlandia’ wordt aangehaald.

De uitgever Albert Blontrock dankt in zijn ‘Ter inleiding’ enige taal-deskundigen, onder wie Dr. F.C. Dominicus, lid van ons Verbondsbestuur, voor hun aanmoediging.

Wij zijn ervan overtuigd, dat deze ‘Taalblaadjes’ voor velen een onmisbare steun zullen zijn bij hun streven naar een grondiger beheersing van de moedertaal.

‘Onze taalblaadjes’ verschijnen voorlopig driemaandelijks, ten getale van 15. De 1ste reeks (1 dec. 1959-31 dec. 1960) bevat 100 blaadjes met afdelings- en rubriekkaarten. Prijs f 4,70; rijksdelen overzee: f 5,50.