Neerlandia. Jaargang 63

[binnenkant achterplat]

Boekbespreking

Koninklijke Van Gorcum's Uitgeverij te Assen.

De Abdij Mariënkamp te Assen, door M. de Bakker. Prijs f 1,25.

De studie van Maria de Bakker voert ons terug naar de jaren van strijd tussen de Drenten en het Bisdom Utrecht, een strijd, die bisschop Otto het leven kostte in de slag bij Ane. De Drenten moesten zich later buigen voor de toenemende macht der bisschoppen en beloofden bij de verzoening van 1228 een schatting te zullen betalen en een klooster te zullen stichten.

De abdij, die eerst in de buurt van Coevorden werd gesticht, is in latere jaren naar Assen overgebracht.

Over de geschiedenis van de Abdij Mariënkamp - een klooster voor Cisterciënzerinnen - geeft dit boekje van 50 bladzijden zeer veel merkwaardigs.

Martinus Nijhoff's Boekhandel en Uitg. Mij, N.V. te 's-Gravenhage.

Van Dale, Groot Woordenboek der Nederlandse Taal, achtste geheel nieuw bewerkte en zeer vermeerderde druk, aflevering 8. Prijs per aflevering f 3,-.

De achtste aflevering gaat van ‘judicieus’ tot ‘kostelijk’ op bladzijde 1024.

Wij herhalen nog eens, dat de spelling in dit nieuwe woordenboek de officiële woordenlijst van de Nederlandse taal van 1954 volgt, behoudens zeer enkele afwijkingen.

In de tekst van het woordenboek is de voorkeurspelling gevolgd.

Vrijwel iedere bladzijde van deze 8ste aflevering getuigt van de grote deskundigheid, nauwkeurigheid en uitvoerigheid, bij de bewerking in acht genomen.

Het is bijna ondenkbaar, dat men dit woordenboek tevergeefs zou raadplegen.

Het is eveneens bijna ondenkbaar, dat men zich Van Dale's Groot Woordenboek, hetzij voor gebruik thuis, hetzij op kantoor, niet zou aanschaffen.

N.V. Uitgeverij Nijgh & van Ditmar te 's-Gravenhage.

In staat van beschuldiging, door Pierre Dubois. Prijs geb. f 7,90; B. fr. 125,-.

Het is de hoofdfiguur in deze roman van Dubois, die zich in staat van beschuldiging stelt. Deze man - Lucas - trouwt een vrouw Edith, maar laat haar weer los, omdat in het huwelijk een grote verwijdering tussen deze twee mensen kwam.

Jaren later leest hij, tot zijn grote ontsteltenis in een krantenbericht, dat zij b gearresteerd wegens het doden van een pasgeboren kind.

Van dit ogenblik af komt voor hem de vraag of op de een of andere manier deze wanhoopsdaad hem ook aangaat, of hij er niet mede verantwoordelijk voor is.

Hij moet hierover tot klaarheid komen en antwoord vinden op die vraag.

Lucas verlaat zijn woonplaats en trekt naar het buitenland. Maar al onttrekt hij zich aan zijn oude omgeving, de vragen laten hem niet los, integendeel zij stapelen zich voor hem op en drukken hem ter neer.

Het leven met Edith en het leven daarna, een leven, waarin nog twee vrouwen een rol spelen en waarin eigenlijk alles misging, het hoe en waarom en de vraag of hij bewust of onbewust de oorzaak was van die mislukte levens, wurgen deze man, die verlangt naar tederheid en begrip, maar die door levensangst wordt gefolterd en er niet meer uitkomt.

Een brief van een dier beide vrouwen, waarin zij hem mededeelt aan een dochtertje - ook zijn dochtertje - het leven te hebben geschonken, maar die tevens voorgoed afscheid van hem neemt, wordt de druppel, die zijn lijdensbeker doet overlopen.

Hij pleegt, zo lijkt het, zelfmoord door ver drinking. Lucas neemt daardoor - zo voelt Dubois het - afscheid van zijn angst en van al wat hem kwelde en zal nu een - zoals hij vermoeldelijk verwachtte - veilig toevluchtsoord betreden.

Lucas stelde zich zelf in staat van beschuldiging en voltrok ook zelf het vonnis, een doodvonnis.

Zuid - Hollandsche Uitgevers Maatschappij, Den Haag.

Het leven danst, in drie delen: Tarantella, Pas des Deux en Keizerwals, door Gerda Achen. Prijs gebonden per deel f 8,90; ingen. f 7,-.

Deze drie fraaie boeken bevatten de geschiedenis van het Italiaanse dansersgeslacht Lesina. Gerda Achen, die de lezers zich misschien nog herinneren uit onze bespreking van haar grote trilogie: ‘Het geslacht De Grano’, heeft zelf als danseres door geheel Europa gezworven.

De trilogie: ‘Het leven danst’ begint ten tijde van de Franse revolutie en de opkomst van keizer Napoleon. Gerda Achen schildert vol talent deze familie tot in het derde geslacht, maar tevens voert zij ons binnen in de treffende geschiedenis van het Frankrijk dier tijden.

Mary van Carisbrooke, door Margaret Campbell Barnes. Prijs geb. f 11,50; ingen. f 9,-.

Mary van Carisbrooke is de dochter van een der krijgslieden op het kasteel Carisbrooke op het eiland Wight, waar koning Karel I (1600-1649) na zijn vlucht uit Hampton Court, zijn laatste tragische jaren slijt en in haar een trouwe dienares vindt, die belangrijke brieven naar binnen en naar buiten helpt smokkelen en de talrijke pogingen van de koning en zijn getrouwen, om wederom de vlucht te nemen, krachtig steunt.

Het grote drama, waarin Karel I en de Puriteinen, Oliver Cromwell en de zijnen, de hoofdpersonen zijn en dat eindigt op het schavot, waar koning Karel wordt onthoofd, beschrijft de begaafde geschiedschrijfster Campbell Barnes ons op voortreffelijke wijze.

Een vrouw vecht zich vrij, door Robert S. Close. Prijs geb. f 7,90; ingen. f 6,-.

De Australische schrijver Robert Close geeft hier het levensverhaal van Eliza Callagham, die voor een klein vergrijp een doodvonnis tegen haar - een meisje van 17 jaar - hoort uitspreken en - begenadigd! - wordt gedeporteerd naar Van Diemensland, het toenmalige Engelse bannelingenoord.

Een aangrijpende roman, grotendeels aan de geschiedenis ontleend, waarin niet alleen het leven van een zwaar beproefde jonge vrouw, maar ook de toestanden van Engeland uit het begin van de 19de eeuw, een tijd vol onrecht en schandelijke sociale verhoudingen, worden beschreven.

Wolken boven Hellesta, door Margit Söderholm. Prijs geb. f 8,90; ingen. f 7,-.

Wie de Anckarbergs heeft gelezen, bevindt zich in deze nieuwe roman van de Zweedse schrijfster op bekend terrein. Want we ontmoeten hier Carl Anckarberg, de heer van het oude landgoed Hellesta, verloofd met Margreta, die hij op het landgoed voorstelt aan zijn familie. We komen dan in een bijna detectivistisch verhaal terecht, als Margareta niet rust, voordat zij er achter is gekomen, wie onder de familieleden het geluk van haar en Carl bedreigt. Zij weet na dagen van spanning het geheim te ontsluieren en ontdekt in Eva, de zuster van Carl, haar vijand, die een huwelijk van haar broer tot elke prijs wil beletten, omdat zij daardoor op het tweede plan zou worden geschoven.

Wacht op mij, door Nevil Shute. Prijs geb. f 9,90,

De meesterverteller, Nevil Shute waagt zich in dit boek aan de beschrijving van een wereld, waar het noordelijk halfrond, tengevolge van radio-actieve straling, is te gronde gegaan en het werelddeel Australië door de naderende straling wordt bedreigd.

Nevil Shute geeft ons de normale en wonderlijke reacties, waartoe de mens wordt gedreven, als er geen uitweg meer voor hem is en waarin on verwacht heldendom, zorg voor anderen en ook een vreemde onverschilligheid voor het onontkoombare zich openbaren.

Als de elementen razen, door Frank W. Lane. Prijs geb. f 9,90; ingen. f 7,90.

Wilt U weten hoe wervelstormen, tornado's, waterhozen, lawines, vulkanische uitbarstingen en aardbevingen ontstaan, en verlopen, landen en volkeren teisteren, hun verloop dus en hun uitwerking, neem dan dit boek van Frank Lane ter hand. Wie zijn boeiende boek over ‘Dieren in duizend gedaanten’ heeft gelezen, weet, dat ook hier een man aan het woord is, die, na jaren van wetenschappelijke nasporingen, ons alles kan vertellen over de vernielende krachten der elementen, maar ook ons vele geheimen openbaart over hagel, sneeuw, onweer enz. Vele fraaie foto's verluchten dit zeer lezenswaardige werk op bijzondere manier.

Forum Boekerij (Ad. M.C. Stok) - 's-Gravenhage.

Kattenkwaad, door Doreen Tovey. Prijs geb. f 7,90; ingen. f 6,-.

Wie zich aangetrokken gevoelt tot een aller kostelijkst verhaal over de wonderlijkste avonturen van de koningen der katten, de Siamezen, leze dit grappige boek, van Doreen Tovey, die vol humor de heerszucht en vele eigenaardigheden van haar katten beschrijft.