Neerlandia. Jaargang 60

[p. 61]

Negende Frans-Vlaamse Waregem-Dad

Demonstratie van culturele lotsverbondenheid

Op zondag 2 september werd in Waregem in de feestzaal van het instituut O.L. Vrouwe Hemelvaart de 9de Frans-Vlaamse Kultuurdag gehouden, onder leiding van André Demedts. In de voormiddag sprak pater dr. D. Stracke over ‘De geboorte van de Nederlandse beschaving’, waarbij de spreker er aan herinnerde, dat vóór 750 het kernland der Franken niet minder dan 50 kloosters als zovele brandaunten van geestelijk leven telde en dat men vóór de verromanisering der Fransen tussen Seine en Loire meer dan 300 Frankische woorden in de Romaanse taal aantrof.

De geboorte van onze Nederlandse beschaving - aldus dr Stracke -, ligt blijkens een uitnemend verslag in De Linie van 7 september, verstrengeld met het Frankische erfgoed in een tijd (de Merovingische tijd), toen men in Parijs ook Nederlands hoorde; deze beschaving schrijdt langs Reims en Orleans; een bisschop van Amiëns herstelde het Diets in ere voor de preken zijner priesters.

Duidelijk komt deze beschaving nog tot uiting in de schilder-, weef-, ceramiek- en de bouwkunst en niet het minst in de velerlei boeken uit die periode, waarin de beschaving zich heeft vastge-legd: de veelvuldige ‘codices’ (zie ons artikel in Neeriandia van juli-augustus, bladz 49, waar gesproken wordt van de codices, met betrekking tot het verhaal van den Vos Reynaarde, in België en Frankrijk te raadplegen) de psaltera, de martyreologia.

Pater Stracke bepleitte het verschijnen van een tijdschrift voor de Nederlandse cultuur, waarin de prestaties van onze verre voorzaten worden gewaardeerd.

Vlamingen in de diaspora

Dr. Erfgard Leroy, hoofdgeneesheer van de psychiatrische instelling, waar Vincent van Gogh zijn laatste jaren doorbracht, sprak in het Frans over de expansiekracht der vroegere Vlamingen. Spreker meende, dat men monnikengeduld zou moeten hebben om in de oude bescheiden van het Provencaalse land te speuren naar Vlaamse namen en naar de weersla van de oude Vlaamse cultuur. Dit is echter wel zeker, zo besloot dr. Leroy, dat de Vlamingen in de vroege middeleeuwen in alle bekende streken werden geëerd.

In de namiddag deed majoor dr. H.P. Schaap uit Assen, een kwieke zestiger met niets in zich van wat men de ‘stijve Hollander’ noemt, en een groot vriend der Vlamingen, op ongekunstelde wijze en met veel taalkundige charme verslag van een nu 33 jaren geleden in FransVlaanderen gemaakte reis, samen met de postmeester Boorhave van Cassel.

Deze Nederlandse jurist, schrijver van een studie over Philip Wielant, raadsheer in de Mechelse Grote Raad, bracht de toehoorders een fel in de kleur gezette illustratie van fret feit, dat de verstaatsing van een gebied ook de dénationalisatie, het verlies van de eigendommelijkheid op lange termijn en van de taal op kortere termijn in de hand werkt.^*)

*) De heer Schaap schreef ons, dat hij na de dag van Waregem een reis was gaan maken door Frans Vlaanderen, onder leiding van de abbé J.M. Gantois en een 3-daags bezoek had gebracht aan het historische Snellegem bij Brugge, waar hij logeerde bij zijn vriend pastoor J. Noterdaeme, de grote kenner van de middeleeuwse dichter, Jacob van Maerlant.

Godsdienstig leven

Deken Ammeux van Cassel, sprak in het Vlaams en het Frans over de ontkerstening van Frans Vlaanderen dat toch een traditioneel christelijk gebied was. Vooral onder de arbeiders is de geloofs afval het grootst. Echtscheiding, vroeger beschouwd als een uiterlijk teken van een zekere maatschappelijke degradatie, verwekt nu nauwelijks nog een schandaal. Spreker's hoop was gevestigd op de huwelijken gesloten tussen jongens en meisjes, die elkaar in de katholieke verenigingen hebben leren kennen. Misschien dat de uitverkorenen uit die verenigingen - zo zei Deken Ammeux - Gods wijngaard weer tot bloei zullen brengen.