Neerlandia. Jaargang 60

[p. 20]

Het Nederlands geeft de Papoea's toegang tot beschavingsbronnen

Binnenkort zal op enkele dorpsscholen in Nieuw-Guinea bij wijze van proefneming een begin worden gemaakt met de invoering van het Nederlands als voertaal. Daarnaast zijn verschillende andere maatregelen ter versterking van de positie van het Nederlands in uitvoering of in overweging. Zo zal op de scholen, waar thans reeds Nederlands wordt gegeven, het onderwijs in deze taal worden bevorderd. Er zullen nieuwe schoolboekjes in het Nederlands worden ontworpen en eenvoudige Nederlandse leesboekjes verspreid. Voorts zijn er Nederlandse cursussen voor radio en pers in voorbereiding en wordt de oprichting van particuliere cursussen aangemoedigd. In een circulaire heeft de gouverneur bovendien met aandrang een beroep gedaan op de overheids- en particuliere instanties om het spreken van Nederlands met Papoea's in de praktijk zoveel mogelijk te bevorderen. Minister mr W.J.A. Kernkamp heeft dit onlangs aan de Tweede Kamer medegedeeld.

Vierkant plaatst de minister zich tegenover enkele Tweede Kamerleden, die op het standpunt staan, dat het Indonesisch de voertaal op Nieuw-Guinea is. De taal, die vrij algemeen in de grotere kustplaatsen als lingua franca fungeert, is niet het Indonesisch, ook niet het echte Maleis, maar het zg. Molukken-Maleis, dat zich bovendien nog op eigen wijze verder heeft ontwikkeld. Noch met deze taal, noch met het Indonesisch kan de bevolking van Nieuw-Guinea toegang verkrijgen tot de bronnen van de Westerse beschaving, hetgeen voor een snelle ontwikkeling noodzakelijk is. Het Nederlands biedt deze mogelijkheid wel. Dat is de reden, waarom de Nederlandse regering de bevordering van het Nederlands als voertaal voorstaat. Het spreekt echter vanzelf, dat niet zonder meer van het Maleis kan worden afgestapt.

Papoea's studeren in Nederland

Onlangs zijn enige Papoeajongens in Nederland aangekomen om middelbaar onderwijs te volgen. De kosten van de uitzending van twee jongens worden gedragen door het Jubileumstudiefonds van de zending; het gouvernement bekostigt de studie van twee andere jongelui, terwijl de dorpsgemeenschap van Nicolaas Jouwe het geld bijeen heeft gebracht om nog een jongen te laten studeren.

Vier van deze jongens zitten in de tweede klas van een lyceum in het oosten van Nederland; de vijfde hoopt volgend jaar al naar de vierde klas te gaan. De verdere opleiding van de jongens zal men laten afhangen van hun aanleg en ambitie.

Zij wonen bij particulieren in, waar zij zijn opgenomen in de familiekring, zodat zij in de gelegenheid zijn de Nederlandse huiselijke kring terdege te leren kennen. In het belang van de jongelui is bij hun aankomst in ons land en ook daarna publiciteit zoveel mogelijk vermeden.

De dienst van culturele zaken is van plan een onderwijzersopleiding in Nieuw-Guinea te beginnen. Reeds vorig jaar is in Seroei een normaalcursus geopend met vier cursisten. Dit jaar zijn er vijf. Slaagt deze proef, dan is de grondslag gelegd voor het oprichten van een normaal-school in Nieuw-Guinea.