Neerlandia en de nieuwe spelling
In dit nummer van Neerlandia wordt voor de eerste maal de ‘nieuwe spelling’ gevolgd. In vorige nummers van ons orgaan heeft men kunnen lezen, dat de nieuwe spelling, waarvoor de regels zijn te vinden in de leidraad van de Nederlands-Belgische spellingscommissie, met de daarbij behorende woordenlijst van die commissie, hier te lande niet met onverdeelde geestdrift is ontvangen.
Wij weten, dat de commissie vaak naar een middenweg heeft moeten zoeken. Voor een zeer groot aantal gevallen zijn daarvoor twee mogelijkheden aan de hand gedaan; soms spreekt de commissie voor één daarvan de voorkeur uit, in andere gevallen worden beide oplossingen als gelijkwaardig opgediend.
Hoe men ook over de nieuwe spelling moge denken, vóór alles moest er tegen worden gewaakt, dat in ons land een chaos op dit gebied ontstond. Ook de Nederlandse regering zag gelukkig het belang in van orde en eenheid op dit terrein. Daarom heeft de minister-president een beschikking uitgevaardigd met regels voor stukken uitgaande van de departementen van algemeen bestuur.
Voorts heeft de minister van onderwijs, kunsten en wetenschappen in een rondschrijven aanbevelingen gegeven voor openbare en gesubsidieerde onderwijsinrichtingen. Over het algemeen is de strekking daarvan, dat de spelling der woorden, die de commissie als ‘voorkeur’ aangeeft, wordt gebezigd.
Ook de pers heeft met ingang van 2 januari 1956 de nieuwe spelling ingevoerd. Het Algemeen Nederlands Verbond zal overeenkomstig het op de verbondsbestuursvergadering van 30 november j.l. genomen besluit, van genoemde datum af, ook de nieuwe spelling volgen.
Wat de bastaardwoorden betreft zal de zogenaamde voorkeurspelling - in het algemeen is dat de conservatieve schrijfwijze - worden gevolgd. Dus consequent, cultuur en niet konsekwent en kultuur.
Bij voornaamwoordelijke aanduidingen, zullen wij rekening houden met het woordgeslacht; met betrekking tot een tafel schrijven we dus: we zullen haar laten opverven; tas en muis blijven mannelijk, hoewel de woordenlijst voor deze woorden ook het vrouwelijk woordgeslacht toelaat. We zullen dus het geslacht aanhouden, dat volgens de woordenlijst voorkeur geniet.
Dan blijven over de woorden, die volgens de woordenlijst wat schrijfwijze betreft gelijkwaardig zijn. In dat geval zullen wij de oude spelling blijven volgen.
De woorden echter, die volgens de woordenlijst anders gespeld worden dan tot nu toe het geval was, zonder vermelding van een tweede mogelijkheid, zullen worden gebruikt als in de woordenlijst aangegeven, zoals ritme en revolutionair, dat nu met één ‘n’ geschreven wordt.
Op het eerste gezicht zullen deze laatste woorden wat vreemd lijken, maar dat zal spoedig wennen; zo ook het schrijven van: ‘maandag, 6 februari’, dat in het vervolg zonder hoofdletters zal worden geschreven.
Hoofdzaak is en blijft, dat in de nieuwe schrijfwijze vaste algemeen toegepaste regels worden gevolgd.
Men zal ons dan ook niet meer bereid vinden om een artikel, dat ons wordt toegezonden ter plaatsing in Neerlandia, in een bepaalde vroegere spelling af te drukken. Stukken ons toegezonden in een andere spelling dan de thans ingevoerde, zullen wij dus, zonder verder nader overleg met de inzenders, in de thans gebruikelijke spelling plaatsen.
Auteursrechtelijk beschermd