E.H. Bos, in de Kon. Ver. ‘Oost en West’.
Mr F.G.A. Huber, in de Ver. ‘Nederlands Fabrikaat’.
Mr G.L. Mens Fiers Smeding, in de Ver. ‘Nederland in den Vreemde’.
Mr G.H. Eskes, in de ‘Nederlandse Bond in Duitsland’.
F. Reysenbach, in de ‘Tuchtunie’.
De samenwerking met de genoemde verenigingen is steeds van prettige aard geweest.
Eind 1952 telde het Verbond de volgende Afdelingen:
| Amsterdam |
Maastricht |
Kaapstad |
| Dordrecht |
Zwolle |
Ruanda-Urundi |
| 's-Gravenhage |
Antwerpen |
Belgisch Kongo |
| Groningen |
Brussel |
Aruba |
| Haarlem |
Leuven |
Bonaire |
| Rotterdam |
Oost-Vlaanderen |
Curacao |
| Utrecht |
West-Vlaanderen |
|
| Utrecht stud. afd. |
Bloemfontein |
|
Met de General Netherlands Association te New York, die in verband met de in de Staat New York geldende wetten, geen afdeling van een Nederlandse vereniging mag zijn, bestaan hechte banden.
Hiernaast zijn nog talrijke leden, die niet bij een afdeling zijn aangesloten.
Het ledental is in 1952 iets gestegen.
Niet te ontkennen valt echter, dat in Nederland een zekere moeheid valt waar te nemen. De besturen der Nederlandse afdelingen en ook de leden zelf zullen alles in het werk moeten stellen om de activiteit in hun gebied te verhogen. Zij allen dienen eensgezind mede te werken om te voorkomen, dat het bolwerk der Nederlandse cultuur door internationaal gerichte stromingen aan kracht inboet.
Meer voordeel trekken uit de door anderen opgedane ervaring en meer uitwisselen van denkbeelden zal zeker niet nalaten ook van gunstige invloed te zijn op hun eigen werk.
Op 24 April werd weer op plechtige wijze in de Oude Kerk te Delft de geboortedag herdacht van Prins Willem van Oranje. Na een inleidend woord van de verbondsvoorzitter sprak Prof. Dr Walter Couvreur uit Antwerpen een rede uit.
Op 7 Juni werd te Culemborg een Taalcongres gehouden. Hier sprak Prof. Dr Vital Celen uit Antwerpen over het Nederlands in Belgisch- en Frans-Vlaanderen en Prof. Dr G.C. Kloeke uit Leiden over de invloed van de Nederlandse dialecten op het Afrikaans. Voor dit taalcongres was deze stad gekozen, omdat hieraan dan de Jan van Riebeeck-herdenking kon worden gekoppeld. Deze herdenking vond behalve in Zuid-Afrika zelf bovendien onder meer plaats te 's-Gravenhage, Utrecht, Brussel, Antwerpen en vele andere Vlaamse steden.
Voor de inzameling ten bate van de herbouwing der Eusebius Kerk te Arnhem werkten wij in de tweede helft van het jaar samen met de Stichting Herstel Grote Kerk Arnhem, waar bij wij in het bijzonder als werkterrein de landen buiten Europa op ons namen. Een aanbevelend woord hiervoor sprak de voorzitter over de zenders van de wereldomroep.
Een actie is op touw gezet, om jonge Nederlanders, die het buitenland bezoeken, drukwerken ter hand te stellen, waaruit zij hun gegevens kunnen putten.
Ook dit jaar werden wederom in samenwerking met verschillende rijks- en andere instellingen maatregelen getroffen om kinderen van Nederlandse ouders in Duitsland gelegenheid te geven hun vacantie in Nederland door te brengen.
De Stichting Taalgebruik in de Landbouw te Wageningen zocht contact met het Verbond voor raad en bijstand met het oog op het gebruik van zuiver Nederlands ook in de landbouw.
De Afrikaanse Studenten, die uit het daarvoor ter beschikking staande fonds voorschotten hebben ontvangen teneinde hun studie te beëindigen, dan wel hun academisch proefschrift af te werken en te promoveren hebben allen hun doel bereikt. Ook op deze wijze hebben wij kunnen bijdragen tot verspreiding van de Nederlandse cultuur in Zuid-Afrika.
De emigratie had dit jaar wederom onze zeer bijzondere aandacht. Er is sprake geweest van een emigrantenblad. Tot de uitgave daarvan hebben wij nog niet kunnen besluiten, niet alleen in verband met de hoge kosten, doch mede, omdat het zeer moeilijk bleek te zijn, in de eerste jaren na hun vertrek naar het buitenland rechtstreeks contact met de emigranten individueel aan te houden. Zij reizen en trekken dan om een geschikte werkkring en een passend verblijf te vinden. Hierbij komen in den beginne nog het gebrek aan voldoende geldmiddelen, de veelal lange werktijden en de vaak minder goede sociale verzorging dan hier het geval is, waardoor zij zich, ten koste van andere verlangens, geheel op de onmiddellijke, dagelijkse, allernoodzakelijkste eisen hebben in te stellen.
De emigranten hebben daardoor zelf geen tijd en gelegenheid de contacten met het moederland rechtstreeks gaande te houden, doch dat contact wordt plaatselijk onderhouden door onze vertegenwoordigers, zo mogelijk door middel van bestaande plaatst jijke Nederlandse verenigingen.
Op die wijze is op verscheidene plaatsen in de emigratie gebieden Canada, Australië en Nieuw-Zeeland de band tussen ons en de emigranten tot stand gekomen. Deze band wordt bovendien nog versterkt door de door het A.N.V. opgerichte en namens het A.N.V. beheerde uitleenbibliotheken van Nederlandse boeken.
In 1952 zijn door ons de grondslagen gelegd voor bibliotheken in de volgende plaatsen: Regina, Winnipeg, Sydney, Canberra, Orange, Perth, Trentham, Wanganui, Dargaville en Auckland.
Niet onvermeld mogen wij laten, dat wij van onze diplomatieke vertegenwoordigers in het buitenland alle mogelijke hulp en medewerking hebben ondervonden.
Ongetwijfeld hebben ook de etalages ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan van de Boekverspreiding medegeholpen om het A.N.V. voor zover betreft het verzenden der boeken aan emigranten meer bekendheid te geven. In de derde week van October 1952 werden in Rotterdam, Maastricht, Utrecht, Haarlem, Amsterdam, Dordrecht en Schiedam niet minder dan 20 uitstallingen ingericht, die zeer de aandacht trokken. Zeer vele dag- en weekbladen hebben uitvoerige artikelen aan onze Boekverspreiding gewijd, ten gevolge waarvan ook zeer veel boeken zijn binnengekomen.
De subsidie van het Ministerie van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen, die, zoals bekend mag worden verondersteld, gedurende bijna vijftig jaar achtereenvolgens tot een bedrag van gemiddeld 8 à 10.000 gld. werd uitgekeerd, werd ook dit jaar niet ontvangen, hoewel bij het afsluiten van het begrotingsjaar nog een gering bedrag werd toegekend.
Zou het niet mogelijk zijn, dat het A.N.V. op de achtergrond is geschoven ten gevolge van de voorgeschreven bezuinigingen en door het feit, dat wij bij het Ministerie van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen zijn ondergebracht bij de afdeling Oudheidkunde en Natuurbescherming, waardoor voor ons zo uitermate belangrijke werk geen gelden op de begroting konden worden uitgetrokken?
Vergelijken wij hiermede eens wat andere Regeringen in dergelijke gevallen doen. Wij denken hierbij aan de Alliance Française, de vereniging Oostenrijk-Nederland, de pas opgerichte vereniging Hongarije-Nederland en soortgelijke.
Het ontbreken van de Rijkssteun was oorzaak, dat de winst en verliesrekening 1952 sloot met een nadelig saldo van 6928.10 gld., ondanks de tot het uiterste doorgevoerde bezuinigingen.
De afdeling Bonaire werd tegen het eind van het vorig jaar opgericht, daarna volgden Maastricht en Belgisch Congo-Ruanda-Urundi. Door deze laatste is een bijzondere schakel gevormd tussen Nederlanders en Vlamingen.
In Vlaanderen heeft de afdeling West-Vlaanderen zich gesplitst in de afdelingen West-Vlaanderen, Leuven en Antwerpen, alle met afzonderlijk bestuur.
Wij zijn thans ook onder meer bezig in Venezuela de band nader aan te knopen, evenals in Costa Rica, waar de onderhandelingen reeds vastere vorm krijgen.
Met Sao Paulo bestaan zeer hechte banden. Niet alleen is de Nederlandse Vereniging aldaar sterk verbonden met het A.N.V., hetzelfde geldt voor de aldaar gevestigde Kamer van Koophandel.
De uitgifte van het maandblad Neerlandia werd op dezelfde voet voortgezet. Alle bijdragen werden kosteloos ter beschikking gesteld. Wij danken hier de velen die hun medewerking hebben verleend.
Gedurende het jaar 1952 zijn besprekingen gevoerd om het maandblad te toetsen aan de verlangens van velen. Daar echter iedere lezer andere eisen stelt, die meestal niet in evenredigheid zijn met de draagkracht van het Verbond, zijn de daarmee gepaard gaande hogere kosten oorzaak geweest dat de voorstellen niet konden worden verwezenlijkt.
Van vrijwel alle afdelingen zijn de jaarverslagen ontvangen. Daaruit blijkt, dat de besturen dezer afdelingen op een aan de plaatselijke toestanden aangepaste wijze een band onderhouden met de daar wonende land- en stamgenoten.
Sommige afdelingen zijn bijzonder actief geweest en een der kleinere heeft zelfs gedurende het jaar niet minder dan ruim 15.000 circulaires verzonden.
Het volledige verslag is, zolang de voorraad strekt, kosteloos verkrijgbaar op het Verbondskantoor.
S.
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd