De Indonesische Spelling
Meermalen gebeurt het, dat men mij vragen stelt over de spelling van de Indonesische (schrijf)-taal. Men kan er moeilijk aan wennen, om woorden, die men vroeger las en schreef met oe, nu met het u-teken te aanschouwen.
Gewoonlijk maakt men geen onderscheid tussen de spreek- en de schrijftaal. Er zijn geen veranderingen in de spreektaal gekomen, althans geen, die nu besproken moeten worden. Pas, wanneer ik degenen, die met mij bovengenoemde moeilijkheid bespreken, er op wijs, dat zij onnodig bezwaren opwerpen, omdat de tegenwoordige uitspraak van de Indonesisch-Maleise-woorden gelijk gebleven is aan hun vroegere uitspraak, dringt het tot hen door, dat er alleen wijziging gekomen is in de uitbeelding der woorden. Wanneer ik dan b.v. ter verduidelijking aanhaal, dat men nu in de Indonesische taal Bandung schrijft in de plaats van het vroegere Bandoeng, dan pas wordt het eigenlijke bezwaar geuit, n.l. dat de verandering van de schrijfvormen door de Indonesische regering na politieke overweging is geschied en dat men zich daaraan niet wenst te onderwerpen.
Daarop antwoord ik: Wees nuchter en eerlijk. Welke redenen of oorzaken de Indonesische regering er toe noopten om de spelling van de schrijftaal te veranderen, ze vallen buiten de beoordeling door niet-Indonesiërs. Alleen zij had het recht en wellicht ook de plicht om op te treden zoals zij deed. In elk land regelt de eigen regering de spelling van de taal, in haar gebied gesproken. Dit is een binnenlandse aangelegenheid. Bij het leren van een vreemde taal heeft men zich neer te leggen bij de schrijfvormen, die de regering van het betrokken land heeft voorgeschreven. Dit doet men in de regel ook, doch voor de Indonesische taal wenst men een uitzondering te maken. Dit is niet geoorloofd en bovendien onverstandig, omdat de Indonesiërs in allerlei zaken nog overgevoelig zijn.
In wetenschappelijke tijdschriften, ook Nederlandse, worden reeds lang Maleise woorden, die met de oe-klank uitgesproken worden, met het u-teken geschreven. In het Engelse Malakka is het nooit anders geweest. In de schrijftaal van Maleise boeken en kranten ten dienste van het dagelijks leven volgde men in Nederlands Indië de Nederlandse spelling. Nu heeft Indonesia eigen spellingswijzen. (Met wetenschappelijke spellingszaken bemoei ik me thans niet).
Als ik aan iemand in Indonesia een brief verzend, schrijf ik het adres er op in de Indonesische spelling. Dit bevordert ook de bezorging op de juiste plaats. Het is geen bewijs van karakter om de oude spellingsvormen te willen handhaven. Aan een persoon in Engeland schrijft men een brief in een omslag met een adres in de Engelse taal en op Engelse wijze. Men maakt het de Engelse postbode gemakkelijk en dient bovendien eigen belangen.
Is de brief aan een Nederlander of Indonesiër, die Nederlands verstaat, gericht, dan is de inhoud geheel Nederlands. Is de Indonesiër niet bekend met het Nederlands, dan schrijf ik hem zo mogelijk in zijn moedertaal en anders in de Bahasa Indonesia. Schrijft de eerstgenoemde Indonesiër mij in de Indonesische taal terug, dan zie ik in zijn uitdrukkings- en schrijfwijzen geen enkele onbehoorlijkheid. Ik kom niet eens aan beoordeling toe.
De gehele zaak is zo doodeenvoudig. Schrijf het u-teken voor de oe-klank in een Indonesisch geschrift en in het Nederlands steeds oe. Alzo: Aku berumah di Bandung - en - Ik woon te Bandoeng. Zo wordt elke taal in de juiste vorm geschreven.
Een Nederlandse vereniging met een afdeling in Soerabaja liet in het huishoudelijk reglement van die tak het woord Surabaja opnemen. Dit is fout. In Nederlandse geschriften handhave men de Nederlandse spelling. Daarin schrijven wij Berlijn, niet Berlin, Parijs, niet Paris, Londen, niet London en Madoera, niet Madura.
P.d.H.
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd