Neerlandia. Jaargang 40

[p. 233]

Het Congres van den Nederlandschen Bond in Duitschland ter gelegenheid van zijn 15-jarig bestaan

Op 17 en 18 October heeft de Nederlandsche Bond in Duitschland zijn jaarlijksch congres gehouden; ditmaal te Essen. Het is overbodig voor de leden van het A.N.V. hier nog eens in details te vertellen, waarin de werkzaamheden van dezen Bond, waarbij verreweg de meeste Nederlandsche vereenigingen in Duitschland zijn aangesloten, bestaan. Uit de dagbladen en ook uit ons eigen maandblad hebben zij toch herhaaldelijk kunnen lezen, hoe ijverig het Hoofdbestuur van dat centrale lichaam reeds zoo vele jaren al zijne krachten heeft ingespannen om de belangen van zijn leden en dientengevolge ook van de Nederlanders in Duitschland in het algemeen, zoowel op cultureel als op economisch gebied te behartigen, ook door als woordvoerder op te treden bij de regeering van het moederland en die van het rijk, waarin zij wonen; daarbij op politiek en op godsdienstig terrein steeds een strikte neutraliteit in acht nemend. De moeilijke economische toestanden, zoowel in Nederland als in Duitschland hebben natuurlijk ook sterk hun druk op zeer vele leden van den Bond doen gevoelen; en zooals gewoonlijk het geval is, zijn de geldelijke middelen achteruit geloopen, juist in een tijdperk, waarin daaraan meer dan vroeger behoefte bestaat, vooral na het geheel vervallen van de Rijkssubsidie.

Maar het Bondsbestuur heeft zich door al de moeilijkheden, waarvoor het zich gesteld zag, niet laten afschrikken en is met vastberadenheid en dubbelen ijver voortgegaan om te trachten te bereiken, wat te bereiken was. En aan die vastberadenheid en aan dien ijver is het te danken, dat men, ondanks de zware tijden, toch met groote opgewektheid op dit congres tegelijk het 15-jarig bestaan van den Bond op feestelijke wijze heeft kunnen vieren.

Het maandblad van den Bond, ‘De Post van Holland’, heeft gezorgd voor een keurig jubileumnummer, waarin door tal van vooraanstaande mannen, die met het werk van den Bond bekend zijn, bijdragen zijn geleverd.

Vele Nederlandsche consuls hebben van hunne belangstelling doen blijken

[p. 234]

V.r.n.l. Consul Schmid uit Essen (1), Z.Exc. Prof. Slotemaker de Bruine (2), de heer Rienks (3), Gen. Wittert (4), geheel achteraan in de rij Kol. Dekker (5). Links vooraan de heer Bremer (6), cursusleider, de heer Mayer (7), redacteur van de Post van Holland.

door het Congres van het begin tot het einde bij te wonen.

Maar het meest verblijdend zijn geweest de bewijzen van belangstelling, ditmaal door de moederlandsche regeering gegeven; niet alleen doordat het H.M. de Koningin heeft behaagd den volijverigen Bondsvoorzitter, den Heer P.H. Mooren, te onderscheiden met het ridderkruis der Orde van Oranje-Nassau, maar ook doordat Z.Exc. de Minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen congreswaarts is getogen, en aldaar op den begroetingsavond de feestrede heeft willen houden.

De gloedvolle rede van den Minister, waarin hij wees op den plicht van alle Nederlanders om hunne nationaliteit te handhaven, als een kostbaar bezit, hun geschonken niet alleen ter wille van hen zelve, maar ook met het oog op de taak, die Nederland in de gemeenschap der volkeren heeft te vervullen, werd met gespannen aandacht gevolgd en geestdriftig toegejuicht.

Een aardige gedachte is het ook geweest van een comité van jonge Nederlanders in het moederland, om ter gelegenheid van dit Congres, aan alle afdeelingen van den Bond en aan alle Nederlandsche cursussen in West-Duitschland een fraai, groot portret in lijst van H.M. aan te bieden, een geschenk, waartoe vele corporatiën en particulieren hebben bijgedragen.

Ook met den begroetingsavond, georganiseerd door de ‘Nederlandsche Societeit’ te Essen, heeft deze eer ingelegd. Er was gezorgd voor een uitgebreid, zeer afwisselend programma, waarbij uitsluitend Nederlandsche kunstenaars - dames en heeren, bijna allen in Duitschland woonachtig - zich deden hooren en dat met groote aandacht werd gevolgd.

En wat ook nu weer opviel, was de ongedwongen, hartelijke wijze, waarop die menschen van allerlei rang en stand op dat congres elkaar begroetten en met elkaar omgingen. Misschien blijkt daaruit nog wel het meest, hoe nuttig het bestaan van dien Bond is, tot bevordering van het samenhoorigheidsgevoel!

Nog een enkel woord over een onderwerp, dat voor een groot aantal leden van het A.N.V. vooral van belang is: de Nederlandsche cursussen in Duitschland, omdat zoovelen aan het in stand houden van bestaande of het in het leven roepen van nieuwe cursussen, zoo krachtig hebben meegewerkt, toen de Regeering, uit bezuinigingsoverwegingen, een paar jaar geleden, gemeend had, geen gelden meer voor dit doel beschikbaar te mogen stellen.

Met groote ingenomenheid heeft de

[p. 235]

Bondsvoorzitter in zijn rede van dat werk gewag gemaakt en den dank van den Bond betuigd voor wat het A.N.V. op dit gebied door het verstrekken van geldelijken steun en van leermiddelen, voor onze landgenooten in Duitschland heeft gedaan. Ook voor deze cursussen heeft de Minister van O., K. en W. zijne groote belangstelling getoond, door persoonlijk een les in twee klassen: pas beginnenden en meergevorderden, bij te wonen. In de jongste klasse werd les gegeven in de beginselen der Nederlandsche taal; in de meer gevorderde klasse in de aardrijkskunde; in beide Nederlandsch als voertaal, waaruit blijkt, dat de jeugdige leerlingen, die allen op Duitsche scholen gaan, en waarvan de meesten ook thuis veel meer Duitsch dan Nederlandsch hooren, althans hunne oorspronkelijke moedertaal verstaan, al valt den meesten het spreken lang niet gemakkelijk. Men krijgt wel den indruk, dat er heel wat tact en geduld van de onderwijskrachten gevraagd wordt om een goed resultaat te bereiken! En daarbij dan te bedenken, dat al die heeren en dames zich belangeloos voor het geven van dat onderwijs hebben aangemeld!

In de aardrijkskunde van Nederland bleken de meeste leerlingen al aardig thuis te zijn; bijna zonder haperen wezen zij de provinciën van Nederland en de voornaamste steden op de kaart aan.

Aan het slot werden door de beide klassen te zamen verschillende nationale liederen gezongen; en dat ging van een leien dakje!

Met vreugde is op het Congres de mededeeling ontvangen, dat de Regeering voor het komende jaar weder een flink bedrag voor dit mooie nationale werk in hare begrooting heeft opgenomen. De belangstelling en de offervaardigheid van vele verbondsleden heeft daar den stoot aan gegeven. Zij kunnen met voldoening daarop terug zien!

F.D.