Neerlandia. Jaargang 40

[p. 94]

Boekbespreking

Adresboek van de Nederlandsche Fabrikanten: De Nederlandsche Industrie. - A.W. Sijthoff's Uitgeversmaatsch. N.V., Leiden

Een boekwerk van meer dan 1000 bladzijden, in hoofdzaak een adreslijst, bevattende van Nederlandsche Fabrikanten. Wanneer men het werk doorbladert, staat men er over verbaasd, hoeveel en wat voor soort van fabrieken in ons Nederland aangetroffen worden. Terecht mag het betwijfeld worden, dat uitbreiding mogelijk is. De Nederlandsche zakenman kan in het boek vrijwel alle adressen vinden, waar hij zijn handelsartikelen kan betrekken en alzoo voldoen aan de leuze: Steunt het Nederlandsch fabrikaat!

Vooraf gaat een uitvoerige mededeeling over de verschillende departementen, waarmede een fabrikant te maken kan hebben; dan volgt een lijst van fabrikantenvereenigingen en Dr. C. Visser, Privaat-docent voor de Economische beschrijving der nijverheid in Nederland aan de N.H.H.S. te Rotterdam schreef een uitvoerig artikel over de Nederlandsche Industrie.

We kunnen de kennisneming aan onze lezers ten zeerste aanbevelen. Onze kooplieden kunnen zonder twijfel veel nut hebben van de uitvoerige fabrikantenopgaven.

Inleiding tot de Stilistiek door W. Kramer. Uitgave Wolters, Groningen. f 1.90.

De stilistiek is een jonge wetenschap uit de school der psychologische taalbeschouwing.

De beschouwing van den vorm van het kunstwerk leidt in tot het innerlijke: de geest, die ze schiep. De kunstenaar kan zich niet tevreden stellen met het conventioneele, benaderende uitdrukkingsvorm, maar zoekt de innigste harmonie van innerlijk en uitdrukking; wat ingeslapen ligt onder de oppervlakte van het alledaagsche taalgebruik wordt ten leven gewekt. Wat in de volksziel misschien aanwezig is komt in de taal van den kunstenaar tot heerlijker bloei.

Dat zijn eenige zinnen uit de inleiding. Uitvoerig bespreekt de schrijver verschillende kunstenaars als Van Geraderen Stort (schrijver van Kleine Inez), Top Naeff, Scharten-Antink, Van Deyssel enz.

We kunnen de bestudeering van dit boek ten zeerste aanbevelen.

Suid-Afrikaanse motorterme. (Afrikaans-Engels en Engels-Afrikaans) deur M.C. van Sanclwijk.

Nasionale Pers Beperk - 1935. 3/6.

Dit prettig uitgegeven boek van 144 blz., maakt ons Nederlanders beschaamd. De schrijver, een der eerste deskundigen op motorgebied in Zuid-Afrika, geeft in dit boek Afrikaansche benamingen voor alle technische woorden betreffende den motor, woorden die dikwijls uitmunten door beeldend vermogen en zuiveren vorm.

Van hoe groot belang de hier verrichte cultuurarbeid is, bewijst wel het feit dat niemand minder dan de dichter D.F. Malherbe te Bloemfontein, een voorrede schreef. Wij halen daaruit aan:

‘En so moes die Afrikaanse taal gedurig bedel by die bronne van 'n ryker kultuur of gryp na vreemde name en benaminge wat hul opdring aan oog en oor. Daarom beskou ek die verskyning van hierdie woordeskat van die motor as 'n gewigtige stap in die verruimingsproses van die Afrikaanse taal en wil ek hierby aandring in die eerste plaas by Afrikaanssprekendes om vertroud te raak met hul eie taalgoed soos weerspieël in die motorbedryf. Met hierdie boek op die mark sal geen handelsman of werkwinkel meer onkunde kan pleit waar 'n gespesifiseerde Afrikaanse rekening geëis word nie’.

Helaas zal de schrijver uit het Nederlandsch weinig hebben kunnen putten! Integendeel, wij bevelen dit boek in de aandacht aan van allen, die onze technische taal willen zuiveren van onnoodige anglicismen. Zóó erg als in het Afrikaansch is de toestand op dit gebied bij ons nog wel niet, maar, wie gebruikt een Nederlandsch woord voor: cardan, chassis, choke, clutch, dash-board?

Het Afrikaansch kan ze ons leeren: drijfas, onderstel, smoorklep, koppeling, instrumentpaneel (skutplaat).

Dat er niettemin zeer leelijke anglicismen zijn overgebleven, was vermoedelijk niet meer te verhinderen. ‘Enjin’ voor ‘engine’ is bijv. afgrijselijk, maar ‘motor’ of ‘machine’ is tenslotte evenmin Nederlandsch.

Over het geheel dus een belangrijk werkje voor allen die de zuiverheid der taal willen bevorderen.

Wie de verspreiding van Nederlandsche, Vlaamsche en Afrikaansche boeken en tijdschriften bevordert, bevordert de kracht van den Nederlandschen Stam.