Neerlandia. Jaargang 33

Zuid-Afrika

Jan van Riebeeck.

Men meldt ons uit Kaapstad:

Zaterdag 6 April j.l. was het 277 jaar geleden, dat Jan van Riebeeck en de zijnen in Zuid-Afrika aan wal stapten en die dag werd door een aanzienlijk aantal Kapenaars feestelijk herdacht. De gemeenteraad van Kaapstad had er voor gezorgd, dat Jan goed werd opgeknapt en onze afbeelding laat zien, hoe het standbeeld van den stichter van de Kaap de Goede Hoop gewasschen werd, om er goed uit te zien in den namiddag ter gelegenheid van de jaarlijksche bijeenkomst. Het standbeeld staat dicht bij de plaats, waar de landing heeft plaats gehad en waar thans de bekende Kaapstadsche pier is. Tegen 5 uur n.m. was er een dichte menigte verzameld en binnen het hek rondom het standbeeld waren de Administrateur van de Kaapprovincie, Mnr. A.P.J. Fourie, verschillende leden van den Provincialen Raad, die

Jan van Riebeeck opgeknapt.

thans zitting houdt, bestuursleden van 't Algemeen Nederlandsch Verbond en verschillende bekende ingezetenen en afgevaardigden van bevriende lichamen. De Administrateur bracht in een krachtige rede hulde aan Van Riebeeck en wees o.a. op vele plaatsen, vereenigingen en ook scholen, die den naam Jan van Riebeeck als een eerenaam aanvaard hebben. De heer Van Buttingha Wichers sprak:

Het leven van een mens ontleent voor een gedeelte zijn glans, zijn waarde, aan de herinneringen, die hij meedraagt uit het verleden. Zo gaat het ook met het leven van een volk. Dit is een der redenen, waarom belangrijke feiten in de geschiedenis van een volk herdacht worden. Andere redenen zijn zeker de bezieling, de lering, die geput kunnen worden uit de grote daden van het voorgeslacht. De landing van Jan van Riebeeck is zeker een gebeurtenis in de geschiedenis, die niet onopgemerkt voorbij mag gaan. Wanneer zijn schepen ‘De Drommedaris’, ‘De Reiger’ en het jacht ‘De Goede Hoop’ aan de gezichtseinder van Tafelbaai verschenen, betekende dit de dageraad van een nieuwe toekomst, van een nieuwe lotsbestemming van Zuid-Afrika. Een nieuw land werd voor het blanke ras geopend. En de man, die dit moeilike werk verrichtte was Jan van Riebeeck. Hij ging het stekje planten dat in den loop der eeuwen

[p. 97]

zou groeien tot de taaie stam, die over geheel Zuid-Afrika zijn wortels zou slaan. Maar alleen van het gezonde stekje kon de gezonde staat groeien die nu Zuid-Afrika is. En mij als Nederlander verheugt het, dat dit stekje van Nederlandse stam is geweest, uit de tijd toen Nederland in dadenkracht en ondernemingsgeest zijn gelijke in Europa niet vond. En een uitmuntend vertegenwoordiger van die dadenkracht was zeker Jan van Riebeeck. Maar als zo velen die baanbrekend werk verrichten is hem bij zijn leven niet die erkenning te beurt gevallen, waarop hij krachtens zijn staat van dienst aanspraak mocht maken en toch verdient hij geëerd te worden als een Columbus in Amerika, een Cook in Australië. Hij is in vele opzichten nog meer dan deze geweest, omdat hij zelf voor de ontsluiting van het nieuwe land de grondslagen gelegd heeft. Hij heeft in zijn ontginningswerk in vele kwaliteiten gearbeid. Hij was een krijgsman, landbouwer en een groot administrateur. Zijn toewijding aan het nieuwe land was onbegrensd. Hij was een pionier, waarop Zuid-Afrika en Nederland beide trots mogen zijn.

Oud-burgemeester Raadslid W.F. Fish sprak op hoogst aangename wijze, terwijl ook belangwekkende toespraken gehouden werden door Rijksarchivaris C. Graham Botha en Dr. F.C.L. Bosman.

Het was prachtig zomerweer en de bijeenkomst slaagde in alle opzichten volkomen. De verrichtingen werden geleid door den voorzitter van het A.N.V. te Kaapstad, den heer J.L. Schoeler, die met leedwezen melding maakte van de afwezigheid van Mevrouw Loopuyt-Maas, wegens ziekte.

Kransen hechtten aan 't standbeeld de Administrateur van de Kaapprovincie, de Municipaliteit van Kaapstad (een waar prachtstuk, dat door twee mannen gedragen moest worden); de Consul van Nederland (‘Van Nederland aan haar Zoon’), het Algemeen Nederlandsch Verbond; ‘The Sons of England’, The 1820 Settlers Association.

Deze verrichting heeft veel indruk gemaakt en alle bladen, ook de Engelsche, hebben zeer vriendelijke artikelen aan de plechtigheid gewijd.