Dr. J. van der Valk †
De Afdeeling Rotterdam heeft een gevoelig verlies geleden door het overlijden van haren voorzitter, Dr. J. van der Valk, in leven Rector van het Marnix Gymnasium, aldaar. Niet alleen is met hem heengegaan een buitengewoon bekwaam letterkundige, maar ook een merkwaardig man. Men moet met hem hebben samengewerkt om deze merkwaardigheid te kunnen omschrijven en ook te kunnen begrijpen. Van der Valk was, voor wie hem niet kenden, een gesloten man, die zelfs bij de eerste kennismaking een stuggen indruk maakte. Maar die stugheid week naarmate Van der Valk voor de betrokken zaak ging medegevoelen en dan ontpopte hij zich als een man met een warm hart en bovenal als een echte betrouwbare vaderlander. Hij had zijn taal lief, maar ook zijn land en als er iets voor de nationale zaak gedaan moest worden, dan waren de comité's niet voltallig, wanneer zijn naam daarbij niet vermeld werd.
Een merkwaardig man vooral, omdat hij, als geleerde, de zaken zoo zakelijk kon behandelen. Zijn raadgevingen waren kort, maar àf. Hij hield niet van veel gepraat, zijn lijfspreuk was: niet praten maar doen, teekenend voor een inwoner der werkstad Rotterdam.
Van der Valk was ook een denker. Ik herinner mij een geval, waarin het Bestuur onzer Afdeeling hem en mij de oplossing opdroeg. Het was een uiterst moeilijke zaak, waarbij tact, menschenkennis en vooral menschenliefde te pas kwamen. Toen heb ik den Mensch en menschenkenner in Van der Valk leeren waardeeren en bewonderen en toen zag ik in dien ‘norsche’ een man met een uiterst fijn gevoel en buitengewoon scherpen kijk op menschen en zaken. Deze man gevoelde zich waarlijk Groot-Nederlander.
Onze Afdeeling betreurt zijn heengaan in velerlei opzicht. In deze materieele tijden is het moeilijk om idieele gevoelens op te wekken. De Grootnederlandsche Gedachte heeft ervaren en beproefde, maar ook bekwame strijders van noode. Door zijn groote wetenschappelijke en letterkundige kennis was Van der Valk voor de zaak van ons Verbond van onschatbare waarde, al kwam die waarde niet tot volle ontplooiing in het Verbondsleven, omdat hij een zeer bescheiden man was.
Eenige leden van ons bestuur, van het bestuur der jongeliedenafdeeling en het groepsbestuur hebben op 16 Juni den overledene de laatste eer bewezen En bij de teraardebestelling bleek in hoevele kringen Van der Valk betreurd werd. Daar waren verschillende vertegenwoordigers uit de wetenschappelijke kringen van Rotterdam, gezaghebbenden op velerlei gebied, afvaardigingen van vereenigingen van allerlei maatschappelijken aard, maar er waren ook talrijke mannen en vrouwen uit het volk om tegenwoordig te zijn bij de uitvaart van den vriend van velen.
Maar het meest werd ik getroffen, toen ik Van der Valk zag uitgedragen door zijn eigen leerlingen. Dat was wel het mooiste zinnebeeld der beteekenis van het leven van dezen harden werker: zijn arbeid onder Jong-Nederland.
Moge de geest van mannen als Dr. Jacob van der Valk, jong Nederland bezielen voort te gaan op den weg, dien hij het wees, dan is de Grootnederlandsche zaak in de toekomst in sterke handen!
J. VAN DE WALL,
Ondervoorzitter der Afd. Rotterdam.
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd
