Neerlandia. Jaargang 27

Overzicht der vergadering van het Hoofdbestuur te 's-Gravenhage, 3 Februari 1923.

Aanwezig: de heeren P.J. de Kanter, Voorzitter; Dr. B. de Gaay Fortman, Secr.-Penningm.; Mr. P. Hofstede Crull, J.S.C. Kasteleyn; Dr. Th. Lens; Dr. W.v. Lingen; Dr. H.W.E. Moller; Maj. K.E. Oudendijk; Mr. K.M. Phaff en Prof. Dr. A.A. van Schelven, als hoofdbestuursleden, en bovendien de heeren Omer Wattez, Mr. E. van Dieren en Dr. J.J. Goossenaerts als raadslieden voor Vlaanderen; Dr. D.B. Bosman voor Zuid-Afrika; Mr. J.C. Baak voor de Ned. Studentenorganisatie; Jhr. E.T.M. Wittert voor den Ned. Bond in Duitschland en Prof. R. Casimir als gast.

Afwezig met kennisgeving: de heeren Dr. H.J. Kiewiet de Jonge, Th.G.G. Valette, Jhr. Mr. J.L.W.C. von Weiler, J. van Winckel (Lokeren) en C. van Son, Adm.

Punt I. Mededeelingen van Prof. Casimir over Z.-Afrika.

De Voorzitter geeft het woord aan Prof. Casimir, die begint met te wijzen op de beteekenis van Zuid-Afrika en het belang van Nederland, om de betrekkingen te onderhouden en vaster aan te knoopen. Op zijn reis is aan spreker gebleken, dat, nu het de vraag is, zal Zuid-Afrika de Engelsche of de Nederlandsche beschaving volgen, de omstandigheden voor de Nederlandsche gunstig zijn. Spreker licht dit met voorbeelden toe. Het is echter noodzakelijk het Afrikaansche volk in zijne waarde als zelfstandige natie te erkennen en dit is ook niet moeilijk, want in meer dan een opzicht is dit volk ons vooruit. Wat de taal betreft, willen vele Afrikaners heel graag het 17de eeuwsche karakter daarvan handhaven. Er zijn echter Engelsche insluipsels. Vele Hollanders hebben een verkeerden indruk van Zuid-Afrika, hebben de ontwikkeling van land en volk niet bijgehouden. Aan den anderen kant is de Afrikaner niet op de hoogte van de beteekenis van Holland.

Spreker beveelt aan, dat hier menschen uit Zuid-Afrika gehaald worden, hoogleeraren e.d., die eens rondkijken hier en vooral ook in Vlaanderen. Het leven van de Zuidafrikaansche studenten wijkt hier te veel af van wat dezen in hun eigen land gewend zijn. Het is misschien niet gelukkig geweest, dat de stroom der studenten naar Amsterdam geleid is. Groningen ware wellicht beter geweest. Er moet voor die studenten wat gedaan worden, om het hun gezelliger te maken. Ook moet de studie als zoodanig hun gemakkelijker gemaakt worden.

In den politieken strijd moeten wij ons niet mengen. De politieke hartstochten staan zeer heftig tegenover elkaar. Men moet zich ook wachten voor het aanstoot geven aan het zeer stellig orthodoxe, doch ruime, godsdienstige gevoel, men moet ook waardeeren wat de Afrikaner gedaan heeft; volwassenen moeten niet in de eerste plaats daarheen emigreeren, maar jonge menschen, die daarheen gaan met de bedoeling er te blijven, en jongelui, die eenige jaren gaan studeeren daar, waar het studentenleven zooveel reiner en beter is dan hier.

Ten slotte beveelt spreker aan het uitzenden van Nederlanders naar Zuid-Afrika, zooals spreker gegaan is.

Naar aanleiding van deze opmerkingen ontspon zich een uitvoerige gedachtenwisseling en werd besloten te bevorderen het laten bereizen van Nederland door Zuidafrikaners, die in hun land gezag hebben.

Besloten werd ook £ 10.- te schenken aan het noodlijdend Grey College. (Zie Jan.-nr. blz. 9.)

Op verzoek van den voorzitter vereenigen de heeren prof. Van Schelven (voorzitter), prof. Casimir en Dr. Boshof zich tot een commissie ter bestudeering van de moeilijkheden, thans verbonden aan het studeeren van Afrikaansche studenten in ons land.

Omtrent Prof. Casimir's voorstel, een bloemlezing voor Zuidafrikaansche letterkunde uit te geven, wordt besloten zich hieromtrent in verbinding te stellen met de Wereldbibliotheek. Prof. Casimir en Dr. Bosman zullen de aandacht op verschillende werken vestigen in Neerl.

Eenige Afrikaners zullen worden uitgenoodigd het 25-jarig bestaan mee te vieren en daaraan een reis door Nederland en zoo mogelijk door Vlaanderen te verbinden.

[p. 31]

Punt II. Notulen der vergadering van 9 December.

De notulen worden goedgekeurd met deze wijziging, dat de heer Hofstede Crull op de avondvergadering aanwezig was, en Mr. Van Dieren bericht van verhindering had gezonden, terwijl op blz. 5 nog zal worden vermeld, dat voor de herdenking van het 25-jarig bestaan een memoriepost wordt uitgetrokken.

Punt III. Ingekomen stukken en mededeelingen ter kennisneming.

1.	Dankbetuiging der Jongeliedenafd. Rotterdam voor de subsidie ten behoeve van den opstellenwedstrijd.
2.	Als Vlaamsche raadgevers in het Hoofdbestuur treden voorloopig op de heeren: Omer Wattez, Brussel; Mr. E. Wildiers, Antwerpen; Dr. J. Goossenaerts, Gent; Notaris J. van Winckel, Lokeren; Mr. E. van Dieren, Leuven.
3.	De Ned. Stud. Organisatie heeft als vertegenwoordiger met raadgevende stem in het Hoofdbestuur van het A.N.V. aangewezen Mr. J.C. Baak.
4.	Met de meeste Ned. Kamers van Koophandel in het buitenland is een wederzijdsch lidmaatschap overeengekomen.

Punt IV. Neerlandia.

De Secretaris geeft een mondelinge toelichting op het schriftelijk rapport der Commissie ad hoc over de uitgifte van Neerlandia. De conclusie wordt aangenomen.

Wordt besloten het Dag. Bestuur een crediet van f 250 ter beschikking te stellen voor het doen maken van een register op de verschenen jaargangen van Neerlandia.

Omtrent de redactie van Neerlandia wordt besloten de tegenwoordige Redactie-Commissie te handhaven en redacteuren voor verschillende groepen aan te stellen, die wel zoo veel mogelijk vrijheid zullen hebben, maar wier stukken toch aan het toezicht der redactie-commissie onderworpen zijn.

Punt V. Mededeelingen over de herdenking van het 25-jarig bestaan van het A.N.V.

De Secretaris doet mededeeling van de plannen der herdenking van het 25-jarig bestaan, die worden goedgekeurd. Getracht zal worden op Vrijdagavond nog een Vlaamsch nummer aan het programma toe te voegen. De heer Van Linen zal op den stamdag over Indië spreken.

Punt VI. Voorstellen van het Dag. Bestuur.

1.	Benoeming van den heer G.S. de Clercq Jr. tot vertegenwoordiger te Rio de Janeiro. Goedgekeurd.
2.	Aan de Duitsche Afdeelingen worde voor 1923 een subsidie toegekend gelijk aan de verplichte afdracht. Aangenomen.

Punt VII. De afdracht der Vlaamsche Afdeelingen aan het Hoofdbestuur.

Aangaande de afdracht der Vlaamsche Afdeelingen aan het Hoofdbestuur wordt besloten deze te handhaven op f 1.- voor elk lid en daartegenover als subsidie voor 1923 toe te kennen het verschil tusschen dit bedrag en 25% der inkomsten.

De Voorzitter brengt ter sprake het lidmaatschap van den heer A. de Buyl (opgegeven door Tak Brussel), die zich niet heeft ontzien zitting te nemen in een eerecomité tegen de vervlaamsching van de Gentsche Hoogeschool.

De vergadering blijkt eenstemmig van oordeel, dat dit niet toelaatbaar is en besluit dan Tak Brussel te verzoeken in verband daarmee zoodanige maatregelen te nemen als men zal meenen te behooren.

Punt VIII. Uitslag der pogingen tot instelling eener Commissie om onderzoek te doen naar de wenschelijkheid en mogelijkheid der gelijkstelling van diploma's en uitwisseling van leerkrachten tusschen Nederland en België.

Wordt besloten zich allereerst in verbinding te stellen met de ‘interacademische commissie voor internationale aangelegenheden’, en als deze geen inlichtingen kan geven, een nieuwe commissie samen te stellen met prof. Brugmans, die zich bereid verklaard heeft.

Punt IX. De oprichting van Nederlandsche Vereenigingen te Brussel en Gent.

Het Dag. Bestuur wordt diligent verklaard in het bevorderen van samenwerking.

Punt X. De opleving van Groep Ned. Oost-Indië.

Hieromtrent worden eenige mededeelingen gedaan. (Zie ook Neerlandia).

De Voorzitter deelt mede, dat de heeren Bakhuizen van den Brink en Statius Muller wegens gezondheidsredenen hebben bedankt als lid van het Hoofdbestuur. Hun zal dank betuigd worden.

Punt XI. Voorstel van Mr. Phaff om verzet aan te teekenen tegen de schrapping van enkele punten op de Surinaamsche begrooting.

De heer Phaff stelt voor, dat het Hoofdbestuur zal verzet aanteekenen tegen het schrappen der gelden voor de mijnwormziektebestrijding en het ziekenhuis te Coronie op de Surinaamsche begrooting.

Besloten wordt een brief met betrekking tot het eerste punt aan de Kamer te richten. (Zie blz. 34.)

Punt XII. Aanwijzing van een vertegenwoordiger van het A.N.V. in den Ned. Bond in Duitschland.

De heer Wittert stelt voor den heer M. Blokzijl. Besloten wordt dezen uit te noodigen.

Punt XIII. Aanvraag om beschikbaarstelling van boekprijzen voor de Nederlandsche cursussen in de Rijnprovincie.

Aangenomen wordt het voorstel van het Dag. Bestuur om f 50.- beschikbaar te stellen voor boekprijzen voor den Ned. cursus in de Rijnprovincie.

Ten slotte wordt een verzoek van Mevr. Hissink uit Malang om steun voor de vereeniging tot oprichting van Jongevrouwenscholen in Ned. Indië voorgelezen.

Besloten wordt het om advies te zenden naar Groep Ned. Indië.