Holland's weermiddelen.
In het 1 Mei-nr. van ‘De Toorts’ heeft Mr. Van Es een geestdriftig artikel geschreven over Holland's weermiddelen, dat alle aandacht verdient, al laten wij de verwachting, dat onze economische opbloei en de komende ontvoogding onzer Dietsche stambroeders in België en Afrika aan den Nederlandschen naam een glans zullen verleenen als sinds de 17e eeuw niet meer is voorgekomen, geheel voor rekening van den geachten schrijver.
De cultuurgemeenschap van Nederland met Vlaanderen en Afrika wil hij tot grooter eenheid brengen op de volgende wijze:
1e. Door een afdoend subsidie uit de Staatskas moet de Koninklijke Academie van Wetenschappen zich kunnen ontwikkelen tot een centrum van Groot-Nederlandsche Wetenschap, door aanzienlijke Afrikaners en Vlamingen onder hare leden op te nemen, terwijl aan dat lidmaatschap bepaalde voordeelen worden verbonden, waardoor het onzen stamverwanten mogelijk wordt eenigszins regelmatig de zittingen en vergaderingen bij te wonen;
2e. Daarnaast behooren er jaarlijks voor Afrika en België beurzen te worden beschikbaar gesteld voor afgestudeerden om gedurende een jaar kennis te maken met Hollandsche wetenschap en kunst. Omgekeerd zullen zij er toe bijdragen, dat onze wetenschap niet insluimert, daar zij als volleerden bij ons komen, voorzoover hun vak betreft;
3e. Van niet minder belang is het om nog niet afgestudeerden met onze hoogescholen te doen kennis maken, daar zij in het meest ontvankelijke tijdperk van het leven verkeeren;
4e. De vacantieleergangen, welke vóór den oorlog zulk een brandpunt vormden van kennismaking voor stamverwanten en zelfs vreemdelingen met Hollandsche wetenschap, dienen te worden ingericht op nieuwen voet, waarbij gebroken moet worden met het oude stelsel;
5e. Bij het ontwerpen dezer plannen zou men nog eenige beurzen beschikbaar kunnen stellen voor afstammelingen van Hollanders in het buitenland;
6e. Een leerstoel in de Nederlandsche taal en letterkunde te Parijs zou hetzelfde moeten doen wat reeds in Engeland en Amerika geschiedt: De belangstelling wekken van ons volk en kennis verspreiden van zijn taal.
De schrijver schat de kosten dezer plannen, die hij ook eenigszins uitwerkt, op f 230.000. - per jaar.
De zes punten van Mr. Van Es werden in de pers waardeerend besproken. Het is te hopen dat ook de Regeering en zij, die invloed op haar hebben, er aandacht aan wijden.
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd