Neerlandia. Jaargang 22

Nederland.

Algemeene Vergadering van Groep Nederland.

Het behoort sedert eenige jaren tot de goede gewoonten, dat de gemeentebesturen der steden, waar de jaarvergadering van onze Groep plaats heeft, de afgevaardigden 's morgens ten stadhuize ontvangen.

Waar toch woorden gesproken worden als de Burgemeester van 's-Hertogenbosch, Mr. F.J. van Lanschot, tot ons richtte, en die op even pittige wijze door onzen Voorzitter, Marc. Emants, werden beantwoord, wordt vaak de kiem gelegd van blijvende belangstelling.

Toen laatstgenoemde te 11 uur de vergadering in het Casino opende en in het bijzonder de heeren Mr. B. de Gaay Fortman, Alg. Secr.-Penningm. van het Hoofdbestuur en Th.G.G. Valette, afgevaardigde in dat Bestuur voor Groep Indië, had verwelkomd, verkreeg het Kamerlid Mr. J. Limburg het woord voor zijn rede over ‘de taak die Nederland na den oorlog wacht’. Spr.'s belangwekkende beschouwingen, die een aandachtig gehoor en luide toejuichingen vonden, komen met dit Neerlandia-nr. onder de oogen van al onze lezers en zullen niet nalaten te prikkelen tot bereid-zijn voor den komenden geestelijken wedstrijd der volken en het streven naar een vreedzamen Statenbond.

Afd. Leeuwarden, die deze voordracht had willen missen om toch maar vooral recht te doen wedervaren aan de belangrijke reglementswijziging, legde zich bij regelmatige afwerking der dagorde neer, toen de voorzitter de vergadering had verzocht toch niet den ganschen dag zoek te brengen aan het reglement, te meer waar alle tijdig ingekomen op- en aanmerkingen door de Commissie ernstig waren overwogen en het dus tijd vermorsen zou zijn om nog eens alle ondergeschikte punten tot een onderwerp van bespreking te maken. De Taalcommissie zal het reglement bovendien nog eens onderhanden nemen, alvorens het wordt gedrukt.

Na goedkeuring van het Jaarverslag van den Secretaris, de Rekening en Verantwoording van den Penningmeester en de Begrooting voor 1918, werd het ontwerp-reglement in behandeling genomen.

De heer Phaff (Groepsbestuur) bracht nog eens in herinnering, hoe in de reglements-commissie de verschillende stroomingen waren vertegenwoordigd en het ontwerp als een compromis moest worden beschouwd. Bovendien had zij tot taak de in November te 's-Gravenhage aangenomen beginselen te eerbiedigen. Spr. verzocht dan ook groote beperking der gedachtenwisseling, daar volmaakte arbeid in zake wetgeving moeilijk te leveren is en het voorgestelde reglement als proef eener nieuwe werkwijze moest worden beschouwd. Ten slotte merkt spr. nog op dat een goede geest met een slecht reglement meer zou uitwerken dan een slechte geest met een goed reglement.

Ondanks het uitdrukkelijk verzoek trad de spraakzaamheid toch buiten de oevers en toen na uitvoerige behandeling van een zevental artikelen de zekerheid werd verkregen, dat voor de artikelsgewijze behandeling volstrekt de tijd zou ontbreken, werd besloten de door het Groepsbestuur zelf voorgestelde of van de Afdeelingen overgenomen verbeteringen in het ontwerp, afgedrukt in het April-nummer, te aanvaarden.

De beperkte ruimte van Neerlandia legt ons de verplichting op kort en zakelijk te zijn, daarom worden slechts de aangenomen wijzigingen vermeld.

Alleen de gedachtenwisseling over art. 2 dient wat uitvoeriger te worden geboekt, omdat, zooals Afd. Rotterdam terecht opmerkte, hier het hoofdbeginsel der reglementswijziging aan de orde was.

Haar afgevaardigde, de heer J.J. Korndorffer, betoogde dat nieuw art. 2 de bedoeling had de Groep het recht te geven de plaats van het Hoofdbestuur in te nemen, zich althans te bemoeien met de buitenlandsche aangelegenheden, die de taak van het Hoofdbestuur zijn. De Groep zal bij aanneming van dit beginsel een veel te overheerschende macht krijgen en de nieuwe organisatie zal veel geld kosten.

De Voorzitter bestreed die opvatting, verzekerde dat Groep Nederland geen plan heeft de taak van het Hoofdbestuur over te nemen, alleen wil zij wat meer geld voor eigen krachtiger werkzaamheid behouden.

De heer Simons (Groepsbestuur) bracht in herinnering het debat De Kanter-Simons van de Buitengewone Algemeene Vergadering (24 Nov. 1917), waarin spr. opkwam tegen de opvatting van het Hoofdbestuur als zou Groep Nederland voornamelijk een inzamelingscomité voor het Hoofdbestuur zijn. Spr. pleit nogmaals voor het geven eener zelfstandige nationale taak aan de Groep, wier werking voor eigen belangen toch ook naar het buitenland moet uitgaan, zooals Mr. Limburg in zijn rede heeft doen uitkomen, al heeft de Groep niet de bedoeling in het vaarwater van het Hoofdbestuur te komen.

Spr. deelde ten slotte mede dat de meerderheid van het Groepsbestuur art. 2 als een beginselkwestie beschouwt. Bij afstemming achtte men verdere behandeling van het ontwerp overbodig.

Na eenige gedachtenwisseling werd het voorstel Deventer om c en d van art. 2 te vereenigen tot:

c. het steunen, zoowel zedelijk als stoffelijk, van den arbeid van het Hoofdbestuur in het belang van den Nederlandschen stam en van de Nederlandsche beschaving;

met 69 stemmen voor, 47 tegen en 3 blanco aangenomen.

Art. 3. Op voorstel van den heer Van Lier

[p. 78]

(Amsterdam) worden b en c der middelen aldus gewijzigd:

b. het zoo noodig en zoo mogelijk stichten en in stand houden van een eigen kantoor;

c.het zoo noodig en zoo mogelijk uitgeven van een eigen orgaan.

Art. 6. De beide laatste alinea's vervallen. (voorstel Leeuwarden).

Op voorstel der Jongel.-Afd. Rotterdam werd met 69 tegen 48 stemmen als voorlaatste alinea ingelascht:

‘Jongelieden, die den 21-jarigen leeftijd bereikt hebben, kunnen lid blijven der Jongelieden- Afd. maar betalen dan f 2.50 per jaar.

Art. 7. De zin in a Zij kunnen zich door een enz. wordt: Zij kunnen zich ieder door één enz. (Voorstel Leeuwarden).

Bestuur en afgevaardigden met Burgemeester en Wethouders in de hal van het stadhuis te 's-Hertogenbosch.

Art. 8 wordt op voorstel van het Groepsbestuur als laatste art. der rubriek ‘Van de leden’:

‘Leden, die in strijd handelen met het doel en de belangen der Groep, kunnen door het Dagelijksch Bestuur vervallen verklaard worden van het lidmaatschap der Groep, behoudens beroep op den Groepsraad. Het Dagelijksch Bestuur geeft van die vervallenverklaring kennis aan het Hoofdbestuur.

Art. 9 wordt gelijkluidend aan art. 8 in het April-nr. vermeld, behalve de laatste alinea, die vervalt. Daarvoor komen in de plaats de volgende drie alinea's, afkomstig van Afd. Haarlem.

Elk lid heeft het recht de bijeenkomsten van een andere Afdeeling dan de zijne bij te wonen voor zoover er naar het oordeel van het bestuur dier Afdeeling plaatsruimte beschikbaar is. Uitgezonderd hiervan zijn de huishoudelijke vergaderingen.

De op 1 Januari ingeschreven leden zijn verplicht hun bijdrage te betalen vóór 1 Maart van het loopende jaar. De nieuwe en overgeschreven leden, die hun bijdragen nog niet betaalden, een maand na aangifte.

Wie voor zijn lidmaatschap wenscht te bedanken, moet hiervan vóór 1 December schriftelijk kennis geven aan het Groeps- of Afdeelingsbestuur.

Art. 11. De tweede alinea wordt:

Het aan de Afdeelingen toekomende deel, waarvoor als grondslag wordt aangenomen de toestand op 1 Januari, bestaat:

Als voorlaatste alinea wordt ingevoegd:

De bijdragen van de in den loop van het jaar tot een Afdeeling toetredende leden komen geheel ten bate dezer Afdeeling.

Art. 18. Op voorstel van Afd. Rotterdam wordt het begin aldus:

Op voorstel van zijn Dagelijksch Bestuur kan enz.

Art. 20 wordt

Het bestuur der Groep is opgedragen aan een Groepsraad.

Art. 25. 1 Februari wordt 15 Februari.

Art. 27. De slotzin wordt: Het Dagelijksch Bestuur schrijft zulk een referendum uit, indien ten minste 30 leden enz.

Art. 31. Het opschrift wordt: Van het Dag. Bestuur. De eerste zin wordt: Het Dag. Bestuur bestaat uit vijf of zeven leden.

Art. 32. Van het Dagelijksch Bestuur wordt: van zijn Dagelijksch Bestuur.

Art. 35. Het woord beheert wordt: administreert.

Art. 38. De volgende alinea wordt toegevoegd:

Indien de Groepsraad een anderen Voorzitter heeft dan het D.B., is de eerstgenoemde allereerst aangewezen als leider van den Groepsdag.

Art. 41. De eerste zin wordt: de Groep kan een eigen kantoor onderhouden ter plaatse, waar de zetel van haar bestuur is gevestigd.

[p. 79]

Art. 42. Raad van Bijstand wordt Groepsraad.

Art. 46 begint: De taak van den Raad is het Dag. Bestuur en den Groepsraad enz.

Art. 53. Na art. 52 wordt een nieuw hoofd en een nieuw artikel ingevoegd, n.l.:

Opheffing der Groep.

Artikel 53. Bij opheffing der Groep vervallen haar bezittingen aan het Hoofdbestuur.

Art. 54 wordt nu als art. 53 uit het April-nr. met weglating van de woorden ‘en Dagelijksch’.

Art. 55 wordt als art. 54 uit het April-nr.

Nadat deze wijzigingen waren goedgekeurd, werd het geheele reglement met 95 stemmen voor en 33 blanco aangenomen.

De Voorzitter bracht dank aan de reglementscommissie voor haar moeielijken arbeid en hield daarna de vergadering aangenaam bezig met een verslag van de werkzaamheden der Taalcommissie en een beschouwing over de woorden, gedurende den oorlog bij ons in gebruik gekomen¹⁾.

De heer Hartevelt, ondervoorzitter, bracht den spr. namens de vergadering dank voor zijn belangwekkende lezing.

De heer Lugard (Deventer) vond er aanleiding in om de Taalcommissie aan te sporen de persgebreken meer tegen te gaan en de rol van schildwacht actiever te vervullen, door een bastaardwoord in elk voorkomend geval terstond als zoodanig te brandmerken.

Een motie der Stud. Afd. Utrecht, het verlangen uitsprekend dat voortaan in Neerlandia de feiten, die zich in den Vlaamschen strijd voordoen, worden vermeld, werd wegens den gevorderden tijd, na inlichting door den Groepssecretaris over de redactoneele inrichting van Neerlandia, niet in behandeling genomen.

De heer Croin (Haarlem) sprak de wenschelijkheid uit dat de kennisgeving van het Hoofdbestuur over het plan tot uitgave van een A.N.V.-kalender in het Juni-nr. van Neerlandia zou worden bekend gemaakt.

Mevr. Veen (Groepsbestuur) bracht ten slotte hulde aan Mej. Baelde, die na de nieuwe inrichting der Groep zeer waarschijnlijk geen bestuursbetrekking meer zal vervullen en die zoo vele jaren mede wat de huisvrouw noemt het belangrijke, weinig geziene en meestal weinig gewaardeerde keukenwerk van het Verbond heeft verricht.

Vermeld dient nog dat de aftredende Hoofd- en Groepsbestuurders met algemeene stemmen werden herkozen.

De vergadering, waarop 25 afdeelingen¹⁾ waren vertegenwoordigd, werd te half vijf gesloten en gevolgd door dat wat aan de jaarlijksche samenkomsten meestal bijzondere bekoring geeft.

De bezichtiging der St. Janskerk (door Havard reeds ‘het mooiste Gothische gebouw van Nederland’ genoemd) nog wel onder leiding van Dr. Xavier Smits, rector van Voorburg, die een groot gedeelte van zijn leven aan de studie van dit Godshuis heeft gewijd, was een bijzonder genot.

Ook de uit de 14e eeuw dagteekenende stichting der O.L.V. Broederschap wekte zeer de belangstelling der vergaderden.

De soberheid van het feestmaal dat volgde, deed aan de gezelligheid geen afbreuk. Aan H.M. de Koningin en den eerevoorzitter der Groep, Dr. H.J. Kiewiet de Jonge, wiens aanwezigheid noode gemist werd, werden huldetelegrammen gezonden.

Door een afwisselenden ontspanningsavond zette het Afdeelingsbestuur de kroon op de ontvangst: toespraken van Afd. Voorzitter, Mr. Phaff, en Groepsvoorzitter, de heer Emants, gingen vooraf aan de Nederlandsche liederen en verzen, gespeeld door een strijkje, gezongen door een zeer muzikaal mannenkwartet, met fijn begrip en zuivere zegging voorgedragen door mej. C. Hartevelt uit Arnhem. Haar keus had zich bepaald tot het beste: Perk, Rodenbach, Gezelle, Adama van Scheltema, Henriëtte Roland Holst.

Mej. Janssen vergastte ons op een paar geestige Brabantsche alleenspraken, waarin zoo treffend en geestig de beginselen van het A.N.V. waren geweven.

Tot slot gaf een veteraan van het St. Antoniusgilde te Nuland ons een staaltje van zijn meesterschap in het bekende vendelen (vaandelzwaaien).

Zoo zal deze Algemeene Vergadering, welke van zoo grooten invloed kan zijn op de toekomst van ons Verbond, toch heel wat aangename herinneringen achterlaten.

Wanne?²⁾ zou Mijntje zeggen.

C. v. SON.

St. Janskerk te 's-Hertogenbosch.

1) Deze rede zal in het Juli-nr. worden opgenomen.

1) Amsterdam (Burg.), Amsterdan (Stud.), Arnhem, Breda, Delft (Burg.), Delft (Stud.), Deventer, Dordrecht, 's-Gravenhage (Burg), 's-Gravenhage (Jgl.), Haarlem (Burg.), Haarlem (Jgl.), 's-Hertogenbosch, Leeuwarden, Leiden, Nijmegen, Rotterdam (Burg.), Rotterdam (Jgl), Utrecht (Burg.), Utrecht (Stud.), Utrecht (Jgl.), Wageningen (Burg.), Wageningen (Stud.), Walcheren, Zaanstreek

2) Nie-waar