Neerlandia. Jaargang 14

Zuid-Afrika

Z.A. Akademie.

Ongeveer een jaar geleden is de Zuid Afrikaanse Akademie voor Taal, Letterkunde en Kunst opgericht. Den 6en en 7en Juli heeft zij te Bloemfontein haar eerste jaarlijksche vergadering gehouden. In het eerste jaar van haar bestaan heeft zij nog niet veel uitgericht. Misschien wordt dat nog het best verklaard uit de groote afstanden in Zuid-Afrika. De leden wonen ver uiteen en kunnen dus moeilijk bij elkaar komen. Aan dat euvel is men op de vergadering tegemoet gekomen door verschillende commissies te benoemen, die ieder een deel van de taak voor haar rekening nemen. Zoo is er een letterkundige commissie ingesteld, een reclame-commissie en een waakzaamheids-commissie. De Z.A. Taalbond, die bij de Akademie is aangesloten, zal voorloopig als examencommissie dienstdoen. Zoo worden de bekende examens, waarmede de Taalbond onberekenbaar veel voor de beoefening van het Hollandsch heeft gedaan, voortaan met de Akademie in verband gebracht.

De vergadering kenmerkte zich door een aantal belangrijke redevoeringen, waarvan wij echter hier slechts zeer kort kunnen gewagen. President Steyn zat voor en herdacht Jan Hendrik Hofmeyr. Minister Malan sprak over het Hollandsch, als geen vreemde en noch minder een doode taal in Zuid-Afrika, maar als een levend organisme, dat aan verandering onderhevig is en zich naar behoeften en geaardheid van de bevolking schikt.

Minister Malan wees ook op het verkeerde van de bewering, dat Hollandsch en Afrikaansch afzonderlijke talen zijn. Zij, die dat volhouden en Afrikaansch hun moedertaal noemen, moeten dan tot de gevolgtrekking komen, dat het Hollandsch een vreemde taal is, en dat is toch wat zij niet te kennen willen geven,

[p. 168]

meende de heer Malan (maar er zijn er die het ronduit zeggen). Het zou trouwens geheel bezijden de waarheid zijn, zei de spreker.

Zich aansluitende bij een opmerking van minister Malan, roemde dr. Engelenburg ‘in de talrijke en verblijdende openbaringen van 'n opbruisende nationale aktiviteit in letteren en kunst, wel 'n bewijs dat 't werk van geestdriftige pioniers - hij noemde S.J. du Toit, oom Daantje van den Heever, mevrouw Koopman - de Wet, Luttig, Ignaas van der Walt, dr. Mansvelt en J.H. Hofmeyr - niet onvruchtbaar is geweest.’

Dr. Engelenburg zei nog: ‘'t Is de taak onzer Akademie om wetenschappelike methoden te zoeken en toe te passen op onze spraakkunst, waar die nodig zullen blijken; 't is verder onze taak om uitbreiding te geven aan 't nuttige werk van de Taalbond, misschien zelfs om Zuid Afrika's onderwijs-problemen te helpen oplossen. Er is nog veel te doen tot aanmoediging van geschiedkundig onderzoek, tot bestudering der inheemse “folklore”, tot bevordering onzer nationale kunst. Sommigen beweren dat kunst enkel kan bloeien na 'n langdurige periode van betrekkelike maatschappelike rust en stoffelike welvaart; maar ik geloof vooral ten aanzien van dramatiese, liriese en epiese literatuur - dat kunst geboren wordt uit diepe nationale aandoeningen. En aan ingrijpende emoties heeft 't Zuid-Afrika toch niet ontbroken.’

Niet het minst belangwekkend was een rede van ds. N.J. Brummer over den geest van het Afrikaansche volk, een rede die moeilijk naar waarde in enkele woorden samen te vatten is.

Over het geheel kunnen wij wel zeggen, dat de verschillende toespraken getuigden van een voornaamheid, die Akademies van ouder leeftijd en gevestigden roem niet zou hebben misstaan.