De graven te Soerat.
In de Nieuwe Rotterdamsche Courant maakt de Fransche wereldreizigster D. Menant, belast geweest met een wetenschappelijke zending naar Indië door het Fransche Ministerie van Openbare Werken, naar aanleiding van haar boek Le Tour du monde, door de Aarde en haar Volken vertaald, de Nederlanders opmerkzaam op het verval, waarin zich de gebouwen van de voormalige Hollandsche Factory te Soerat bevinden. Zij spreekt den wensch uit dat zich hier te lande een comité vorme voor hun onderhoud, om niet te zeggen hun herstel.
‘Een van deze graven is reeds verdwenen, maar wat het graf van Baron Van Reede betreft, dit kon nog gemakkelijk voor een geheel verval bewaard blijven. Behalve deze, zijn te Barootsj een deel van Vejalpoer en te Achmedabad bij het Kaukarymeer, ook nog groepen van graftomben.’
In Neerlandia van Jan. en Febr. 1907 verscheen van Maurits Wagenvoort een geïllustreerd artikel over deze graven. Hij eindigde aldus:
‘Maar wederom vraag ik of wij het niet aan onze nationale eer schuldig zijn, allhans de graven die ik bezocht heb en de anderen, die ik op mijn weg door Indië hoop te bezoeken, zooals een vroom pelgrim de graven zijner heiligen bezoekt, terug te vragen van de Engelsche regeering? Ik ben overtuigd, dat deze hen wel zou willen afstaan.
Het is haar allerminst een oneer, dat de Hollandsche natie haar macht heeft verloren. Maar het is een schande, dat zij de gedenkteekenen harer vroegere grootheid, waar die ook ter wereld te vinden zijn - en 't is waar, over geheel de Oostersche wereld liggen zij verspreid! - laat vervallen. En die schande brandt ons te dieper in het geweten, wanneer andere volken het de moeite waard vinden hen te onderhouden.’
In de 9 dezer gehouden bestuursvergadering van Groep Nederland is dit onderwerp ter sprake gekomen.
Overwogen zal worden wat het A.N.V. in dezen zal kunnen doen.
Het roept bij dezen al diegenen op, die willen medewerken tot het beoogde doel, naar wijze en in mate als aan het Hoofdbestuur na bekomen nadere inlichting gewenscht en mogelijk zal zijn voorgekomen.
Betuigingen van instemming worden daartoe ten kantore van het A.N.V. ingewacht.