Zuid-Afrika.
Een belangrijk congres.
Er is einde December in de Kaapkolonie een belangrijk congres gehouden. Eigenlijk zijn er drie gehouden, die alle voor onze taal van belang zijn: van de Zuid-Afrikaanse Onderwijzers Unie, van de Afrikaanse Taal Vereniging en dan het Hollandse Taalcongres.
We bepalen ons nu tot het Hollandse Taalcongres; vooreerst omdat het de wijdste strekking had; het eerste Nederlandsche Taal- en Letterkundig Congres van Zuid-Afrika, zouden wij 't kunnen noemen. De andere reden, waarom wij dit congres belangrijker achten dan de twee andere, is, dat tweedracht tusschen de broeders er op uitgedelgd is.
In de Kaapsche Educational News van December heette het nog, dat er drie partijen waren onder de Hollandsch sprekende bevolking: zij die het Nederlandsch in de oude spelling handhaven, zij die de vereenvoudigde taal hebben aangenomen en zij die het Afrikaansch tot schrijftaal willen verheffen. Tegenover een huis zoo in zich zelf verdeeld leek het Engelsch oppermachtig.
Het had er soms wel iets van, dat de volgers van die drie richtingen weinig voelden voor hetgeen zij gemeen hadden, maar alleen voor hetgeen hen verdeelde. Op het Hollandsche Taalcongres is de eendracht hersteld, althans tusschen twee partijen.
Op voorstel van dr. Viljoen, den voorstander van het vereenvoudigde Nederlandsch, en van dr. Malherbe, den man van de Afrikaansche taalbeweging, besloot het congres met algemeene stemmen, de verschillende lichamen, die in Zuid-Afrika voor het Hollandsch ijveren, uit te noodigen afgevaardigden te benoemen voor een bijeenkomst, teneinde tot een vergelijk te komen. Die lichamen zijn de Z.A. Taalbond, de Z.-A. Onderwijzers Unie, de Afrikaanse Taal Vereniging, de Unie van Debat Verenigingen, de Afrikaansche Christelijke Vrouwen-Vereeniging.
Dr. Malherbe zei in den loop der vergadering, dat zijn vereeniging de Nederlandsche taal nog steeds beschouwt als het bolwerk in den strijd voor het bestaan van het Hollandsch in Zuid-Afrika. Zijn vereeniging zou alles doen om het Nederlandsch te bevorderen. En het congres van de Afrikaanse Taalvereniging had een commissie benoemd om met de zuster-vereenigingen in Transoranje en Transvaal naar overeenstemming te trachten in zake de spelling van het Afrikaansch, welke spelling - zoo verlangde het congres het - zoo na mogelijk die van Kollewijn moest volgen.
Er is dus toenadering en belofte van samenwerking tusschen de mannen der Afrikaansche taalbeweging en van de voorstanders van het behoud van het Nederlandsch als beschaafde taal - en onder hen zijn in Zuid-Afrika de Kollewijnianen verre in de meerderheid. En die samenwerking is tegenover den sterken vijand noodig.
Vermelden wij nog, dat dr. Godée Molsbergen op het Hollandsche Taalcongres de groeten overbracht van het Algemeen Nederlandsch Verbond en van de Vereniging tot Vereenvoudiging der Schrijftaal. Ons hoofdbestuur zond bovendien een telegrafischen heilwensch.
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd