Neerlandia. Jaargang 12

Jong Nederland.

Afd. Amsterdam.

Een lezing over Suriname.

Maandagavond 27 Jan. 1908 hielden de leden van de Amsterdamsche Jongelieden-Afdeeling van het Nederlandsch Verbond hunne eerste bijeenkomst, waarbij ook vele genoodigden waren opgekomen om de voordracht van Ds. Zaalberg over ‘Suriname’ te hooren. Was de kennisgeving ‘met lichtbeelden’ het tooverwoord geweest, dat zoovelen hunne schreden derwaarts had doen richten, of was het wezenlijk eene ontluikende belangstelling voor onze minst bekende kolonie? Wie zal het zeggen? Nadat de oprichter en voorzitter van de Afdeeling, de heer J.W. te Winkel de vergadering geopend had en met eenige welgekozen woorden een welkom had toegeroepen aan de besturen der zusterafdeelingen en der schoolvereenigingen, en de wenschelijkheid had uitgesproken, dat ook aangaande onze West-Indische koloniën meer bekendheid onder de Nederlanders verbreid werd, gaf hij het woord aan Ds. Zaalberg, die door een langdurig verblijf in Suriname in staat gesteld was tal van wetenswaardige bijzonderheden over onze kolonie aan zijne toehoorders mede te deelen. Ds. Zaalberg begon met de aankomst te Paramaribo te vertellen, die wel geschikt is om een onuitwischbaren indruk op Nederlanders te maken. Na een lange zeereis die schijnt voor te bereiden op de vreemde indrukken die men in het afgelegen land zou verwachten, is de Nederlander prettig verrast als allerlei toestanden daar hem aan het vaderland herinneren. De kust van Suriname ziet hij het eerst als laag land waarin een breede rivier in zee uitmondt. Dan in Paramaribo zelf waar alle huizen een onmiskenbaar Hollandsch karakter vertoonen, dragen de straten de namen van ons bekende straten, zooals Heerenstraat, Gravenstraat, enz. Zijn taal wordt er verstaan en er wordt Nederlandsch gesproken; maar het is niet het Nederlandsch zooals hij het thuis gewend is, want allerlei invloeden hebben bewerkt, dat in Suriname het Nederlandsch vermengd is geworden, met neger-Engelsch niet alleen, maar ook met bastaardwoorden uit Fransch

[p. 30]

Guyana en met verouderde woorden, die voor ons eene andere beteekenis gekregen hebben. Dit alles werd met aardige voorbeelden toegelicht, ook hoe de uitspraak van sommige medeklinkers in Suriname veranderd was en hoe de klemtoon dikwijls verkeerd gelegd werd en tot welke vermakelijke misverstanden dit aanleiding kon geven. Helaas wordt men er sterk doordrongen van het besef, dat er nog veel te doen valt om de kolonie Suriname te maken wat zij voor Nederland kon zijn. In vele opzichten is zij nog als de kostbare landbouw-machine, die ongebruikt op het land ligt te verroesten wanneer er geen menschen zijn, die er meê om kunnen gaan, maar die een bron van welvaart wordt als men haar goed hanteert. De Nederlander, die er heen gaat, moet niet vragen: wat zal ik er vinden? maar liever: wat kan ik er brengen?

Na de pauze gaven de lichtbeelden Ds. Zaalberg aanleiding de toeschouwers nog op allerlei punten opmerkzaam te maken. Men zag het paleis van den Gouverneur, dat zijne gastvrije zalen opent voor elk die er zich heeft laten voorstellen, al behoort hij ook niet tot de deftige kringen die men zich daar gewoonlijk denkt; de prachtige lanen van mahonyboomen, die onder hun dicht lommer, gedurende de ochtenduren ten minste een frissche temperatuur bewaren; een laan van palmboomen, die in tropische landen meestal niet geheel beantwoorden aan de poëtische voorstelling die de bewoner van het Noorden er zich van maakt. Men zag de Suriname rivier, door schepen van vaderlandsch model, verlevendigd; de winkelhuizen aan haren oever; de marktplaats met zijn levendig verkeer, de Hernhutterskerk met een bruidstoet en allerlei typen van de gemengde bevolking: negers, Engelsch-Indische koelie's en Surinamers; ook een groepje van kinderen van eene bewaarschool, waar de blanke en donkere gezichtjes door elkaar stonden. Maar het aardigste waren de verschillende typen der bevolking te zien op het feestterrein, dat bij het paleis van den Gouverneur ter eere van den verjaardag onzer Koningin was ingericht, want hoe verschillend ook in uiterlijk, toch zijn in één opzicht alle bewoners van Suriname gelijk, dat is in liefde voor ons Koningshuis, en als men daar te midden van die vriendelijk zachtzinnige bevolking onze driekleur ziet wapperen, dan wordt het den Nederlander warm om net hart en voelt hij zich gesterkt om naar zijne krachten mede te werken aan den bloei van dit schoone deel van Nederland.

Dit is geen geregeld verslag van, doch het zijn maar eenige grepen uit de belangrijke voordracht van Ds. Zaalberg, welke door luide bijvalsbetuigingen van zijne toehoorders gevolgd werd. Daarna betrad de voorzitter nogmaals het podium, om zijn dank uit te spreken, uit naam der vergadering, aan Ds. Zaalberg voor zijne schoone en leerrijke voordracht; en aan allen die meegewerkt hadden om deze eerste bijeenkomst naar wensch te doen slagen.