Nederlandse historische bronnen 9

[p. 117]

50 Aan Van Reede van Amerongen

Utrecht, 4 maart 1672

rec.^a, 14 maart 1672

Hoogh Edele WelGeboren Heere, Eijndelijck de liquidatie over de post van de defroyementen van de jaren 1649 tot 1672 incluijs, bij dese provintie verschuldight, bij de Generaliteitsreeckencamer sijnde gesloten ende bevonden dat wij nogh schuldigh bleven de somma van thienduijsent ende acht en tseventigh guldens, is niet alleen ordonnantie tot betalinge van dyen voorgisteren bewillight, maer oock huijden de voldoeninge daerop gevolght. Soodat 't gene U H. Ed. G. boven die voorseijde somme van 10.078 guldens alrede magh competeren off nogh staet te sullen toecomen, bij de Staten van Hollant volgens derselver belofte sal moeten worden gevordert, daer ick hoope, gelijck oock ten hooghsten billick is, U H. Ed. G. van tijt tot volcomen satisfactie sal ontfangen.

Sedert de heere van Zuijlesteijn van hyer is vertrocken schijnt het werck van de heer van Duijckenborgh³⁵³ wat in stilte te wesen geraeckt. Ende indien dien heer, gelijck vertrouwt wort, met eenige trouppes naer Brabant off Vlaenderen wort gesonden, is daer geen vervolgh vooreerst van te wachten, behalve dat de heeren van Asbergen ende van Zuijlen, hoewel seer voor den heer van Duijckenborgh genegen blijven, betuijgen buijten U H. Ed. G. goetvinden ende approbatie daerinne niets te sullen doen. Ende uijt de laeste woorden van U H. Ed. G. missive van den 21. deses, aen mij geaddresseert, [hebbe ick] wel connen afnemen, dat U H. Ed. G. niet geerne soude sien dat het geduyrende desselfs afwesen werde voortgeset, daertoe de heere van Bergesteijn oock volcomentlijck is geporteert.

De heeren Nijpoort ende van Schonauwen sullen, alternatievelijck van jaer tot jaer in de gedeputeerden³⁵⁴ ende te hooff³⁵⁵ wesen ende de laeste de eerste beurte hebben, ende de heeren Rossum ende Wellant van half jaer tot half jaer waernemen de commissie in de finantie³⁵⁶ ende daerenboven soo sullen de heeren Nijpoort ende van Schonauwen yder de laeste drie maenden van haer jaeren de heere van Wellant hare plaetsen in de gedeputeerden overlaeten, soodat die drie heeren yder negen maenden in 't jaer sullen in employ sijn.

353 Zie brief nr. 43.

354 Het college der Gedeputeerde Stalen, dat de dagelijkse zaken van het gewest waarnam, bestond sinds 1610 uit twaalf personen: vier geëligeerden, vier uit de ridderschap, twee uit de stad Utrecht, één uit Amersfoort en beurtelings één uit de kleine steden (Wagenaar, Tegenwoordige Staat, IX, 240).

355 D.w.z. zitting hebben in het Hof van Utrecht, de hoogste juridische instantie in het gewest. Dit Hof Provinciaal bestond sinds 1622, naast de raad en rentmeester der domeinen, uit acht gewone en drie, uit ieder lid van de Staten aan te wijzen, extraordinaire raden (ibidem, 256 vlg.).

356 Het in 1657 opgerichte Kollegie der Gecommitteerden ter Finantie, de Provinciale Rekenkamer, bestond uit een president - een gedeputeerde - en drie andere uit en door de leden van de Staten aan te stellen personen (ibidem, 245-246).

[p. 118]

De goede vrienden hadden voorleden reijse seer geerne te wege gebraght dat eenige voorname officieren waeren aengestelt geworden om van buijten trouppes te leveren, maer, behalven dat weijnigh persoonen sigh daertoe aen de provintie quamen aenbieden, was de vroetschap daertoe oock gantsch niet genegen, ende daerom hebben wij sooveel mogelijck getraght eerlijcke luijden tot de charges te bevorderen. De heere Ruijsch ende ick, die alleen alsdan van wegen ons lith present waeren, hebben niemand daeraen ons het minste gelegen was, willen recommanderen, maer uijt diegene die voorgeslagen wierden, de beste naer onse kennisse vercooren, ende oock sijn bijnae alle de sousses (?)³⁵⁷ door de stadt ons overdrongen.

Hoe het nu de aenstaende reijse sal afloopen, can ick nogh niet seggen, maer was, mijns bedunckens, verre het beste dat men geformeerde trouppes van buijten conde becomen. Ondertusschen presenteert de heer van De Lier sijn persoon tot de colonelsplaetse te peert ende tot de vyer compagnieën de grave van Solms³⁵⁸, de broeder van de colonel Bremt³⁵⁹, de heere van Muijswinkel³⁶⁰, Clairvaux³⁶¹, Appeltoorn, lantdrost van 's Heerenbergh³⁶², ende anderen. De heere Ruijsch recommandeert met grooten ijver Sijn H. Ed. swager Mordaunt tot de colonelsplaetse te voet ende meijnt dat 't selve niet behoort te worden gedifficulteert, omdat hij sigh heeft laeten persuaderen om bij de voorgaende wervinge te desisteren in faveur van Du Theil³⁶³ ende Alckemade.

Dewijl de heer Schadé mij heeft geadviseert dat met yeder post aen U H. Ed. G. schrijft, sal U H. Ed. G. van daer particulierder ende seeckerder worden beright van 't gene in dese perplexe tijt voorcomt als ick soude connen doen ende sal derhalven mij daertoe refereren, ende God bidden dat hij U H. Ed. G. in gesontheijd bewaere ende in sijn onderhandelinge ten besten van den Staet segene ende ondertusschen naer offre van mijn dienst blijven - - -

Utrecht, desen 23. februari 1672.

357 Een slecht leesbaar woord: misschien is bedoeld ‘subalterne officieren’.

358 Hendrik Trajectinus, graaf van Solms-Braunfels, kolonel, een neef van stadhouder Willem II.

359 De kolonel Philipp Jakob van Brempt had een broer Willem Reiner van Brempt (Ten Raa, Staatsche leger, V, 489-490; Fahne, Kölnische, Jülichsche und Bergische Geschlechter, 52; idem, Dynasten von Bocholtz, I, Abt. 2, 207).

360 Willem Pieck van Wolfsweerd, heer van Muiswinkel, Gelders edelman (De Haas, ‘Geslacht Pieck’, 146-147; Van Meurs, Ridderschap Nijmegen, 116).

361 Een zoon - Adrien Gérard of Maximilien Henri - van Albert Eugène, comte de Lannoy, baron de Clervaux, Zuidnederlands edelman (Isenburg, Stammtafeln, Neue Folge, VIII, tab. 18). Deze was gehuwd met Anna Margareta van Reede van Saesveld, een achternicht van Amerongen: zie bijlagen I/II.

362 Frans van Appelthorn, heer van Wolthuis, Gelders edelman, naderhand luitenant-kolonel (D'Ablaing van Giessenburg, Ridderschap van Veluwe, 292).

363 Paul de la Baye, baron du Theil, kolonel in Staatse dienst (Hora Siccama, Aanteekeningen, 690). Hij was de zoon van Maurice de la Baye en Anna Maria van Reede, een zuster van Renswoude, en gehuwd met Elisabeth, de zuster van Hendrik Jacob van Tuyll van Serooskerken, heer van Zuylen (bijlage I).