Mekka. Jaarboek voor lezers. Jaargang 1994

[p. 181]

5.4 Literaire tijdschriften

Vuistregel voor dit overzicht is dat de redactieadressen van literaire tijdschriften zijn opgenomen. Adressen voor abonnementen of voor het aanvragen van losse nummers ontbreken dus, tenzij redactie en abonnementenadministratie op hetzelfde adres gevestigd zijn.

Begin vorig jaar gaf het bestuur van het Literair Produktie- en Vertalingen Fonds zijn goedkeuring aan een nieuwe subsidieregeling voor de literaire tijdschriften in Nederland. Die regeling, waarin literaire tijdschriften voortaan worden ingedeeld in een met een bepaald subsidiebedrag samenhangende A-, B- en C-categorie, is met terugwerkende kracht per 1 januari 1993 in werking getreden. Het totale subsidiebedrag voor literaire tijdschriften werd met 100 000 gulden verhoogd tot een bedrag van 525 000 gulden, maar dit betekende niet dat ook alle bladen profiteerden van de subsidieverruiming. De tijdschriften die in de categorie A werden ingedeeld zagen hun subsidie omhoog gaan, die in B kregen dezelfde, terwijl die van de tijdschriften in categorie C werd verminderd. Van Abladen wordt tachtig procent van het exploitatietekort vergoed, van B-bladen veertig procent en van C-bladen twintig procent.

Een onafhankelijke commissie (Andreas Burnier, Doeschka Meijsing, Anthony Mertens en Rudy van der Paardt) gaf De Gids, Literatuur, Optima, Raster, Lust & Gratie en Tirade de A-status, terwijl tijdschriften als Bzzlletin, Hollands Maandblad, Maatstaf en De Revisor genoegen moesten nemen met de erkenning van de B-status. Het originele, doch kleine tijdschrift De Zingende Zaag kwam tot de teleurstellende ontdekking dat het helemaal geen subsidie meer kreeg, maar citeerde later in het jaar triomfantelijk uit de brief van het Produktiefonds waarin werd vermeld dat De Zingende Zaag alsnog een subsidie verleend was: ‘Na bestudering van de bescheiden inzake uw subsidieaanvraag voor De Zingende Zaag voor 1993, is ons inderdaad gebleken dat wij in procedureel opzicht tekort zijn geschoten. Daar u niet in de gelegenheid bent gesteld een beginselverklaring te leveren, en de tijdschriftencommissie haar oordeel heeft gevormd op basis van de lectuur van enkele nummers en niet op basis van lezing van twee complete jaargangen van De Zingende Zaag zal de aanvraagprocedure opnieuw gestart worden.’ Waarna de beslissing positief uitviel: ‘Decommissie waardeert het unieke van de kunstwerken en het enthousiasme en het elan dat uit De Zingende Zaag spreekt. [...] De tijdschriftencommissie heeft het bestuur geadviseerd een stimuleringssubsidie toe te kennen.’

De redactie van De xxie Eeuw, die in 1992 aankondigde na twee jaargangen te zullen stoppen met het maken van dat blad, verraste vorig jaar met een allerlaatste nummer - een vertraagd afscheid van de trouwe abonnees die daarmee kregen waarvoor ze betaald hadden. Andere ontwikkelingen: Literatuur, dat werd uitgegeven door Hes, kreeg in Amsterdam University Press (aup) een nieuwe uitgever. Dietsche Warande & Belfort (dwb) onderging zowel naar vorm als inhoud een renovatie en kreeg een nieuwe redactie van bekende schrijvers en geletterden (Hugo Bousset, Hugo Brems, Wiel Kusters, Patricia de Martelaere en Peter Verhelst). De Tweede Ronde, een van de vaste tijdschriften van Bert Bakker, ging over naar G.A. van Oorschot. Mai Spijkers, de nieuwe directeur van de samenwerkende uitgeverijen

[p. 182]

Prometheus en Bert Bakker, wilde het blad in het kader van een reorganisatie niet langer uitgeven. Daarmee zat Bakker, dat eerder het doek zag vallen voor Het Oog in 't Zeil en De xxie Eeuw, ineens zonder literair tijdschrift. In de loop van het jaar trok Spijkers echter een nieuw periodiek aan: MillenniuM. Tijdschrift van de Kunstgroep Lage Landen. Misschien ook in de wetenschap dat hij daar geen eeuwigheid aan vastzit, aangezien de redactie van MillenniuM (een initiatief van een dertigtal jonge schrijvers, theatermakers, filmers, musici en beeldend kunstenaars) van plan is het tijdschrift in het jaar 2000 op te heffen.

MillenniuM is geen literair tijdschrift in strikte zin. Het is een algemeen kunsttijdschrift, en het is niet het enige in dit overzicht. Naast literaire tijdschriften is in onderstaande lijst ook een aantal cultuurhistorische en cultuurfilosofische tijdschriften, waaronder Feit & Fictie, Filosofie Magazme en Nexus, opgenomen. Voor registratie kwamen díe bredere culturele periodieken in aanmerking, die een evidente belangstelling voor literaire onderwerpen tonen, of waarvan de bijdragen literaire kwaliteit verraden.

Nederland en Vlaanderen tellen een grote hoeveelheid literaire tijdschriften. Die zijn niet allemaal in onderstaande adreslijst terug te vinden. Hans van Daalen inventariseerde vorig jaar in De Begane Grond welke literaire tijdschriften in januari 1993 in de grote Amsterdamse boekhandels te koop waren. Hij telde er een kleine vijftig, waaronder bladen als Alto, ambit, Antwerpen 2000, L'Art Froid, Beuk, Black Flash, Bu-Belletin, Diepzee Magazine, Schrift en Tijdschrift voor Slavische Literatuur. Tom van Deel had daar in Trouw nog een aanvulling op. Hij noemde onder andere Letterlik, Nymph en Poesjkin Wat?. Daar kunnen wat ons betreft nog de Ambrozijn, Clots, De Ganzeveer, Gist, Kruispunt, Letters, Prado, Quality Meat, Streven en Vlaanderen aan worden toegevoegd. Alles in de wetenschap dat er altijd nog meer zijn.

Nederlandse literaire tijdschriften

Achterbergkroniek Periodiek van het Genootschap Gerrit Achterberg Tulastraat 31, 3573 XE Utrecht

Argus Culturele Studies Spuistraat 210, 1012 VT Amsterdam

Atlas Herengracht 481, 1017 BT Amsterdam

Begane Grond Turfdraagsterpad 17, 1012 XT Amsterdam

Benjamin Journaal p/a Wil van Gerwen Universiteit van Amsterdam Instituut voor Algemene Literatuurwetenschap Spuistraat 210, 1012 VT Amsterdam

De Biels Akkerstraat 71, 6822 AJ Arnhem

Biografie Bulletin Werkgroep Biografie Transvaalkade 19^I, 1092 JK Amsterdam

Bloknoot Christelijk literair tijdschrift Noordsingel 51a, 3035 EJ Rotterdam

De Boom van Jules Verne Het Fin de Siècle: Tijdperk der twee werelden Lage Hoek 3, 1716 MA Opmeer

bzzlletin Literair Magazine Laan van Meerdervoort 10, 2517 AJ Den Haag

Feit & Fictie Tijdschrift voor de geschiedenis van de representatie Westersingel 37, 9718 CC Groningen

[p. 183]

Filosofie Magazine Van Meursstraat 9, Postbus 1056, 3500 BB Utrecht

Forum der Letteren Tijdschrift voor taal- en letterkunde Postbus 232, 2300 AE Leiden

De Gids Herengracht 505, 1017 BV Amsterdam

Hollands Maandblad Herengracht 481, 1017 BT Amsterdam

Krisis Kleine Gartmanplantsoen 10, 1017 RR Amsterdam

Kunst & Educatie Tweemaandelijks tijdschrift voor kunsteducatie en amateurkunst Postbus 805, 3500 AV Utrecht

Lift Tijdschrift voor amateur-schrijvers en -dichters Postbus 17234, 1001 JE Amsterdam

Literatuur Tijdschrift over Nederlandse letterkunde Prinsengracht 747-751, 1017 JX Amsterdam

Lover Keizersgracht 10, 1015 CN Amsterdam

Lust & Gratie Postbus 18199, 1001 ZB Amsterdam

Maatstaf Singel 262, 1016 AC Amsterdam

Madoc Tijdschrift voor mediaevistiek Drift 13, 3512 BR Utrecht

Meeuwengekrijs Algemeen tijdschrift Postbus 10376, 5000 JJ Tilburg

Mens & Gevoelens Nieuwezijds Voorburgwal 282, 1012 RT Amsterdam

MikMak Verhalen, gedichten en tekeningen voor kinderen Postbus 826, 1000 AV Amsterdam Koningin Astridlaan 60, 2800 Mechelen

MillenniuM Tijdschrift van de Kunstgroep Lage Landen Postbus 10293, 1001 EG Amsterdam

Nexus Postbus 2091, 5001 CB Tilburg

De Nieuwe Engelbewaarder Keizersgracht 139, 1015 CK Amsterdam

Onze Taal Laan van Meerdervoort 14 A, 2517 AK Den Haag

Optima Herengracht 481, 1017 BT Amsterdam

Parmentier Postbus 1381, 6501 BJ Nijmegen

Poëzie Nieuws Postbus 14527, 1001 LA Amsterdam

Post Perdu Kerkstraat 391, 1017 HX Amsterdam

Preludium Tijdschrift voor literatuur Postbus 7343, 4800 GH Breda

Propria Cures Wibautstraat 131, 1091 GL Amsterdam

Raster Tijdschrift in boekvorm Van Miereveldstraat 1, 1071 DW Amsterdam

Reactie Postbus 1010, 9701 BA Groningen

De Revisor Singel 262, 1016 AC Amsterdam

Rossinant Postbus 94721, 1090 GS Amsterdam

Savante Tijdschrift over vrouwen en wetenschap Prinsengracht 747-751, 1017 JX Amsterdam

Septentrion Revue de culture néerlandaise Rijvoortshoef 265, 4941 VJ Raamsdonksveer

sic Letterkundig tijdschrift Postbus 358, 5000 AJ Tilburg

[p. 184]

Surplus Tweemaandelijks tijdschrift over literatuur en vrouwen Postbus 16572, 1001 RB Amsterdam

Tijdschrift voor Slavische Literatuur Spuistraat 210, 1012 VT Amsterdam

Tirade Herengracht 613, 1017 CE Amsterdam

De Tweede Ronde Tijdschrift voor literatuur Herengracht 613, 1017 CE Amsterdam

Vestdijkkroniek Zandkant 36, 3828 GB Hoogland

Vooys Trans 10, 3512 JK Utrecht

wfh-verzamelkrant Over Willem Frederik Hermans Kuipersstraat 76^II, 1074 EN Amsterdam

Woordwerk Christelijk literair tijdschrift Willem van Mechelenstraat 5, 3817 BB Amersfoort

De Zingende Zaag Postbus 1077, 2001 BB Haarlem

Vlaamse literaire tijdschriften

Appel Limburgs trimestrieel tijdschrift Houtstraat 37, 3800 Sint Truiden/Termileslaan 124, 6229 VW Maastricht

Braindrain Literair tijdschrift op diskette Beolierlaan 8, 3010 Kessel-Lo

De Brakke Hond Driemaandelijks literair tijdschrift met neus Verdussenstraat 13, 2018 Antwerpen

Concept Multicultureel literair tijdschrift Kerkhofstraat 2, 8480 Eernegem Postbus 1313, 1200 BH Hilversum

Creare Literair en artistiek tijdschrift Fabriekstraat 7, 2440 Geel

Deus ex machina Tijdschrift voor hedendaagse kunst Antwerpse Steenweg 122, 9100 St.-Niklaas

Dietsche Warande & Belfort (dwb) Tijdschrift voor letterkunde en geestesleven Postbus 137, 3000 Leuven

Diogenes Letterkundig tijdschrift De Gauw 11, 2960 St.-Job-in-'t-Goor

De Kantieke Schoolmeester Halfjaarlijks tijdschrift voor de Boonstudie uia/ger, Universiteitsplein 1, 2610 Wilrijk

Kreatief Driemaandelijks literair- en kunstkritisch tijdschrift Groeningestraat 23, 8560 Wevelgem

Gierik/NVT (Nieuw Vlaams Tijdschrift) Kruishofstraat 144/B 98, 2020 Antwerpen 2

Nieuw Wereldtijdschrift (nwt) Edelinckstraat 9, 2018 Antwerpen

Ons Erfdeel Algemeen-Nederlands tweemaandelijks cultureel tijdschrift Murissonstraat 260, 8931 Rekkem/Rijvoortshof 265, 4941 VJ Raamsdonksveer

Pi Tijdschrift voor poëzie Blijde Inkomststraat 9, 3000 Leuven

Poëziekrant Onafhankelijk tijdschrift voor Nederlandstalige poëzie en buitenlandse poëzie in Nederlandse vertaling Hoornstraat 11, 9000 Gent

Restant Letterkundig tijdschrift Generaal Eisenhowerlei 30, 2200 Antwerpen

Revolver Ludwig Burchardstraat 35, 2050 Antwerpen

[p. 185]

Script Tijdschrift voor lezers Blijde Inkomststraat 79, 3000 Leuven

Spiegel der Letteren Tijdschrift voor Nederlandse literatuurgeschiedenis en voor literatuurwetenschap Predikherenberg 59, 3010 Kessel-Lo

De Vlaamse Gids Leopoldstraat 10, 2000 Antwerpen

Yang Postbus 245, 9000 Gent